Đổi mới cách dạy, linh hoạt cách học để xóa mù chữ hiệu quả

Hải Bình 09/12/2025 22:41

Cô Phu Minh Diệp - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phúc Sơn (Cầu Thia, Lào Cai) chia sẻ kinh nghiệm quản lý, tổ chức lớp học xóa mù chữ hiệu quả.

Cô Phu Minh Diệp - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phúc Sơn (phường Cầu Thia, tỉnh Lào Cai) chia sẻ về công tác quản lý, tổ chức lớp học xóa mù chữ. Ảnh: Trần Hiệp.
Cô Phu Minh Diệp - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phúc Sơn (phường Cầu Thia, tỉnh Lào Cai) chia sẻ về công tác quản lý, tổ chức lớp học xóa mù chữ. Ảnh: Trần Hiệp.

Cô Phu Minh Diệp cho biết: Nhằm tiếp tục củng cố, duy trì, nâng cao chất lượng giáo dục thường xuyên, phát huy và nâng cao chất lượng các tiêu chuẩn xóa mù chữ mức độ 2 trên địa bàn xã, năm 2023, Trường Tiểu học Phúc Sơn đã chủ động tham mưu với Phòng GD&ĐT thị xã Nghĩa Lộ (cũ), trình UBND thị xã ban hành Quyết định mở lớp xóa mù chữ giai đoạn II cho 40 học viên. Độ tuổi học viên mở rộng từ 15-60, chú trọng xóa mù chữ cho đối tượng là phụ nữ và trẻ em gái, người khuyết tật.

Trong quá trình triển khai, thực hiện nhà trường đã nhận được sự quan tâm của địa phương, các cấp, các ngành trong chỉ đạo thực hiện chương trình, huy động số lượng. Cùng với đó là sự nhiệt tình, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên trong giảng dạy; sự năng động, sáng tạo của cán bộ quản lý nhà trường trong công tác quản lý.

Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, nhà trường cũng gặp một số khó khăn. Phần lớn học viên tuổi đã cao nên ngại đi học. Vì bỏ học đã lâu (người bỏ lâu nhất là 46 năm) ít nhiều đã quên chữ; cá biệt có học viên quên cả âm, vần nên khó khăn tiếp thu kiến thức.

Thêm nữa, học viên vẫn còn trong độ tuổi lao động, ban ngày thường đi làm về muộn; số khác bỏ học đi làm ăn xa...; ảnh hưởng rất lớn tới công tác duy trì sĩ số, tỷ lệ chuyên cần, tác động trực tiếp đến chương trình, kế hoạch xóa mù chữ của nhà trường.

Trước những khó khăn đó, cô Phu Minh Diệp chia sẻ một số giải pháp triển khai tích cực, đồng bộ, giúp nhà trường hoàn thành mục tiêu theo kế hoạch.

Khéo léo trong vận động, tuyên truyền

Cô Phu Minh Diệp cho biết, nhà trường đã phối hợp với chính quyền địa phương, các đoàn thể của xã tuyên truyền sâu rộng đến nhân dân trong xã trên hệ thống thông tin đại chúng, khẩu hiệu, biểu ngữ, pa nô, áp phích. Cùng với đó, phối hợp với Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên xã đến từng nhà để vận động tuyên truyền.

Nhờ tích cực, khéo léo trong công tác vận động, nhà trường đã huy động được 40 học viên độ tuổi từ 28 đến 56 tuổi, đảm bảo theo kế hoạch.

Để công tác quản lý lớp học được phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, các đoàn thể địa phương và nhà trường, xã đã phân công Chủ tịch UBND, Chủ tịch Hội Phụ nữ, Bí thư Đoàn Thanh niên và trưởng các thôn bản cùng tham gia quản lý lớp và huy động học viên. Đồng thời, một nhóm Zalo được lập để kịp thời trao đổi, cập nhật tình hình lớp học.

Xác định nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc biết chữ là khâu then chốt để duy trì số lượng và tỷ lệ chuyên cần, nhà trường đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền. Nội dung tuyên truyền nhấn mạnh: biết chữ vừa là quyền lợi vừa là trách nhiệm của mỗi công dân, góp phần phát triển bản thân, gia đình và cộng đồng; nâng cao dân trí; là phương tiện tiếp cận khoa học - kỹ thuật, ứng dụng vào lao động, sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế, làm cho dân giàu, nước mạnh.

Nhờ đó, học viên nhận thức rõ sự cần thiết của việc biết chữ, giúp số lượng và tỷ lệ chuyên cần luôn duy trì ở mức 95-100%, không có học viên bỏ học.

Bố trí thời gian học linh hoạt

Để phù hợp với đặc thù địa phương, Trường Tiểu học Phúc Sơn bố trí thời gian học linh hoạt.

Khi nông nhàn, lớp học từ 18h đến 21h; vào mùa vụ bận rộn sẽ chuyển sang 19h đến 22h. Lớp cũng tổ chức học vào tối Chủ nhật để bù cho những ngày lễ, tết hoặc khi thôn bản có việc hiếu, hỷ, tạo điều kiện để bà con tham gia sinh hoạt cộng đồng.

