Lãi suất giảm sâu, nên đầu tư tiền vào đâu?

Sau một thời gian cầm chừng, lãi suất huy động đã liên tục được các ngân hàng niêm yết giảm sâu trong tháng 8. So với giai đoạn cao điểm vào cuối năm ngoái, lãi suất tiết kiệm đã giảm tới 3-4%, đặc biệt với kỳ hạn từ 6 tháng trở lên.

Tại 4 ngân hàng lớn có vốn Nhà nước gồm Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, mức lãi suất cao nhất áp dụng cho kỳ hạn 12 tháng trở lên hiện chỉ còn 5,8%/năm. Các kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng, người dân chỉ còn được hưởng lãi suất quanh mức 4 - 5%/năm. Tại các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân, mức lãi suất huy động 7%/năm ngày càng trở nên hiếm hoi và thường phải yêu cầu số tiền gửi lớn, thời gian gửi dài.

Thời kỳ tiền rẻ quay trở lại, đối với doanh nghiệp và nền kinh tế, đây là một tín hiệu tốt, song đối với những nhà đầu tư, những người có tiền nhàn rỗi, thì đây lại là thách thức khi tìm kiếm kênh đầu tư trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay.

Gửi tiết kiệm là kênh đầu tư an toàn nhất hiện nay.

TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng khuyến nghị: Đầu tư gì, ở đâu, đều phải đảm bảo 3 nguyên tắc, đó là phải sinh lời, an toàn vốn và kênh đầu tư phải có tính thanh khoản. Trên cơ sở những nguyên tắc này, ông Hiếu cho rằng gửi tiền ngân hàng đạt cả 3 tiêu chí. Về sinh lời, dù lãi suất ở ngân hàng hiện thấp hơn trước đây, nhưng vẫn còn mức tốt. Còn về tính an toàn, tại thời điểm hiện nay, gửi tiền ngân hàng là phương án an toàn nhất. Ở bất cứ thời điểm nào, việc gửi tiết kiệm ngân hàng luôn mang lại lợi nhuận an toàn trong bối cảnh những rủi ro, bất định từ môi trường vĩ mô quốc tế vẫn đang tiếp diễn. Riêng về thanh khoản, khi gửi tiết kiệm, khách hàng có thể rút tiền bất kỳ lúc nào, đặc biệt với hình thức gửi online đang được phổ biến trong thời gian qua.

Để hỗ trợ khách hàng, các ngân hàng có dịch vụ rút một phần tiền gửi trước hạn và chỉ mất lãi đối với khoản tiền đã rút, còn số tiền còn lại vẫn được hưởng lãi suất như cũ. Đây là một tiện ích đặc biệt ưu đãi dành cho khách hàng, thay vì phá sổ tiết kiệm, khách sẽ chỉ được hưởng lãi suất không kỳ hạn cho tất cả số tiền gửi như trước đây.

Tuy nhiên, chuyên gia cũng đưa ra cảnh báo về việc lãi suất gửi tiết kiệm đang có xu hướng giảm dần do các ngân hàng thương mại thực hiện giảm lãi suất huy động để hỗ trợ giảm lãi suất cho vay. Vì vậy nhà đầu tư nên cân nhắc cơ cấu kênh gửi tiết kiệm, với kỳ hạn linh hoạt, phù hợp, để có thể nhanh chóng chuyển đổi sang các kênh đầu tư khác với tỷ lệ sinh lời cao hơn.

Đối với vàng, kênh đầu tư này cũng được đánh giá cực cao về thanh khoản. Tay trái mua, tay phải có thể bán ngay. Tuy nhiên, đây là kênh đầu tư không dễ sinh lời. Tỷ suất sinh lời của kênh đầu tư này tính từ đầu năm 2023 đến nay chỉ ở mức trung bình. Vàng là mặt hàng phụ thuộc nhiều vào tình hình chính trị thế giới. Căn cứ theo động thái của ngân hàng trung ương các nước, những biến động trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế hiện nay thì kênh đầu tư vàng được cho là ít sinh lời nhất. Để có thể kiếm lời từ kênh đầu tư truyền thống này, nhà đầu tư phải liên tục cập nhật thông tin, xu hướng cũng như có đầu óc phán đoán, tính toán nhanh nhạy. Tuy nhiên, kênh đầu tư này không thực sự mang lại lợi nhuận cao như mong đợi.

