Nam bệnh nhân 35 tuổi, ngụ TP HCM sau khi giác hơi tại nhà thì xuất hiện triệu chứng liệt nửa người phải, ý thức lơ mơ, mất ngôn ngữ... nên được đưa đến bệnh viện cấp cứu
Trưa 4-6, TS-BS Tạ Vương Khoa, Phó Chủ nhiệm Khoa Nội thần kinh - Bệnh viện Quân y 175 (TP HCM) cho biết các bác sĩ tại đây vừa cứu thành công nam bệnh nhân N.V.S (35 tuổi) bị đột quỵ nặng và phức tạp.
TS-BS Tạ Vương Khoa, Phó Chủ nhiệm Khoa Nội thần kinh - Bệnh viện Quân y 175, cùng ê-kip can thiệp cứu bệnh nhân bị đột quỵ sau giác hơi
Anh S. nhập viện trong tình trạng ý thức lơ mơ, mất ngôn ngữ toàn bộ, liệt hoàn toàn nửa người phải. Bệnh viện liền kích hoạt quy trình báo động đột quỵ (code stroke). Bệnh nhân được chẩn đoán đột quỵ nhồi máu não bán cầu trái giờ thứ 2 do tắc động mạch cảnh trong trái và động mạch não giữa trái bởi huyết khối.
Huyết khối được ê-kip phẫu thuật kéo khỏi động mạch não giữa
Ngay lập tức, anh S. được truyền thuốc tiêu sợi huyết qua đường tĩnh mạch, rồi được chuyển lên phòng can thiệp mạch khảo sát và xử lý sang thương theo đường động mạch. Sau gần 1 giờ, các mạch máu bị tổn thương được khơi thông và sửa chữa, não được tái tưới máu.
Hình minh hoạ động mạch cảnh trong đoạn đi ở cổ
Bác sĩ Khoa cho biết sang thương mạch máu của bệnh nhân rất phức tạp.
"Chúng tôi phải vừa thăm dò và phân tích sang thương vừa thực hiện loạt thao tác sử dụng các dụng cụ chuyên dụng kéo và hút huyết khối khơi thông tắc nghẽn ở cả động mạch não giữa và động mạch cảnh trong. Đồng thời, đặt khung giá đỡ (stent) và nong bóng xử lý sang thương bóc tách động mạch cảnh trong nhằm khôi phục tối ưu dòng máu lên não cũng như chặn đứng nguy cơ đột quỵ tái phát. May mắn cho người bệnh là thủ thuật đã tiến hành thành công, não bộ kịp thời được tái tưới máu và bảo tồn phần lớn chức năng" - bác sĩ Khoa kể.
Bệnh nhân hiện đã hồi phục hoàn toàn ý thức và sức cơ; chỉ còn một vài khiếm khuyết chức năng ngôn ngữ vận động và đang trong lộ trình điều trị âm ngữ trị liệu phục hồi chức năng.
Sau hồi phục, anh S. cho biết có thói quen nhờ người chị ruột giác hơi tại nhà mỗi khi đau lưng, đau vai gáy. Lần thực hiện gần nhất là buổi chiều hôm trước ngày anh bị đột quỵ, dấu tích dụng cụ giác hơi vẫn còn in hằn trên da vùng cổ bên trái của bệnh nhân khi nhập viện.
Hai động mạch cảnh là các động mạch quan trọng dẫn máu từ tim lên não, khi đi qua cổ, động mạch đi khá nông, sờ bằng tay có thể thấy động mạch nẩy dưới da. Do đó, sang chấn tác động từ bên ngoài vào vùng cổ, từ các sang chấn có lực tác động mạnh như tai nạn giao thông hay đả thương cho đến các sang chấn tưởng chừng vô hại như động tác mát-xa vùng cổ, đều có thể gây chấn thương cho động mạch cảnh trong, nghiêm trọng nhất là gây bóc tách động mạch dẫn đến đột quỵ mà phần lớn là đột quỵ nhồi máu não.
Diễn biến đến đột quỵ ở bệnh nhân sau bóc tách động mạch cảnh trong do chấn thương rất khó đoán định, có thể xảy ra sớm trong vòng 24 giờ đầu nhưng cũng có thể diễn biến thầm lặng, vài ngày hoặc thậm chí vài tuần sau mới xảy ra mà không có triệu chứng gì cảnh báo trước, nếu có cũng chỉ là các triệu chứng mơ hồ, gây khó khăn cho việc chẩn đoán sớm để điều trị dự phòng.