Tục lệ cúng ông Công ông Táo là nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Việt từ bao đời này. Ngày nay, trong thời kỳ hiện đại, các gia đình đi làm công sở cả ngày, nên khó có thể thu xếp thời gian để cúng đúng ngày 23 tháng Chạp.
Vậy có nhất thiết phải làm lễ cúng ông Công, ông Táo đúng vào ngày này hay không là thắc mắc của nhiều gia đình trẻ hiện nay?
Nên cúng ông Công ông Táo vào ngày, giờ nào?
Theo lịch vạn niên, Tết ông Công ông Táo 2021 năm nay vào thứ năm, ngày 4.2.2021 (tức ngày 23 tháng Chạp). Tùy theo điều kiện thời gian mà mỗi gia đình có thể chọn ngày, giờ cúng khác nhau, tốt nhất là vào sáng 23 tháng Chạp. Phật tử có thể làm lễ cúng ông Công ông Táo trong khung giờ 9 – 11 giờ sáng 23 tháng Chạp.
Mâm cơm cúng ông Công ông Táo là các món ăn truyền thống của người Việt như: Xôi, các món chay, bánh kẹo, trầu cau, hương, đèn nến, lọ hoa tươi, đĩa ngũ quả tươi, 1 ít tiền vàng và 3 con cá chép.
Sau khi bày lễ, thắp hương khấn vái, khi hết tuần hương, gia đình có thể lễ tạ hóa vàng mã, mang cá chép đến thả ở ao, hồ, sông, suối…
Hiện nay, có nhiều quan niệm cho rằng trong mâm lễ cúng ông Công, ông Táo cần phải sắm sửa mâm cao cỗ đầy để tiễn ông Táo về chầu trời. Đây là quan điểm sai lầm, không đúng với truyền thống. Lễ cúng ông Công ông Táo cần được chuẩn bị và tiến hành với lòng thành và sự kính cẩn của gia đình.
Cúng ông Công ông Táo trước 1-2 ngày được không?
Do ngày 23 tháng Chạp năm nay rơi vào thứ năm, nhiều gia đình phải đi làm nên không có điều kiện làm cơm cúng ông Công ông Táo vào đúng ngày này. Nhiều người thắc mắc liệu có thể cúng ông Công ông Táo sớm hay không, ví dụ như vào thứ bảy và chủ nhật tuần này?
Trả lời câu hỏi này, các gia đình có thể cúng ông Công ông Táo trước 1-2 ngày đều được.
Bắt đầu từ ngày 21 tháng Chạp (tức 2.2.2021 dương lịch) đến trước 12 giờ ngày 23 tháng Chạp (tức 4.2.2021 dương lịch) các gia đình có thể lựa chọn thời gian phù hợp để cúng ông Công ông Táo về chầu trời.
Nên đặt lễ cúng Táo quân ở đâu?
Đây cũng là băn khoăn của nhiều gia đình trẻ. Có người quan niệm Táo quân là thần Bếp núc nên tiến hành cúng dưới bếp.
Tuy nhiên, theo chuyên gia văn hóa, đây là cách hiểu sai. Vì lễ cúng Táo quân là cúng chung ba vị thần Đất, thần Nhà và thần Bếp (thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ) nên phải được cúng tại ban thờ chính là nơi trang trọng nhất trong nhà.
Văn khấn ông Công, ông Táo
Dưới đây là bài văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa Thông tin
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại:…………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Không nên khấn xin tài lộc
Thực chất, lễ cúng 23 tháng Chạp mang ý nghĩa tiễn ông Công ông Táo về trời để báo cáo việc lớn việc nhỏ trong năm của gia chủ với thiên đình. Vì thế, việc cầu xin tài lộc là không nên.