Cô trò lớp 10C, Trường PTDTNT THPT huyện Điện Biên trong giờ học về “Nét đẹp áo cóm dân tộc Thái”. |
Đưa văn hóa dân tộc vào trường học là chủ trương chung được ngành Giáo dục Điện Biên quan tâm chỉ đạo thực hiện nhiều năm qua. Với mỗi vùng miền, khu vực có cách triển khai, tổ chức và việc làm cụ thể. Bên cạnh giờ học chính khóa, những nét văn hóa dân tộc tiêu biểu còn xuất hiện thường xuyên, liên tục tại giờ ra chơi và hoạt động ngoại khóa.
Tại Trường Tiểu học Nậm Cản, thị xã Mường Lay, từ lâu cứ mỗi thứ 6 hàng tuần, học sinh đều mặc trang phục truyền thống đến trường. Cô Nguyễn Thị Thu, Hiệu trưởng nhà trường, trao đổi: Học sinh thuộc nhiều dân tộc khác nhau, song chủ yếu là người Thái (ngành Thái trắng) nên đây là nét văn hóa đặc trưng thể hiện rõ nét nhất.
“Học sinh tiểu học là độ tuổi quan trọng trong việc hình thành tư duy, nhận thức. Chính vì vậy, nhà trường chú trọng công tác giáo dục văn hóa truyền thống cho các em. Nhiệm vụ này được chúng tôi lồng ghép cho phù hợp với điều kiện thực tế; tạo điều kiện để học sinh được tiếp xúc, trải nghiệm không gian văn hóa truyền thống, từ trang phục, trò chơi dân gian đến lễ hội…”, cô Thu chia sẻ.
Hàng năm, nhà trường đều tổ chức cuộc thi trò chơi dân gian giữa các lớp vào ngày lễ, tết, khai giảng hoặc lồng ghép trong hoạt động ngoại khóa. Đặc biệt, hoạt động thu hút đông đảo học sinh và phụ huynh tham gia; hưởng ứng nhiệt tình nhất là hội chợ, cuộc thi bài trí không gian Tết…
“Các hội thi này có đánh giá, chấm điểm để khích lệ trò. Để phát huy sức sáng tạo, mỗi lớp, khối lớp sẽ bài trí một không gian riêng, tái hiện lại khung cảnh ngày xưa. Tại đây, nhiều sản phẩm đặc trưng vùng miền được giới thiệu, như: Trang phục truyền thống, thực phẩm, nông cụ, đặc sản địa phương…”, cô Thu cho hay.
Đặc biệt, để văn hóa dân tộc thực sự đi vào trường học và phát huy hiệu quả, sở GD&ĐT đã xuất bản cuốn sách “Tài liệu giáo dục địa phương”. Theo cô Lê Thị Quý, Trường PTDTNT THPT huyện Điện Biên, đây chính là nguồn học liệu sống động mang đầy đủ giá trị về lịch sử, địa lý, âm nhạc, mỹ thuật, văn hóa dân gian của vùng miền.
“Nhà trường và mỗi giáo viên dựa trên tài liệu này để tổ chức lồng ghép vào môn học chính. Không chỉ giới thiệu danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử của địa phương, tài liệu còn giúp học sinh có góc nhìn đa dạng, đầy đủ hơn giá trị văn hóa các dân tộc thông qua lễ hội, di sản, ngành nghề truyền thống… mang đậm bản sắc. Thông qua đó, các em có góc nhìn sâu, thực tế hơn để ứng xử văn minh hơn với văn hóa dân tộc”, cô Quý tâm sự.