Gửi bình luận
Có đề cho ngữ liệu thơ và thiết kế 8 câu hỏi trắc nghiệm khách quan, song cho mỗi câu 0,5 điểm (tổng 4 điểm) là quá cao, học sinh chỉ cần đánh “lụi” đúng phương án là dễ dàng lấy điểm.
Hơn nữa, văn chương là nghệ thuật ngôn từ, mỗi học sinh sẽ có một cách cảm nhận khác nhau về nội dung, nghệ thuật bài thơ. Rất khó để áp một số phương án theo kiểu A, B, C, D cho sẵn.
Nhiều giáo viên cho biết thơ ca Việt Nam rất phong phú, đa dạng nhưng không dễ chọn được một bài phù hợp cho học sinh làm bài kiểm tra. Một số bài thơ hay thì khó truy nguồn (bài thơ in ở đâu, đăng báo nào) nên thầy cô e dè đưa vào đề kiểm tra.
Về phần kiến thức ngữ văn, sách giáo khoa chỉ cung cấp một số phạm vi kiến thức ít ỏi, đó là chủ thể trữ tình; vần và nhịp; từ ngữ, hình ảnh trong thơ. Yêu cầu học sinh phải viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của một bài thơ là quá sức với các em.
Tôi lấy ví dụ yêu cầu học sinh phân tích, cảm nhận bài thơ Cảnh ngày hè của nhà thơ Nguyễn Trãi, giáo viên cần dạy kỹ về tác giả và sự nghiệp thơ văn của ông, trong đó cần làm nổi bật, Nguyễn Trãi là một bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có nhưng lại phải chịu những oan khiên dưới thời phong kiến. Ông là nhà thơ, nhà văn kiệt xuất, được UNESCO công nhận là danh nhân văn hóa thế giới, có đóng góp to lớn cho sự phát triển của văn hóa, văn học dân tộc.
Nếu đề kiểm tra chỉ cho văn bản thơ, học sinh viết bài chẳng khác nào cưỡi ngựa xem hoa. Thậm chí, nhiều em không thể phân tích được vì không hiểu các từ ngữ: “Rồi” (rảnh rỗi), “hòe”, “thạch lựu”, “hồng liên” (các loài hoa), “tịch dương” (chiều tà) hay điển tích điển cố “Ngu cầm” (cây đàn của vua Nghiêu vua Thuấn, thời cổ đại Trung Quốc).
Học sinh cần được cung cấp một số kiến thức lý luận văn học nhất định mới có khả năng phân tích, cảm nhận thơ.
Tôi cho rằng Bộ GD&ĐT nên quy định hình thức kiểm tra, đánh giá đối với môn Ngữ văn bằng cách viết bài nghị luận xã hội. Chẳng hạn yêu cầu học sinh viết bài luận 500 chữ, 1.200 chữ cho bài kiểm tra, bài thi thì việc học môn Ngữ văn sẽ nhẹ nhàng, thiết thực và hiệu quả hơn rất nhiều.
