Quyết định dừng chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden có thể được xem là cú sốc lớn không chỉ với những người ủng hộ ông mà còn cả đối thủ cạnh tranh với ông. Quyết định rút lui đó đã khiến cho chiến dịch tranh cử của ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump bỗng hụt hẫng, phải gấp rút điều chỉnh chiến lược theo hướng mới, nhưng trong trạng thái không ổn định.
Cục diện bất định sau khi ông Biden rút lui
Ngay sau khi ông Biden tuyên bố “dừng cuộc chơi”, mọi sự chú ý bỗng dồn hẳn vào bà Phó Tổng thống Kamala Harris. Dư luận báo chí Mỹ và quốc tế đều dụng ý cho rằng bà Harris “chắc chắn” sẽ là người được chọn thay thế ông Biden. Thực tế, việc chọn ai thay thế ông Biden sẽ phải theo quy trình nhất định và đảng Dân chủ sẽ thực hiện quy trình này tại Đại hội đảng toàn quốc vào tháng 8 tới.
Để được chọn là ứng viên thay thế, bà Harris cần có sự ủng hộ của những nhân vật cao cấp và uy tín trong đảng và cả trong giới doanh nghiệp, các nhà tài trợ chính trị chủ chốt cho đảng Dân chủ. Trước hết, bà Harris đã có được sự ủng hộ của ông Biden. Tuy nhiên, trong “cánh gà” của đảng Dân chủ vẫn còn vài cái bóng lấp ló đang chờ thời cơ lộ diện.
Bà Kamala Harris là đối thủ của ông Donald Trump?
Quyết định chấm dứt chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Biden để lại nhiều vấn đề. Có thể nói, không ai lo lắng đối với việc ông Biden dừng tranh cử bằng Ukraine. Ukraine đang phải vật lộn để chống lại các bước tiến quân sự của Nga. Cho đến nay, ông Biden được xem là người ủng hộ Ukraine nhiều nhất ở Mỹ, là người có quyết định quan trọng nhất trong việc tài trợ cho Ukraine trong cuộc đối đầu với Nga. Vì vậy, không ai lấy làm ngạc nhiên khi có dư luận cho rằng Ukraine lo lắng về tương lai sự ủng hộ của Mỹ.
Triển vọng chiến thắng của cựu Tổng thống Donald Trump, ứng cử viên của đảng Cộng hòa, từ lâu đã khiến Kiev lo ngại, rằng ông sẽ bóp nghẹt sự ủng hộ và buộc Ukraine phải chấp nhận đàm phán hòa bình theo các điều khoản có lợi cho Nga. Dù hiện nay Ukraine đang thúc đẩy việc tổ chức đàm phán hòa bình với Nga, nhưng với ông Trump, điều kiện đàm phán sẽ là điều Kiev không mong muốn. Cho dù bà Harris từng nhiều lần tới Kiev và thể hiện sự ủng hộ của mình, nhưng điều đó không bảo đảm một cách chắc chắn rằng chính quyền Mỹ do bà Harris lãnh đạo sẽ tạo mọi điều kiện tốt nhất cho Ukraine.
Khi ông Biden tuyên bố “dừng cuộc chơi” và ủng hộ bà Harris thay thế, ông Trump tỏ vẻ tự tin tuyên bố rằng “đánh bại bà Harris dễ hơn ông Biden”. Tuy bà Harris vẫn là ứng cử viên sáng giá nhất để giành vị trí cao nhất, nhưng có thể có những lời kêu gọi tổ chức một đại hội công khai, nơi nhiều ứng cử viên sẽ cạnh tranh. Những người khác đã đưa ra ý tưởng về một “cuộc bầu cử sơ bộ chớp nhoáng” của những ngôi sao đang lên, những người sẽ đấu tranh để giành được đề cử, điều này sẽ đưa bà Harris vào thế cân bằng với những đảng viên Dân chủ khác. Cho đến nay, đã xuất hiện thêm những cái tên ứng cử viên tổng thống tiềm năng khác bao gồm Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer, Thống đốc California Gavin Newsom và Bộ trưởng Giao thông Pete Buttigieg.
Truyền thông Mỹ đưa tin, một phần lý do khiến ông Biden do dự không muốn từ bỏ chiến dịch tranh cử của mình xuất phát từ việc ông tin rằng lựa chọn quan trọng nhất cho đề cử ứng viên tổng thống thay thế ông là bà Harris không thể đánh bại được ông Trump. Dù vậy, ông Biden vẫn buộc phải giao “trọng trách” lại cho bà Harris vì thực tế ngoài bà ra không còn ai khác trong đảng Dân chủ hiện tại có đủ khả năng “đấu” với ông Trump.
Giới phân tích cho rằng, rủi ro pháp lý có thể xảy ra đối với bà Harris, như tổ chức Heritage Foundation đã báo trước, rằng các tiểu bang dao động như Georgia, Nevada và Wisconsin có thể là mục tiêu của vụ kiện dựa trên các quy tắc của tiểu bang về việc thay đổi lá phiếu.
Những rủi ro cho ông Trump
Mặc dù tự tin sẽ chiến thắng, ông Trump và bộ sậu chiến dịch tranh cử của ông cũng không mong muốn việc đối đầu bà Harris hơn ông Biden. Đảng Cộng hòa muốn đối mặt với ông Biden vào tháng 11 tới, coi đó là con đường rõ ràng dẫn đến chiến thắng. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy ông Trump đang giành chiến thắng ở các tiểu bang quan trọng. Một ứng cử viên thay thế, trẻ hơn không mang theo gánh nặng của ông Biden sẽ chứng tỏ ông Trump khó đánh bại hơn. Ông Trump không được ưa chuộng đối với một bộ phận cử tri quan tâm về độ tuổi của ứng cử viên, một số người cho biết họ sẽ để trống dòng ghi tên tổng thống hoặc ở nhà nếu phải đối mặt với ứng viên Biden hoặc Trump thêm một lần nữa. Điều này đặc biệt thể hiện rõ ràng hơn sau khi ông Biden, 81 tuổi, tuyên bố rời cuộc đua một phần vì tuổi cao sức yếu. Người ta quay sang đặt câu hỏi với ông Trump: “Thế còn anh thì sao?”.
Nếu bà Harris giành được đề cử ứng viên của đảng Dân chủ, người ta sẽ nhìn thấy một cuộc đua giữa một ông già gần 80 tuổi (ông Trump) và bà Harris, một phụ nữ trẻ hơn khá nhiều (59 tuổi). Do đó, nhiều người cho rằng tuổi tác đang trở thành vấn đề “rủi ro” của ông Trump. Nếu người ta từng có thể đặt vấn đề sức khỏe tâm thần và tuổi tác đối với ông Biden, người ta sẽ làm thế với ông Trump.
Ngay sau khi ông Biden tuyên bố “dừng cuộc chơi” và giới thiệu người thay thế, đảng Cộng hòa đã gấp rút tiến hành việc điều chỉnh chiến lược tranh cử cho phù hợp với ứng viên thay thế ông Biden. Trước mắt, có thể tin rằng bà Harris có thể thay thế ông Biden. Nhưng, việc đảng Dân chủ chưa tổ chức Đại hội toàn quốc, chưa chốt ứng viên thay thế, đồng nghĩa với việc ông Trump và bộ sậu chiến dịch tranh cử của ông vẫn phải luôn trong tư thế sẵn sàng đối đầu với bất cứ ứng viên nào, cho dù đó có thể là bà Harris hay ai khác.