Các cuộc phục kích thường thấy trong tác chiến đô thị, nhằm đẩy đối thủ vào thế bất lợi. Ảnh minh họa: Pravda
Nhiều trận chiến đô thị ở Ukraine cho thấy nhiệm vụ cơ bản của tác chiến ở môi trường đô thị là đẩy đối phương vào thế bất lợi thông qua hỏa lực và sự cơ động. Cụ thể là tìm kiếm, phá hủy nơi ẩn náu của đối phương, đồng thời nắm giữ và kiểm soát các đặc điểm địa hình quan trọng của đô thị như cứ điểm, cầu vượt sông, đường phố, khu đất cao...
Trong trận chiến ở Kiev, lực lượng phòng thủ Ukraine, cả quân sự và dân sự, đã dựng các rào chắn, làm ngập các ngôi làng và sử dụng nhiều kỹ thuật khác gây cản trở việc di chuyển của xe tăng và binh sĩ Nga rồi thực hiện các cuộc phục kích. Trong các trận chiến ở Severodonetsk và Kherson, bên nào kiểm soát việc vượt sông sẽ nắm lợi thế lớn bằng cách cắt đứt nguồn tiếp tế lương thực và quân tiếp viện của đối phương.
Theo MWI, nhiệm vụ quan trọng của tác chiến đô thị là khả năng kết hợp hỏa lực (rocket, pháo, súng cối), xe tăng, bộ binh, công binh, tấn công trên không và năng lực mạng, vũ trụ một cách chính xác cả về thời gian cũng như địa điểm. Mục đích là để đạt được các nhiệm vụ chính như xác định, triệt hạ đối phương cũng như phòng thủ hoặc tấn công ở địa hình đô thị.
Để tác chiến đô thị hiệu quả, cần chuyển đổi trạng thái nhanh
Xung đột ở Ukraine cho thấy, các thành phố là tâm điểm. Như vậy, chiến tranh đô thị là không tránh khỏi. Điều đó đồng nghĩa là có một bên phòng thủ và một bên tấn công. Nhưng giao tranh xảy ra thường xuyên nên quân đội phải có khả năng thực hiện và chuyển đổi nhanh nhạy trạng thái phòng thủ - tấn công liên tục.
Theo MWI, trong những ngày đầu của xung đột, quân Ukraine chủ yếu phòng thủ còn quân Nga thì tấn công. Nhưng cũng thời điểm đó, người Ukraine được cho là đã thực hiện phản công ở sân bay Hostomel. Tuy sau đó phải rút lui nhưng Ukraine đã đạt được mục tiêu cản trở kế hoạch của Nga sử dụng sân bay làm cầu nối quan trọng để nhanh chóng đưa lực lượng cần thiết tới kiểm soát thành phố Hostomel. Đó là một ví dụ minh chứng cho việc quân đội không chỉ có khả năng phòng thủ và tấn công ở địa hình đô thị mà còn cần chuyển đổi trạng thái nhanh hơn đối phương.
Trong trận chiến ở Mariupol, quân Ukraine đã duy trì thế phòng thủ hơn 80 ngày trước các lực lượng Nga. Người Ukraine đa dạng hóa cách phòng thủ và cách họ sử dụng địa hình đô thị dày đặc, phức tạp để cầm chân người Nga. Những tòa nhà trong các khu công nghiệp và các công trình ngầm được tận dụng hiệu quả.
Bên nào không thể kết hợp tốt sẽ mất lợi thế
Chiến tranh đô thị là "phép thử" về sự gắn kết và khả năng kết hợp của quân đội. Ảnh minh họa: Reuters
Theo MWI, chiến tranh đô thị là cuộc thử nghiệm cuối cùng về khả năng kết hợp vũ khí và các lực lượng. Bên nào có thể phối hợp tốt hơn giữa hỏa lực, xe tăng và các lực lượng bộ binh, công binh, tình báo thì sẽ có lợi thế hơn. Lịch sử chiến tranh đô thị đã chứng minh điều này và nó cũng được thấy phần nào trong cuộc xung đột ở Ukraine.
Cách tiếp cận của người Nga ở Mariupol, Severodonetsk, Bakhmut và một số thành phố khác là thực hiện các cuộc pháo kích lớn và đưa số nhiều binh sĩ vào để đánh bật các binh sĩ Ukraine thua kém về số lượng.
Có lúc, chiến thuật này có hiệu quả. Nhưng cái giá phải trả đôi khi cũng rất lớn khi quân Ukraine tận dụng tác chiến đô thị để cầm cự. Moscow phải chấp nhận tiêu hao số lượng lớn đạn pháo để giành kiểm soát các khu vực có ít giá trị quân sự. Theo MWI, với quy mô quân sự khổng lồ, Nga có thể đạt thành công lớn hơn nhiều nếu phối hợp hiệu quả ở các thành phố của Ukraine.
--------------------------
Có ý kiến cho rằng chiến tranh là một dạng "phòng thí nghiệm", nơi các trận chiến có thể định hình các cuộc chiến diễn ra trong tương lai. Xung đột Nga - Ukraine cũng không phải là ngoại lệ. Từ những gì đang xảy ra ở Ukraine, giới quân sự thế giới có thể rút ra nhiều bài học cho các cuộc chiến sau này. Mời độc giả đón đọc bài kỳ tới, đăng sáng 27/11/2023, để hiểu thêm về vấn đề này.
XEM THÊM CÁC KỲ
Kỳ đầu tiên12