Gánh nặng tỷ giá USD làm tăng gánh nặng nợ lên nhiều doanh nghiệp

Xét riêng ở nhóm có chi phí tài chính trên trăm tỷ đồng, hàng loạt doanh nghiệp phi tài chính ghi nhận mức chi phí cao gấp đôi, thậm chí gấp 4 lần cùng kỳ. Trong đó, điện, bất động sản là các ngành sử dụng vốn vay lớn; công ty chứng khoán tăng vay nợ để đảm bảo thanh khoản và nguồn vốn kinh doanh.

Nhìn vào báo cáo tài chính của những ông lớn như: Vingroup có chi phí tài chính lớn nhất trong quý III/2022 (5.064 tỷ đồng), bao gồm hơn 1.900 tỷ đồng lỗ chênh lệch tỷ giá. Chi phí tài chính của Hòa Phát - “ông lớn” ngành thép tăng gần 2,38 lần, lên trên 2.300 tỷ đồng trong quý III/20222, trong đó riêng phần chênh lệch lỗ tỷ giá thực hiện và chưa thực hiện lên tới hơn 1.400 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm liền trước chỉ hơn 251 tỷ đồng…

Tỷ giá một lần nữa tăng mạnh trong quý III/2023 khiến gánh nặng càng đè thêm lên vai doanh nghiệp. Tuy nhiên, lãi suất cho vay đã phần nào hạ nhiệt sau các động thái quyết liệt của cơ quan quản lý. Ở giai đoạn 9 tháng đầu năm nay, tỷ giá USD cũng đã tăng hơn 3%.

Theo số liệu báo cáo tài chính, tại Hòa Phát, quy mô nợ vay bằng USD xấp xỉ 4.139 tỷ đồng, và đã giảm 70% trong một năm qua, do đó mức độ chịu ảnh hưởng bởi biến động tỷ giá cũng đã giảm đáng kể. Hay như trường hợp EVNGenco3 cũng thu hẹp hơn 3.435 tỷ đồng (-9,3%) dư nợ ngoại tệ trong năm qua nhờ tích cực trả nợ các khoản vay.

Trái ngược doanh nghiệp vay USD, đối với doanh nghiệp vay bằng yên Nhật đã được hưởng lợi khá nhiều về tỷ giá, khi đồng Việt Nam tăng giá so với ngoại tệ này, dù mức lãi chênh lệch tỷ giá từ đánh giá lại khoản vay nợ bằng yên không còn lớn như các quý trước.

Dù đồng nội tệ mất giá so với USD làm tăng gánh nặng nợ lên nhiều doanh nghiệp, nhưng các điều chỉnh này lại hỗ trợ đáng kể cho nhóm doanh nghiệp xuất khẩu. Là một trong các doanh nghiệp xuất khẩu tôm sang thị trường Nhật Bản, Công ty cổ phần Thực phẩm Sao Ta (Fimex) cho biết, việc yên sụt giảm quá mạnh như hồi giữa năm khiến tiêu thụ tôm vào thị trường này khó vô cùng, vì giá bán phải giảm theo đà giảm của đồng yên.

Để cạnh tranh, Fimex phải chấp nhận biên lợi nhuận thu hẹp, trong khi “đối thủ” từ các quốc gia có được lợi thế khi đồng nội tệ mất giá so với USD. Tỷ giá tăng và quan trọng hơn là sự hồi phục sức tiêu thụ của các thị trường lớn sẽ hỗ trợ phần nào cho nhóm doanh nghiệp xuất khẩu sau các quý kinh doanh giảm sút đơn hàng vừa qua.