Gửi bình luận
Từ những thí nghiệm gắn với đời sống đến các nền tảng số hỗ trợ tương tác, công nghệ đang giúp giáo viên THCS làm mới bài giảng theo hướng trực quan, sinh động.
Khi lý thuyết được “kéo” gần thực tiễn, lớp học trở thành không gian truyền cảm hứng và khơi mở tư duy khoa học cho học sinh.
Công tác tại Trường THCS Hoàng Liệt (Hoàng Mai, Hà Nội), cô Lê Thị Huyền Anh - giáo viên môn Khoa học tự nhiên, cho biết, trong Chương trình GDPT 2018, môn Khoa học tự nhiên, đặc biệt là phân môn Vật lí, giữ vai trò then chốt trong việc hình thành tư duy khoa học và năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh.
Tuy nhiên, Vật lí là môn học có tính trừu tượng cao, với nhiều định luật và hiện tượng khó quan sát trực tiếp. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả giảng dạy, việc tích hợp công nghệ không còn là một lựa chọn mang tính bổ trợ, mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết, đóng vai trò như “cánh tay nối dài” giúp giáo viên thu hẹp khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn.
Theo cô Huyền Anh, khi giảng dạy chủ đề Âm thanh, thay vì chỉ mô tả bằng lời hoặc hình vẽ, giáo viên có thể cho học sinh sử dụng điện thoại thông minh để đo tần số âm thanh của các nhạc cụ khác nhau. Cách tiếp cận này giúp bài học trở nên trực quan, sinh động hơn, đồng thời cho học sinh thấy vật lí hiện diện trong đời sống hằng ngày, qua đó khơi dậy hứng thú và niềm say mê khám phá khoa học.
Đặc biệt, ở lớp 9, kiến thức môn Khoa học tự nhiên đã có sự phân hóa rõ rệt, đòi hỏi học sinh không chỉ nắm vững lý thuyết, mà còn biết vận dụng công cụ tính toán để giải quyết các bài toán cụ thể. Do đó, việc tăng cường tính trực quan thông qua các thí nghiệm nhỏ, hoạt động trải nghiệm và quan sát hiện tượng thực tế là hết sức cần thiết. Đây chính là cách giúp học sinh hình thành tư duy khoa học thông qua thực nghiệm, để mỗi bài giảng thực sự mang “hơi thở” của cuộc sống.
Khi giảng dạy các bài học về chuyển động và an toàn giao thông, cô giáo hướng dẫn học sinh tiếp cận kiến thức thông qua các tình huống thực tiễn. Chẳng hạn, học sinh được tìm hiểu nguyên lý hoạt động của súng bắn tốc độ, mối liên hệ giữa tốc độ và gia tốc, từ đó phân tích những rủi ro và hậu quả nếu tham gia giao thông với vận tốc cao.
Thông qua các hoạt động đo đạc, thực hành như ghi nhận tốc độ khi học sinh chạy, bài học trở nên trực quan, giúp các em hiểu rõ hơn ý nghĩa của kiến thức vật lí trong đời sống. Với chủ đề Âm thanh, độ cao và độ to của âm, học sinh được giải thích vì sao giọng nam thường trầm hơn giọng nữ do có tần số thấp hơn, qua đó nắm bắt bản chất khoa học của hiện tượng quen thuộc.
Theo cô Lê Thị Huyền Anh, hiệu quả giảng dạy phụ thuộc lớn vào mức độ tương tác giữa thầy và trò. Các nền tảng học tập trực tuyến như Quizizz, Kahoot hay Plickers đã góp phần biến những tiết ôn tập kiến thức vật lí vốn dễ gây căng thẳng thành các “cuộc thi” sôi nổi, tạo động lực học tập cho học sinh. Thông qua dữ liệu phản hồi tức thời, giáo viên có thể nhanh chóng nắm bắt mức độ hiểu bài của từng em, từ đó điều chỉnh nhịp độ và phương pháp giảng dạy cho phù hợp.
Bên cạnh đó, việc ứng dụng các hệ thống quản lý học tập (LMS) như Google Classroom hay Padlet cho phép giáo viên lưu trữ tài liệu, video bài giảng và tiếp nhận câu hỏi của học sinh mọi lúc, mọi nơi. Nhờ đó, một hệ sinh thái học tập mở được hình thành, tạo điều kiện để học sinh chủ động tiếp cận kiến thức trước khi đến lớp, từng bước triển khai hiệu quả mô hình “lớp học đảo ngược”.
