Gửi bình luận
Các trường đại học không chỉ chú trọng đào tạo nhân lực phục vụ thị trường việc làm trong nước, mà còn hướng tới thị trường nước ngoài...
Anh Nguyễn Khánh Quỳnh - Trưởng nhóm phát triển phần mềm robot, Công ty Sereact GmbH (Đức), cựu sinh viên ngành Kỹ thuật điện & Công nghệ thông tin, Trường Đại học Việt Đức từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường đã mong muốn sau khi tốt nghiệp có thể làm việc ở nước ngoài. Bởi vậy quá trình làm đồ án tốt nghiệp, anh Quỳnh quyết định xin sang Đức theo diện liên kết với các trường đại học ở Đức.
Quãng thời gian làm đồ án tốt nghiệp tại Đức, ngoài kiến thức, anh Quỳnh hiểu hơn về văn hóa, phong cách làm việc và những đòi hỏi về nhân lực việc làm nơi đây. “Từ đó, tôi có định hướng về hướng đi sau khi tốt nghiệp của mình”, anh Quỳnh chia sẻ.
Từ kinh nghiệm thực tế bản thân trải qua, anh Quỳnh cho rằng kiến thức ở trường đại học mà thầy cô trang bị cho sinh viên khá đầy đủ để đáp ứng yêu cầu công việc ở nước ngoài. Tuy nhiên khó khăn, thách thức lớn nhất mà sinh viên Việt Nam sau khi tốt nghiệp lựa chọn làm việc ở nước ngoài là xây dựng lại toàn bộ hệ sinh thái cá nhân từ đầu, bao gồm: Các mối quan hệ xã hội, làm quen với hệ thống hành chính - pháp lý ở nước sở tại và điều chỉnh thói quen trong cuộc sống.
“Cùng đó, ngôn ngữ cũng là rào cản. Không đơn giản chỉ trong giao tiếp hằng ngày, mà còn là khả năng diễn đạt ý tưởng chuyên môn trong các cuộc họp, viết báo cáo, thuyết trình đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao như robotics và AI”, anh Quỳnh nhấn mạnh.
Trước những trở ngại này, anh Quỳnh xác định phải nỗ lực gấp đôi để bắt kịp đồng nghiệp, liên tục học hỏi, thử nghiệm và áp dụng công nghệ mới. Đồng thời, anh chú trọng rèn luyện ngôn ngữ chuyên ngành từ cách giao tiếp; dùng thuật ngữ kỹ thuật đúng chuẩn, viết báo cáo rõ ràng, trình bày ý tưởng mạch lạc và thuyết phục.
Tương tự, Nguyễn Đình Huy - cựu sinh viên Khoa Cơ khí động lực, Đại học Bách khoa Hà Nội, làm việc tại phòng thiết kế - Công ty Kakuto (Nhật Bản) có 9 năm làm việc và sinh sống tại Nhật Bản. Qua theo dõi, anh Huy nhận thấy, sinh viên Việt Nam được đào tạo bài bản về kiến thức. Tuy nhiên, điểm yếu nhất khi làm việc ở nước ngoài là khả năng làm việc nhóm, thích ứng với môi trường, văn hóa đất nước đó.
Anh Huy dẫn chứng: “Những đòi hỏi về giờ giấc văn hóa làm việc khá khắt khe, nhiều bạn sẽ sốc khi mới làm việc. Nếu muốn đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng, bạn luôn phải nỗ lực, không ngừng học hỏi và lắng nghe để hoàn thiện bản thân”.
Để mở rộng thị trường làm việc cho sinh viên, các trường đại học có thêm chương trình đào tạo tiên tiến, chất lượng cao; các chương trình liên kết quốc tế. Tại Trường Đại học Xây dựng, nhà trường nhấn mạnh vai trò ngoại ngữ cho sinh viên. Các lớp ngoại ngữ miễn phí được trường mở ra để sinh viên được học tập, trao đổi kiến thức, văn hóa, cọ xát kỹ năng mềm trước khi ra trường, mở ra cơ hội việc làm lớn không chỉ trong nước và quốc tế.
