Về sách tham khảo
Sách tham khảo (STK) chỉ là tài liệu để học sinh tham khảo thêm, không bắt buộc phải có để dùng trong quá trình học tập. Ở bậc học phổ thông, STK không nằm trong danh mục sách được Bộ GD&ĐT phê duyệt.
Trên thị trường hiện có nhiều STK, bổ trợ cho một môn học. Điểm qua môn Tiếng Việt lớp 2 có trên 15 đầu sách gọi là “ăn theo” SGK môn Tiếng Việt 2. Một số STK được phụ huynh lựa chọn đáp ứng năng lực, sở thích các con, góp phần tích cực trong học tập, cuộc sống.
Chuẩn bị bước vào năm học mới, trên thị trường xuất hiện rất nhiều STK có tiêu đề dưới dạng sách bài tập, bổ trợ ôn luyện, nâng cao, học tốt, hình thành phát triển năng lực... Câu hỏi là học sinh cần STK/sách bổ trợ không? Bổ trợ môn học nào? Nâng cao, rèn luyện kỹ năng ra sao? Nên mua sách từ nhà xuất bản nào?...
Trả lời cho các câu hỏi trên là căn cứ vào quyền và nhu cầu của phụ huynh, học sinh. Vậy, vai trò của giáo viên, CBQL giáo dục về lĩnh vực này như thế nào? Năm 2014 Bộ GD&ĐT đã có Thông tư 21/2014/TT-BGDĐT về quy định quản lý xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên. Ngày 10/6/2022, Bộ lại có Chỉ thị số 643/CT-BGDĐT về sử dụng SGK và STK trong các cơ sở giáo dục phổ thông. Trong đó, Bộ yêu cầu thực hiện nghiêm quy định: “ Giáo viên và CBQL giáo dục các cấp không được lạm dụng vị trí công tác của mình để thực hiện hoặc tham gia thực hiện việc ép buộc, vận động học sinh, học viên hoặc cha mẹ học sinh, mua xuất bản phẩm tham khảo dưới bất kỳ hình thức nào”.
Bên cạnh đó, các cơ sở giáo dục không được vận động học sinh, phụ huynh, học viên mua xuất bản phẩm ngoài danh mục SGK đã được Bộ GD&ĐT tạo phê duyệt dưới bất kỳ hình thức nào. Đồng thời, không thực hiện lập danh mục, đóng gói thành bộ SGK kèm sách bài tập, STK và các tài liệu khác ngoài danh mục SGK đã được phê duyệt, lựa chọn để học sinh, phụ huynh mua sử dụng.
Như vậy, SGK là tài liệu bắt buộc mà học sinh cần có, còn STK là những tài liệu bổ trợ, không bắt buộc nên phụ huynh học sinh cần chú ý cân nhắc, đánh giá nhu cầu khi mua cho con học.
Trên thị trường có nhiều loại STK, bổ trợ, nâng cao kèm theo đó là quảng cáo hấp dẫn làm nhiễu loạn phụ huynh, học sinh. Nhà trường/giáo viên cần tuyên truyền cho phụ huynh biết, hiểu và cân nhắc trước khi mua. Phụ huynh không nên mua nhiều STK gây lãng phí và quá tải đối với trẻ; cần chọn lọc, mua sắm STK dựa trên năng lực, ý thích của các em để có những quyển sách thật sự phù hợp, mang lại hiệu quả giáo dục.