Một kênh đầu tư khá tiềm năng hiện nay là ngoại tệ, cụ thể là đồng USD. Trong mấy tuần trở lại đây, đồng bạc xanh liên tục tăng nóng, tự phá kỷ lục của chính mình. Nếu nhà đầu tư ôm USD từ đầu năm, đến thời điểm này, lợi nhuận cung được "kha khá". Tuy nhiên, nếu "nhảy" vào thời điểm USD đã dâng cao như hiện nay, khả năng kiếm lời cũng không dễ. Hơn nữa, đây là kênh đầu tư đặc thù, không phải ai cũng có thể mua bán ngoại tệ được, nên các chuyên gia cho rằng đây cũng là kênh đầu tư không nhiều khả thi.

Bên cạnh gửi tiết kiệm, thì trong bối cảnh kinh tế vĩ mô năm 2023, chứng khoán vẫn là kênh đầu tư nên được xem xét nhiều nhất. Các đợt điều chỉnh vừa qua cho thấy mức giá của các cổ phiếu đã về mức hấp dẫn, đặc biệt phù hợp để đầu tư dài hạn. Phân tích sâu về kênh đầu tư chứng khoán, ông Phan Dũng Khánh, chuyên gia đầu tư nêu 2 cách để nhà đầu tư kiếm được tiền khi thị trường có xu hướng đi xuống. Thứ nhất là phải xác định được những nhóm ngành nghề hoặc nhóm cổ phiếu đi ngược xu hướng, hoặc mang tính chất phòng thủ. Điều này khá khó và đòi hỏi kỹ năng phân tích của nhà đầu tư. Cách thứ hai là tham gia thị trường chứng khoán phái sinh. Theo lịch sử chứng minh, không chỉ riêng thị trường chứng khoán Việt Nam mà cả thị trường thế giới về dài hạn sẽ luôn tăng điểm. Trong bối cảnh lãi suất huy động giảm sâu, bất động sản và vàng đang chững, trái phiếu vẫn còn nhiều hoài nghi và gây hoang mang đối với các nhà đầu tư thì dòng tiền có thể sẽ ưu tiên chứng khoán. Điều này đã được chứng minh từ những phiên hồi phục ấn tượng của thị trường từ giữa tháng 6 đến nay.

Đối với bất động sản, đây là thời kỳ khá khó khăn, dù các chuyên gia phân tích việc bất động sản đóng băng là theo chu kỳ, và sớm muộn gì, thị trường này cũng sẽ khởi sắc trở lại, song, phân tích kỹ thuật cho thấy chìa khóa cho lĩnh vực này vẫn phải là tín dụng và pháp lý. Hiện nay, tăng trưởng tín dụng đang thiết lập mức thấp nhất so với cùng kỳ năm trong vòng 10 năm. Theo đó, tín dụng 7 tháng cho thấy kết quả tăng trưởng âm, khiến việc hạ lãi suất điều hành không còn nhiều ý nghĩa. Nếu tín dụng không thông thì bất động sản sẽ tiếp tục gặp khó. Hơn nữa, để đầu tư bất động sản, nhà đầu tư cần phải có vốn lớn, trường vốn, bởi tính thanh khoản của bất động sản là kém nhất trong tất cả các đầu tư. Vì vậy, bất động sản không phải là kênh dành cho số đông.

Riêng với đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, trong thời gian qua, các vụ việc trong lĩnh vực cho thấy có độ rủi ro lớn. Về dài hạn, đây có thể vẫn là kênh đầu tư đáng để khách hàng cân nhắc nhưng chỉ nên áp dụng với các nhà đầu tư có kiến thức, kinh nghiệm trên thị trường tài chính.