Mỗi thôn bản cử một trưởng nhóm để đôn đốc học viên và duy trì liên lạc hai chiều với nhà trường. Việc phối hợp với trưởng thôn trong vận động học viên được triển khai chặt chẽ. Nhà trường khuyến khích lớp tự xây dựng nội quy và cùng nhau thực hiện, qua đó tạo không khí học tập thoải mái, tự giác.

Để bảo đảm không gian học tập rộng rãi, thoáng mát, đủ ánh sáng và có đầy đủ thiết bị phục vụ giảng dạy, nhà trường đã cải tạo phòng ăn diện tích 140m² thành lớp học xóa mù chữ; đồng thời lắp thêm hệ thống quạt, đèn chiếu sáng, máy chiếu cùng hệ thống loa, mic phục vụ các hoạt động của lớp.

Nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ phụ trách

Cô Phu Minh Diệp chia sẻ, nhà trường lựa chọn những giáo viên nhiệt tình, trách nhiệm, ưu tiên người biết song ngữ, am hiểu tập quán và tâm lý bà con địa phương để chủ nhiệm và giảng dạy.

Sau hơn hai tháng học, tình cảm giữa giáo viên và học viên ngày càng gắn bó, thấu hiểu; giáo viên dạy xóa mù chữ được học viên tin tưởng, quý mến, tạo thuận lợi cho việc nâng cao chất lượng dạy - học.

Do trình độ học viên không đồng đều, giáo viên bám sát kế hoạch giáo dục đã xây dựng, đồng thời bổ sung một số nội dung biên soạn riêng phù hợp với địa phương; chia nhóm theo trình độ để hướng dẫn.

Trong quá trình dạy học, giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin nhằm tăng hứng thú, tạo trực quan sinh động giúp học viên dễ hiểu, dễ tiếp thu. Với những nội dung khó, giáo viên linh hoạt kết hợp sử dụng tiếng dân tộc để học viên nắm bài hiệu quả hơn.

Để việc học xóa mù chữ trở nên nhẹ nhàng, hứng khởi, giáo viên tổ chức nhiều hoạt động như khởi động, trò chơi học tập; giữa giờ hướng dẫn học viên luyện tập 6 điệu xoè cổ của dân tộc Thái, múa sạp, khắp Thái… nhằm góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa và xây dựng lực lượng nòng cốt cho phong trào văn nghệ tại thôn bản.

Học viên còn được tham gia làm quả còn, dán đèn lồng, thêu khăn Piêu, trang trí cảnh quan mô hình “trường học hạnh phúc gắn với du lịch” của nhà trường; cùng nhau tập bóng chuyền hơi, phát triển phong trào thể dục thể thao.

Hằng tháng, lớp tổ chức sơ kết thi đua, biểu dương học viên tích cực, xây dựng mục tiêu học tập mới, kết hợp giao lưu văn nghệ và bóng chuyền. Những hoạt động này tạo không khí vui tươi, giúp học viên hào hứng đến lớp và thêm động lực học tập.

Bên cạnh đó, giáo viên thường xuyên cung cấp tài liệu về gương người tốt, việc tốt; kiến thức phát triển kinh tế hộ gia đình; kỹ thuật chăn nuôi, làm nghề; tuyên truyền về sức khỏe và giới thiệu các mô hình phát triển du lịch tại địa phương… qua đó tăng cường khả năng đọc, viết và mở rộng hiểu biết thực tiễn cho học viên.

Thành lập thư viện thân thiện của lớp

Một giải pháp khác được cô Phu Minh Diệp chia sẻ là đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập và thành lập thư viện thân thiện tại lớp. Giáo viên hướng dẫn học viên hình thành thói quen tự học, khuyến khích xem sách, đọc báo cùng con cháu, theo dõi thời sự… giúp học viên có thêm động lực đến lớp hằng ngày.

Từ nguồn sách, báo, tạp chí được tài trợ và ủng hộ, nhà trường khuyến khích học viên đọc trước giờ học hoặc mượn về nhà vào những lúc nông nhàn. Đồng thời vận động các gia đình sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp hằng ngày để học viên có môi trường luyện tập, tăng cường vốn ngôn ngữ, góp phần nâng cao chất lượng học tập và công tác xóa mù chữ.

Nhờ những giải pháp tích cực, cuối năm nhà trường hoàn thành tốt kế hoạch. Qua nghiệm thu, 45/45 học viên đạt mức hoàn thành trở lên. Nhà trường cũng khen thưởng cho 10 học viên có thành tích tốt trong học tập.

Theo giaoducthoidai.vn
https://giaoducthoidai.vn/doi-moi-cach-day-linh-hoat-cach-hoc-de-xoa-mu-chu-hieu-qua-post759862.html
Copy Link
https://giaoducthoidai.vn/doi-moi-cach-day-linh-hoat-cach-hoc-de-xoa-mu-chu-hieu-qua-post759862.html
Bài liên quan
Xóa mù chữ trong đồng bào dân tộc thiểu số ở Cà Mau
Tỉnh Cà Mau thực hiện đạt nhiều kết quả tích cực trong công tác xóa mù chữ, nâng cao trình độ dân trí trong đồng bào dân tộc thiểu số.

(0) Bình luận
Nổi bật Giáo dục thủ đô
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Đổi mới cách dạy, linh hoạt cách học để xóa mù chữ hiệu quả