Ông Cường phân tích, việc tự thỏa thuận để mua bán đất, thực chất là gom đất sẽ sinh ra rất nhiều hệ lụy: Thứ nhất, người dân bán đất nông nghiệp nhưng nhà đầu tư sau mua được quyền chuyển thành đất ở, tạo ra chênh lệch giá trị.
Thứ hai, trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) hiện nay, chúng ta nói khi người dân bị thu hồi phải bồi thường, đền bù, tái định cư cho người dân có chỗ ở phải tối thiểu bằng hoặc tốt hơn và thu nhập cũng vậy. Nếu để tình trạng tự thỏa thuận thì người dân có thể bán hết đất nông nghiệp đi và nhận bằng tiền, còn không biết kế sinh nhai về sau sẽ như thế nào…
"Nhưng nếu nhà nước thu hồi thì Nhà nước phải nghĩ thu hồi đất nông nghiệp phải tạo kế sinh nhai cho người dân. Do đó, tôi cho rằng việc Nhà nước thu hồi để đảm bảo lợi ích, lâu dài hơn cho chính người dân" - đại biểu nói.
Thứ ba, nếu để người dân tự thỏa thuận thì không phải người dân nào cũng có khả năng thỏa thuận với nhà đầu tư, rất dễ bị dẫn dắt bởi nhóm cầm đầu làm việc riêng với chủ đầu tư, lợi ích người dân chưa chắc đã được đảm bảo.
Thứ tư, nếu thỏa thuận như thế sẽ làm nảy sinh tình trạng dự án này thỏa thuận như này, dự án khác thỏa thuận khác, nảy sinh ra sự bất bình đẳng giữa các khu vực, nơi giá cao giá thấp…
Thứ năm, việc tự thỏa thuận cũng gây khó khăn cho doanh nghiệp, có những doanh nghiệp bao nhiêu năm không thể tự thỏa thuận được vì chỉ một người nào đó không đồng tình.
Từ những phân tích trên, ông Cường không đồng tình với việc tự thỏa thuận mà nên để Nhà nước có vai trò can thiệp.
Liên quan đến nhà chung cư, ông Cường đồng tình với việc người đang ở nhà chung cư sau khi phá dỡ, cải tạo nhà chung cư thì được quyền tiếp tục đóng tiền vào để xây dựng nhà mới trên đất đó.
Tuy nhiên, theo ông Cường, chung cư cũ hiện nay đa số thấp tầng, và khi phá đi xây cao tầng lên mới có chuyện có mức sinh lợi nhuận. Nhưng nhà cao tầng, phá đi xây tương đương thì không sinh hệ số lợi nhuận, chủ yếu là người dân nộp tiền để xây mới.
Do đó, nếu cứ duy trì tình trạng như hiện nay thì có thể đến một lúc nào đó những nhà chung cư cũ cao tầng không bao giờ phá vỡ được. Vì vậy, ông Cường đồng tình với việc xây dựng nhà chung cư phải có thời hạn theo tuổi thọ của công trình. Còn hết thời hạn, nhưng nếu kiểm định nhà đó còn tốt thì tiếp tục sử dụng, không tốt thì phá dỡ. Điều đó đem lại lợi ích cho người dân.
"Tôi đề nghị nên đưa lại sở hữu chung cư có thời hạn và đất dành cho nhà chung cư không phải đất vĩnh viễn mà đất cho thuê có thời hạn, theo thời hạn của chung cư. Khi đất thuê như thế, hết thời hạn cải tạo, phá dỡ là xong, không còn liên quan đến chuyện thu hồi. Đồng thời, thuê như vậy, tiền thuê đất sẽ rẻ hơn tiền mà chúng ta giao đất, giá cho nhà đầu tư sẽ thấp hơn và khả năng hưởng lợi sẽ mang lại cho người dân nhiều hơn" - ông Cường nêu ý kiến.