Không những chú trọng đào tạo, Trường Đại học Mỏ - Địa chất còn mở rộng cơ hội học tập cho sinh viên ra nước ngoài. PGS.TS Triệu Hùng Trường - Phó Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ, những năm tới đầu tư của nước ngoài vào Việt Nam ngày càng tăng.
Do vậy, làm việc ngay trong nước cho các doanh nghiệp có 100% vốn nước ngoài không khác gì làm việc ở nước ngoài. Để đón đầu xu thế đó, bên cạnh chuyên môn, trường chú trọng đào tạo ngoại ngữ, kỹ năng mềm để hội nhập quốc tế và hiểu biết văn hóa của các nước mà nhà trường đang liên kết như: Trung Quốc, Nhật, Đức…
Cùng đó, Trường Đại học Mỏ - Địa chất mở các lớp học tiếng Trung miễn phí cho sinh viên có cơ hội học và rèn luyện kỹ năng giao tiếp, hiểu biết văn hóa. “Chúng tôi đón các đoàn sinh viên, giảng viên quốc tế về trường tham quan, giao lưu, trao đổi với sinh viên Việt Nam; mặt khác, gửi sinh viên đến Trung Quốc học trao đổi. Dự kiến sắp tới, trường còn gửi sinh viên đến Nhật Bản, các nước châu Âu”, ông Trường cho biết.
Đồng quan điểm, TS Hà Thúc Viên - Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Việt Đức chia sẻ, nhân lực chất lượng cao sẽ thay thế nhân công giá rẻ. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường lao động, các trường đại học Việt Nam cần thực hiện đổi mới căn bản toàn diện, hướng tới đào tạo ra những thế hệ nhân lực nắm vững cả lý thuyết và quy trình, tạo động lực cho đổi mới sáng tạo. Điều này đòi hỏi sự đổi mới chương trình đào tạo theo hướng tích hợp kỹ năng thiết yếu, cập nhật kiến thức công nghệ tiên tiến, tăng cường nghiên cứu, thúc đẩy khoa học liên ngành và phát triển kỹ năng mềm.
Cùng đó, các trường cần nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên thông qua bồi dưỡng chuyên môn, thu hút người có kinh nghiệm thực tế và đặc biệt khuyến khích hoạt động nghiên cứu khoa học; tăng cường hợp tác quốc tế thông qua liên kết đào tạo, mời giảng viên quốc tế và tham gia các mạng lưới giáo dục toàn cầu.
Đặc biệt, đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở vật chất, công nghệ hiện đại phục vụ giảng dạy và nghiên cứu. Cuối cùng, xây dựng văn hóa học tập suốt đời, khuyến khích tinh thần chủ động học hỏi và cập nhật kiến thức liên tục cho sinh viên và giảng viên.
“Thị trường lao động quốc tế đang đặt ra những thách thức không nhỏ, nhưng cũng mở ra cơ hội đầy hứa hẹn cho Việt Nam. Khả năng thích ứng và tinh thần đổi mới mạnh mẽ của hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, đặc biệt các trường đại học nghiên cứu có tầm nhìn quốc tế sẽ là yếu tố then chốt quyết định khả năng cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai”, TS Hà Thúc Viên nhấn mạnh.
“Sinh viên sang nước ngoài hoặc làm ở công ty nước ngoài tại Việt Nam nếu không trúng tuyển đa phần không phải do trình độ. Lý do hàng đầu là kỹ năng thích ứng kém, không hòa nhập được với môi trường, tiếp đến là vấn đề ngoại ngữ, cuối cùng mới xét đến yếu tố năng lực”, PGS.TS Triệu Hùng Trường chia sẻ.