Là giáo viên dạy tiếng Anh tại Trường THCS Tân Định (Tương Mai, Hà Nội), cô Lê Ngọc Quỳnh Chi cho rằng, để nâng cao chất lượng và hiệu quả giờ học, đồng thời khơi gợi hứng thú học tập cho học sinh, giáo viên cần lựa chọn phương pháp giảng dạy phù hợp với từng lứa tuổi và mức độ nhận thức của học sinh THCS.
Với học sinh lớp 6 và lớp 7, yếu tố tạo hứng thú giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Theo đó, giáo viên cần tăng cường các hoạt động mang tính trải nghiệm như trò chơi ngôn ngữ, bài hát tiếng Anh, làm việc nhóm và các hoạt động vận động phù hợp với tâm lý lứa tuổi.
Những hình thức học tập sôi động này giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên, giảm áp lực học tập, đồng thời xây dựng môi trường lớp học thân thiện, tích cực. Thông qua trò chơi và âm nhạc, học sinh được luyện kỹ năng nghe - nói thường xuyên, từng bước hình thành phản xạ ngôn ngữ và nuôi dưỡng niềm yêu thích đối với môn học.
Đối với học sinh lớp 8 và lớp 9, khi nền tảng ngôn ngữ đã được hình thành, giáo viên cần chú trọng hơn đến tính hệ thống của kiến thức và khả năng vận dụng. Ở giai đoạn này, việc bổ sung các quy tắc ngữ pháp, các phần “chốt kiến thức” sau mỗi bài học đóng vai trò quan trọng, giúp học sinh ghi nhớ sâu, sử dụng linh hoạt và đáp ứng tốt yêu cầu ôn tập, chuẩn bị cho các kỳ kiểm tra, thi cử.
Trong dạy học tiếng Anh hiện nay, việc ứng dụng công nghệ không còn là điều mới mẻ, song theo cô Quỳnh Chi, yếu tố quan trọng là sử dụng đúng mức, đúng mục tiêu và phù hợp với đối tượng học sinh, tránh lạm dụng hoặc gây phân tán sự tập trung trong giờ học. Khi khai thác tài nguyên số phục vụ giảng dạy, cô ưu tiên những học liệu gần gũi, quen thuộc với học sinh, gắn với các hoạt động các em từng trải nghiệm cũng như những tình huống quen thuộc trong học tập và đời sống hằng ngày.
Chia sẻ về quá trình thiết kế bài giảng, cô Quỳnh Chi cho biết, việc tìm kiếm nguồn học liệu thực sự phù hợp và đáp ứng đúng mục tiêu bài học không phải lúc nào cũng dễ dàng. Công nghệ, trong trường hợp này, trở thành công cụ hỗ trợ hiệu quả, giúp giáo viên chỉnh sửa, biến đổi và thiết kế lại học liệu theo hướng phù hợp hơn với nội dung giảng dạy cũng như năng lực tiếp thu của học sinh. Nhờ đó, các bài học trở nên sinh động, trực quan và dễ hiểu, tạo điều kiện để học sinh tiếp cận kiến thức một cách tự nhiên.
Từ việc ứng dụng công nghệ một cách chọn lọc và sáng tạo, các giờ học tiếng Anh dần trở thành không gian tương tác tích cực giữa thầy và trò. Trong môi trường đó, học sinh giữ vai trò trung tâm, chủ động tìm hiểu, khám phá kiến thức gắn với bản thân và đời sống xung quanh, qua đó nâng cao hiệu quả học tập và bồi đắp niềm yêu thích đối với môn Tiếng Anh.
Tại Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp THCS năm học 2025 - 2026 do Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức, cô Lê Thị Huyền Anh và cô Lê Ngọc Quỳnh Chi đã xuất sắc giành giải Nhất. Trẻ trung, năng động và giàu tinh thần sáng tạo, hai nữ nhà giáo không ngừng đổi mới phương pháp dạy học, đưa công nghệ vào bài giảng một cách linh hoạt và hiệu quả.
