Bà con thực hiện nghi thức chọc lỗ, tra hạt. |
Nỗ lực phục dựng
Bản Huổi Lốt là nơi có 100% đồng bào Khơ Mú sinh sống. Theo Trưởng bản Lò Văn Hiền chia sẻ, thì những năm gần đây nhiều nét văn hóa truyền thống của bà con bản địa đã bị mai một. Đặc biệt, nhiều năm liền trong bản không có hộ nào tổ chức Lễ Tra hạt.
“Hầu hết người trẻ trong bản chỉ nghe tên chứ chưa được tham gia bao giờ. Các nghi lễ chỉ còn trong trí nhớ của những người cao tuổi và chỉ có thầy cúng mới thực hiện được”, ông Hiền bộc bạch.
Năm 2022, bà con trong bản bất ngờ đón tin vui khi được Bảo tàng Tỉnh Điện Biên lựa chọn, hỗ trợ phục dựng lại nghi lễ này. Đã gần 40 tuổi, song đó là lần đầu tiên chị Lò Thị Xuân được chứng kiến nghi lễ truyền thống của dân tộc. Năm nay, chị quyết định chuẩn bị các điều kiện để mời thầy về thực hiện cho gia đình.
Nghi thức rửa tay, vẩy nước lên trời kết thúc Lễ Tra hạt. |
Chị Xuân tâm sự: “Trước kia tôi chỉ nghe ông bà kể lại, không thấy ai làm nên cũng không biết mà làm theo. Nhưng từ giờ thì biết rồi. Đây là phong tục truyền thống của dân tộc mình, được nhà nước quan tâm thì phải cố gắng gìn giữ. Đời mình, rồi đời con, cháu nữa”.
Còn theo chia sẻ của Trưởng bản, thì buổi phục dựng như tiếp thêm động lực, tình yêu và trách nhiệm của bà con Huổi Lốt trong việc gìn giữ văn hóa dân tộc Khơ Mú. Bước vào mùa xuân năm nay, nhiều nhà trong bản đã háo hức chuẩn bị các điều kiện, chọn ngày để tổ chức nghi lễ này.
“Mặc dù giờ đây bà con đã áp dụng khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất. Song Tra hạt vẫn là nghi lễ nông nghiệp quan trọng của người Khơ Mú. Vì vậy, chúng tôi sẽ cố gắng gìn giữ như một phần văn hóa truyền thống. Đồng thời cũng là để nhắc nhở các thế hệ sau nhớ về cội nguồn, thêm tự hào và có trách nhiệm bảo tồn giá trị tốt đẹp của dân tộc mình”, ông Hiền chia sẻ.