Aviv Shapira, người đồng sáng lập và giám đốc điều hành của công ty máy bay không người lái XTEND, cho biết hiện nay quân đội Israel đang sử dụng sản phẩm của họ cho nhiều mục đích khác nhau ở Gaza. Chẳng hạn, Xtender, dòng drone nhỏ của XTEND, có thể mang theo khoảng 150 gram thiết bị, được trang bị camera có thể tạo bản đồ 3-D theo thời gian thực, giúp chúng bay trong nhà và tiếp cận các đường hầm dưới lòng đất. Trong khi đó, những chiếc Yahalom (tiếng Do Thái có nghĩa là kim cương), của XTEND chuyên tìm và phá hủy các đường hầm: Binh sĩ Israel sử dụng loại drone này để rải mìn hoặc bẫy cảm biến vào hệ thống mê cung chằng chịt của Hamas ở Gaza.
Hình ảnh từ kính đeo thực tế ảo được đeo bởi một người lính Israel đang điều khiển thiết bị bay không người lái Xtender. Ảnh: WSJ
Phương thức tác chiến với drone còn đa dạng hơn nữa khi một nhóm đông - thường là 3 chiếc - cũng có thể được vận hành rất hiệu quả bởi một người điều khiển duy nhất. Sử dụng kính đeo thực tế ảo với nguồn cấp dữ liệu hình ảnh, người điều khiển có thể điều khiển một drone để đột nhập vào tòa nhà thông qua cửa sổ hoặc cửa ra vào rồi bố trí chiếc thứ hai “cắm chốt” ở lối vào để làm trạm giám sát bổ sung. Trong khi đó, chiếc thứ ba sẽ tiến vào lục soát tòa nhà để tìm mục tiêu.
Với những ưu điểm cực kỳ phù hợp cho các cuộc chiến đường phố và hầm ngầm, drone vì thế đang trở thành cứu cánh cho các đơn vị nhỏ, không được trang bị hỏa lực mạnh của Israel trong cuộc tiến công vào Dải Gaza. Chúng đặc biệt giá trị đối với lực lượng dự bị được huy động tham chiến sau các cuộc tấn công của Hamas ngày 7/10, bởi các binh sĩ này chưa có kinh nghiệm thực chiến nên sẽ rất rủi ro nếu họ trực tiếp tiến vào những vùng nguy hiểm.
Thị trường đang bị bỏ ngỏ
Việc sử dụng ngày càng nhiều các máy bay không người lái thương mại loại nhỏ được vũ trang giờ đây là xu thế phổ biến trong các cuộc xung đột trên khắp thế giới. Chẳng hạn cả Nga và Ukraine đều phụ thuộc rất nhiều vào drone để giám sát và tấn công, trong khi Hamas sử dụng drone trong cuộc tấn công vào lãnh thổ Israel ngày 7/10.
Một drone của Israel đang rải hơi cay tại Gaza. Ảnh: Middel East Eye
Không chỉ Israel ban đầu không lường trước được tầm quan trọng của drone trong vùng chiến sự. Quân đội Mỹ trong nhiều năm cũng tập trung vào việc chế tạo những chiếc máy bay không người lái lớn và đắt tiền trước khi nhận ra quá muộn rằng họ đã nhượng lại thị trường máy bay không người lái cỡ nhỏ cho Trung Quốc.
Ngày nay, SZ DJI Technology của Trung Quốc là nhà sản xuất drone thương mại lớn nhất thế giới, với những sản phẩm chất lượng cao và giá thành rẻ. Những drone dân dụng này, khi được những lực lượng quân sự gắn thêm các thiết bị vũ trang mini - phổ biến nhất là camera, cảm biến hoặc chất nổ - đã trở thành những vũ khí trinh sát hoặc tiến công lợi hại.
Tập đoàn Công nghiệp hàng không Vũ trụ Israel (IAI) là một nhà sản xuất UAV hàng đầu thế giới, với những sản phẩm được đánh giá rất cao như UAV tiến công Eitan và Heron có thể mang theo tên lửa chống tăng, trị giá mỗi chiếc hàng chục triệu USD. Nhưng việc IAI bỏ quên thị trường thiết bị bay không người lái cỡ nhỏ gắn cánh quạt, khiến quân đội nước này hiện phải nhập khẩu hàng nghìn drone loại này.
Nhà thầu XTEND, như đề cập ở phần đầu của bài viết, tuy là một công ty Israel nhưng các drone của họ đa phần đến từ những nhà sản xuất nước ngoài. Hiện tại, BRINC - một công ty máy bay không người lái của Mỹ cũng đang góp mặt vào thị trường. Blake Resnick, Giám đốc điều hành BRINC cho biết ông đã đến Israel vào đầu tháng 12 và thuyết phục được quân đội nước này mua một số drone loại LEMUR 2 chuyên dành cho các hoạt động tìm kiếm và cứu nạn.
“Một trong những ưu tiên mua sắm hàng đầu của Lực lượng Phòng vệ Israel hiện nay là máy bay không người lái cỡ nhỏ để sử dụng trong các hoạt động giải cứu con tin trong đường hầm và tác chiến ở môi trường dưới lòng đất”, Resnick tiết lộ.
Trong khi đó, nhân viên tại các công ty máy bay không người lái tư nhân làm việc với quân đội Israel tiết lộ với báo Wall Street Journal rằng, trong số các drone mà quân đội Israel sử dụng cũng có những chiếc do DJI sản xuất. Một video do quân đội Israel công bố mà Wall Street Journal có được cho thấy các binh sĩ đang điều khiển drone của DJI, dòng Mavic 3, bay vào đường hầm bên dưới một bệnh viện ở Gaza.
Với drone, không lo bắn nhầm! Những UAV loại lớn với cánh cố định mà Israel triển khai đang cho thấy hạn chế khi tác chiến trong môi trường đô thị nhiều vật cản. Chúng không thể bay thấp và luồn lách vào các khu vực chật hẹp. Hệ quả là có những thiệt hại ngoài dự kiến. Chẳng hạn, hồi giữa tháng 12, đài Al Jazeera cho biết một nhà quay phim của họ đã thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng UAV của Israel ở phía nam Dải Gaza. Còn báo Times of Israel hôm 27/12 dẫn lời các quan chức y tế của Chính quyền Palestine cho hay, một cuộc tấn công bằng UAV của Israel gần Tulkarem ở phía bắc Bờ Tây đã khiến 6 người Palestine tử nạn. Theo các nhà phân tích quân sự, nếu kết hợp giữa UAV và drone trong các nhiệm vụ phức tạp như vậy, Israel sẽ hạn chế được tối đa thiệt hại ngoài dự kiến. |