Từ những lớp học đêm ở vùng đất khó khăn, nỗ lực xóa mù chữ tại Lâm Đồng đang đem lại những kết quả rõ nét.

Sau nhiều năm gián đoạn, lớp xóa mù chữ tại xã Đức Trọng (Lâm Đồng) được mở trở lại. Lớp học đặc biệt này diễn ra đều đặn vào mỗi tối, chủ yếu dành cho đồng bào dân tộc Churu sinh sống trên địa bàn.
Vượt khó học chữ
Lớp học xóa mù chữ của xã Đức Trọng khai giảng từ 25/10/2025 tại điểm trường thôn Pré của Trường Tiểu học Phú Hội. Từ 17 học viên trong những ngày đầu khai giảng, lớp học hiện có 22 học viên ở độ tuổi từ 33 đến 64.
Lớp học được tổ chức từ thứ Hai đến thứ Bảy hằng tuần, kéo dài từ 18 giờ đến 21 giờ. Đây là khoảng thời gian các học viên, hầu hết làm nông, phải nỗ lực sắp xếp công việc để đến lớp. Sau khi thu xếp việc nhà, bà con lại mang theo giấy bút, sách vở, tay cầm đèn pin đến lớp.
Trong số 22 học viên đang theo học, có người trong số họ đã ở tuổi làm ông, làm bà, nhưng lần đầu tiên được biết đến “con chữ” cũng cảm thấy háo hức. Để rồi gần một tháng qua, vào mỗi buổi tối, giọng đọc ê a, đôi khi còn bị ngọng, khuôn miệng bật dấu đôi khi còn sai từ “ngã” thành dấu “sắc”, nét chữ vẫn chưa tránh khỏi ngượng nghịu, vụng về, nhưng ai nấy đều hăng say với từng con chữ.

Bà Trần Thị Nhàn, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phú Hội, cho biết: "Khi phát tiền quà Tết Độc lập 2/9 cho người dân, chúng tôi phát hiện còn nhiều người không biết chữ mà phải điểm chỉ... Cộng với việc điều tra phổ cập hằng năm, cũng phát hiện ra có những gia đình cả vợ, cả chồng đều không biết chữ nên khi UBND xã Đức Trọng giao cho trường mở lớp xóa mù chữ, chúng tôi đã quyết tâm vận động người dân tham gia. Dù việc học vào buổi tối có thể bận việc này, việc kia, nhưng mọi người đều luôn cố gắng thu xếp để quyết tâm đến lớp đều đặn theo khung giờ quy định".
Ông Trương Văn Tuấn, Trưởng thôn Pré chia sẻ kinh nghiệm về công tác vận động người dân đến lớp: “Chúng tôi đã phối hợp với nhà trường và hệ thống chính trị tới tận nhà để vận động. Chúng tôi luôn nói với bà con rằng, học, biết chữ để biết viết, ký giấy tờ được dễ dàng hơn và bà con ai nấy đều tham gia lớp học rất chăm chỉ, nhiệt tình”.
Chung tay xóa mù chữ
Để giúp học viên dễ tiếp thu, giáo viên tăng cường đổi mới phương pháp dạy học sao cho bài giảng dễ hiểu và gần gũi với đời sống hàng ngày của bà con. Mục tiêu đào tạo đặt ra là giúp học viên hình thành các năng lực ngôn ngữ căn bản như: đọc đúng, trôi chảy văn bản và hiểu được nội dung; viết đúng chính tả, ngữ pháp, viết được câu đoạn cơ bản; và nghe hiểu ý kiến người nói.
Sau hơn nửa tháng tham gia lớp học, ông Kơ Yon Ma Im (64 tuổi) là người lớn tuổi nhất lớp bắt đầu biết đọc, biết viết. Ông chia sẻ: “Bà con rất vui khi được học tập ở lớp xoá mù chữ này. Trước đây không biết chữ, ai cũng gặp khó khăn trong cuộc sống khi không hiểu người ta nói gì, bảo ký tên cũng không biết ký. Bây giờ biết chữ rồi, tôi rất vui, cảm ơn các thầy, cô giáo đã quan tâm và nỗ lực dạy chữ cho bà con”.

Không chỉ ông Im, anh Ya Môn Thuật, 33 tuổi, người nhỏ tuổi nhất đang theo học tại lớp xóa mù chữ cũng cho biết: “Tôi làm nghề nông, hồi nhỏ, gia đình quá đông con, học đến lớp 3 tôi phải nghỉ học ở nhà, nên giờ cũng đã quên luôn mặt chữ. Vì vậy, lúc nào tôi cũng ao ước đọc được chữ, biết đọc biết viết thành thạo, nhất là viết được tên của mình nên khi nghe có lớp học này, tôi liền đăng ký tham gia và luôn cố gắng thu xếp thời gian để đến lớp đều đặn”.
Ngoài lớp xóa mù chữ tại xã Đức Trọng, nhiều lớp học tương tự cũng được triển khai ở các vùng sâu, vùng xa và khu vực đồng bào dân tộc thiểu số của Lâm Đồng, nhằm nâng cao tỷ lệ người biết chữ, hạn chế tái mù chữ, đồng thời góp phần xóa đói giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Từ năm 2021-2025, Sở GD&ĐT tỉnh Lâm Đồng phối hợp với các tổ chức đoàn thể ở địa phương mở được 215 lớp xóa mù chữ với 6.519 học viên. Trong đó, trước lúc hợp nhất, tỉnh Bình Thuận phối hợp với các Trại giam mở được 17 lớp với 560 học viên, Đắk Nông 137 lớp với 3.967 học viên, Lâm Đồng (cũ) có 61 lớp với 1992 học viên.
Theo số liệu của Sở GD&ĐT Lâm Đồng, đến năm 2024, tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi 15 - 60 đạt 98,55%, trong đó mức độ 2 là 96,73%. Giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh hướng tới mục tiêu 100% người dân trong độ tuổi lao động biết chữ. Đây là nền tảng quan trọng để phát triển nguồn nhân lực bền vững, xây dựng xã hội học tập và nông thôn mới toàn diện. Từ đó, tạo tiền đề cho nông thôn mới phát triển toàn diện, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.