Gửi bình luận
Theo chuyên gia, việc giáo viên "mặc kệ" khi học sinh phạm lỗi là hành động cực đoan. Ngoài đòn roi, đuổi học học sinh, thầy cô còn nhiều phương pháp khoa học để giáo dục trẻ nên người.
Không được phạt thì... mặc kệ?
Tại toạ đàm “Hành xử không chuẩn mực trong nhà trường: Do ai?” mới tổ chức ở TPHCM, một giáo viên đặt vấn đề, hiện nay không ít giáo viên có suy nghĩ, không được trừng phạt, không được dùng đòn roi, không còn hình thức kỷ luật đuổi học học sinh thì thầy cô vào lớp chỉ dạy xong bài rồi... mặc kệ.
Trao đổi về nội dung trên, TS giáo dục Nguyễn Thị Thu Huyền cho biết, sau sự việc xảy ra ở Trường THCS Đại Kim, Hà Nội, bà quan sát thấy trên một số diễn đàn có cả triệu giáo viên chia sẻ kinh nghiệm "mặc kệ" này.
Theo bà Huyền, nếu suy nghĩ như trên, chúng ta như đang rơi từ thái cực này sang thái cực khác, mà thái cực nào cũng cực đoan. Cực đoan ở chỗ khi cho rằng chỉ có một con đường duy nhất để giáo dục trẻ. Thầy cô xem việc sử dụng đòn roi là duy nhất để giáo dục trẻ, khi không được phép nữa thì thầy cô không còn cách nào khác.
Với quan điểm này, chúng ta xem công cụ giáo dục đơn giản chỉ là cái roi. Như vậy, phải chăng chúng ta đang trở về tư duy giáo dục của hàng trăm, hàng ngàn năm trước, khi kế bên ông thầy Đồ lúc nào cũng có cây roi.
Điều này cũng xuất phát từ việc nhiều người cho rằng nhờ bị đòn mà mình trưởng thành. Họ không có những trải nghiệm khác và dùng chính trải nghiệm của bản thân để giáo dục trẻ. Trong khi dạy trẻ không thể dựa vào kinh nghiệm cá nhân mà phải dựa trên các cơ sở khoa học, tâm lý.
TS Nguyễn Thị Thu Huyền cho hay, khi không còn công cụ trừng phạt, hay hình thức đuổi học học sinh thì không có nghĩa là thầy cô không còn các công cụ khác. Một số công cụ có thể kể đến như nội quy của trường học, quy định của ngành, quy định của pháp luật và cả kỹ năng, cách tiếp cận của giáo viên.
Bà Huyền phân tích, quy định của ngành không chỉ dừng lại ở việc không đuổi học sinh mà đi cùng đó là nhiều biện pháp giáo dục được đưa ra tạo cơ hội giáo dục, uốn nắn học sinh…
Còn về mặt pháp luật, các em phải chịu trách nhiệm về hành vi tương ứng theo độ tuổi.
Với trải nghiệm của mình, bà Huyền cho biết, trong nhiều sự việc, giao tiếp chính là chìa khoá để hoá giải các mâu thuẫn. Việc tăng cường giao tiếp giữa giáo viên và học sinh, giữa giáo viên và phụ huynh, giữa nhà trường và gia đình để các bên hiểu nhau là rất cần thiết, có thể giải quyết vấn đề đến 90%.
Người thầy phải chấp nhận sự thay đổi
Nhà nghiên cứu giáo dục Nguyễn Quốc Vương cho biết, ở Nhật rất nhiều người học sư phạm ra, lấy được giấy phép hành nghề nhưng vĩnh viễn họ không đi làm giáo viên vì không đủ tự tin.
Theo ông Vương, ở thời đại này, phải nhìn nhận sẽ phát sinh nhiều mâu thuẫn giữa công dân và trường học về hệ thống quản lý, nghiệp vụ của giáo viên, về trách nhiệm giải trình của nhà trường…
Chẳng hạn người dân phản ứng vì nhà trường thiếu giải trình khoản đóng góp dùng vào việc gì; chương trình giáo dục ra sao; tại sao lại dùng hình thức xử phạt này…
Trong nhiều sự việc, người thầy không thuyết phục được việc xử phạt như vậy là vì sự tiến bộ của học sinh mà thuần tuý là thể hiện cảm xúc và quyền lực của người thầy.
Theo vị này, chính sách cần tạo cơ chế làm việc an toàn cho giáo viên; còn nhà trường, giáo viên cần xây dựng tính chất dự phòng.
Giáo viên là một trong những nghề khó nhất trong tất cả các nghề vì sản phẩm là tinh thần, tư tưởng của học trò, những thứ không thể đo lường được. Điều này đòi hỏi người thầy rèn giũa mình về năng lực chuyên môn, nền tảng văn hoá và cả kỹ năng xã hội để xây dựng được quan hệ tốt đẹp, tin cậy.
Ông Vương nhấn mạnh, giáo viên cần tránh những tác động về thân thể, giằng co với học sinh. Phải tăng khả năng nhận định, đọc tình huống, phán đoán để đảm bảo an toàn cho chính mình và học trò.
Người thầy muốn bảo vệ mình khỏi những sự việc đáng tiếc, cần nhất là tạo dựng được uy tín, lòng kính trọng tự nguyện của học sinh, phụ huynh.
TS Nguyễn Thị Thu Huyền cho biết, nhiều nghiên cứu ở Anh, Mỹ cũng chỉ ra 30% giáo viên muốn bỏ nghề không phải vì chuyên môn mà xuất phát từ kỹ năng quản lý học sinh.
Bền bỉ với công tác đào tạo về các chủ đề quản lý lớp học, kỷ luật tích cực, năng lực thấu cảm cho nhà giáo, bà Huyền chia sẻ các bài giảng của mình cũng phải liên tục cập nhật về hành vi của học sinh.
Thông tư kỷ luật học sinh trong trường học tồn tại gần 40 năm trước cũng phải thay đổi. Mọi thứ thay đổi, người thầy phải chấp nhận sự thay đổi và không ngừng học tập trước sự thay đổi.
Đồng thời, nhà giáo dục này cũng đặt ra vấn đề giáo viên của chúng ta đang thiếu sự trợ giúp để làm tốt công việc và thích nghi với sự thay đổi chóng mặt của học sinh.
