Bên cạnh đó, Báo cáo Năng lực cạnh tranh toàn cầu trong thời kỳ 4.0 do Diễn đàn Kinh tế Thế giới công bố năm 2019 cho thấy, Việt Nam xếp thứ 97/141 quốc gia về trụ cột “Kỹ năng” trong nhóm “Năng lực”. Xếp hạng về kỹ năng của sinh viên Việt Nam đứng thứ 116, sau Lào và Campuchia. Vì vậy, kỹ năng có thể là rào cản chính đối với thanh, thiếu niên Việt Nam khi tìm việc làm trong thời đại 4.0.
Chuyên gia Lê Anh Tuấn. Ảnh: NVCC |
Ông Lê Anh Tuấn, Trưởng phòng Phát triển kỹ năng và Công tác xã hội, Trung tâm Dịch vụ việc làm và hỗ trợ thanh, thiếu niên Hà Nội; nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp Thành đoàn Hà Nội, chia sẻ, hiện nhiều sinh viên tốt nghiệp bằng khá, thậm chí bằng giỏi nhưng ra trường vẫn gặp khó khăn khi tìm kiếm công việc phù hợp.
Thiếu kỹ năng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Khi xin việc, một bộ phận sinh viên còn yếu từ kỹ năng viết CV, trả lời phỏng vấn đến kỹ năng xác định mục tiêu, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề... Đặc biệt, nhiều sinh viên thiếu tính chủ động. Vì vậy, khi tìm thấy một vị trí việc làm phù hợp, các em thường lúng túng, chuẩn bị thiếu chuyên nghiệp, từ đó tuột mất cơ hội nghề nghiệp…
Ngoài ra, khi ngồi trên ghế nhà trường, sinh viên chỉ chú tâm trau dồi kiến thức nhưng thiếu rèn luyện kỹ năng. Môi trường giáo dục hiện nay không thiếu cơ hội để sinh viên tự trang bị kỹ năng như hoạt động Đoàn – Hội – Đội, câu lạc bộ trong nhà trường, hoạt động cộng đồng, khóa thực tập, việc làm thêm ngoài xã hội... Nhưng nhiều bạn còn thờ ơ, coi nhẹ hoặc ngại tham gia.
Theo ông Lê Anh Tuấn, cách mạng 4.0, đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi thế giới, trong đó có lĩnh vực việc làm và mang đến cơ hội lẫn thách thức cho các bạn trẻ. Do đó, từ khi ngồi trên ghế nhà trường, bên cạnh nỗ lực học tập, sinh viên cần tích cực trang bị những kỹ năng cần thiết như xác định mục tiêu, giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề... Đặc biệt, trong thời đại 4.0, sinh viên cần trau dồi kỹ năng công nghệ thông tin và ngoại ngữ để vận dụng hiệu quả những thành tựu khoa học công nghệ mới.
Đồng thời, ông Tuấn khuyến khích sinh viên tăng cường tham gia các hoạt động trải nghiệm để khám phá năng lực bản thân và xây dựng thái độ nghiêm túc trong học tập, cuộc sống và công việc.
“Kiến thức phải tích luỹ lâu dài, kỹ năng phải qua rèn luyện nhưng nếu xây dựng được thái độ tích cực trong học tập, làm việc và cuộc sống, các em sẽ biết cách xử lý để vượt qua khó khăn, chủ động nắm bắt các cơ hội. Hãy thay đổi tư duy, các em sẽ thay đổi cuộc đời”, ông Lê Anh Tuấn nhắn nhủ.