PGS.TS Lê Thị Xuân Thùy với sáng chế thiết bị lọc nước ngầm đa tầng thử nghiệm tại một số hộ gia đình. Ảnh: NVCC |
Từ năm 2016, Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng) triển khai nhiều hoạt động thúc đẩy phụ nữ trong STEM. Mới đây nhất, cuối năm 2022, nhà trường triển khai Chương trình 21CS (21st Century Skill program) nhằm phát triển năng lực sinh viên trong đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.
“Đặc biệt, 21CS chú trọng vấn đề bình đẳng giới và vì sự tiến bộ, phát triển của nữ giới. Chương trình thiết kế riêng nội dung để phát triển, thúc đẩy nữ giới trong STEM (WiSTEM), dành cho nữ sinh viên và giảng viên nhà trường”, TS Nguyễn Thị Anh Thư - Phó Trưởng khoa Khoa học Công nghệ tiên tiến (FAST) thông tin.
Trong chuỗi các hoạt động thúc đẩy năng lực nghiên cứu, đổi mới sáng tạo khởi nghiệp của nữ sinh viên, nhà trường đã đẩy mạnh Chương trình EPICS (Dự án kỹ thuật phục vụ cộng đồng), MEP (Maker To Entrepreneur - Từ sáng chế đến khởi nghiệp). Số lượng nữ giới được yêu cầu trong mỗi dự án là 1/3. Qua đó, sinh viên nữ được thúc đẩy tham gia các dự án kỹ thuật, nghiên cứu và đưa ra giải pháp phục vụ xã hội.
Ngoài hội thảo thúc đẩy nữ giới trong STEM, nhà trường còn tổ chức Câu lạc bộ Nữ sinh Bách khoa (GDUT) để hỗ trợ sinh viên phát triển kỹ năng, toàn diện từ học tập nghiên cứu đến kỹ năng mềm. Các thành viên của câu lạc bộ tham gia chuyên đề về “Giải quyết định kiến và thúc đẩy bình đẳng giới”. Cùng kiến thức, kỹ năng liên quan đến truyền thông bình đẳng giới, hoạt động của dự án đồng thời trang bị cho sinh viên nữ sự thay đổi định kiến về khả năng giới; hình tượng nam tính – nữ tính và khuôn mẫu vai trò giới.
Điển hình như nhóm ANNAM của câu lạc bộ đã đoạt giải Nhất cuộc thi EPICS 2021 với sản phẩm găng tay kháng lực hỗ trợ phục hồi chức năng ứng dụng robot mềm. Găng tay hỗ trợ phục hồi chức năng của nhóm ANNAM có 3 bài tập được tích hợp sẵn trong sản phẩm, đáp ứng nhu cầu tập luyện cơ bản của bệnh nhân. Chi phí sản xuất khoảng 4,5 - 5 triệu đồng. Đây là mức giá thấp so với các sản phẩm nhập ngoại có mặt trên thị trường.
Nguyễn Thị Hiền, thành viên của nhóm ANNAM, cho biết khi làm việc nhóm, dù là thành viên nữ hay nam cũng phải đề xuất ý tưởng và thuyết phục, bảo vệ quan điểm của mình. Những đề xuất, cải tiến phải dựa trên tư duy khoa học để giải quyết tình huống thực tế, do đó đòi hỏi vận dụng linh hoạt các kiến thức đã học. Đây là một trong những khó khăn mà nữ sinh nghiên cứu khoa học phải vượt qua.
“Không riêng gì Việt Nam, các nước khác cũng tồn tại mặc định nam giỏi hơn nữ giới về ngành kỹ thuật. Vì vậy, phụ nữ muốn theo đuổi ngành này thường phải nỗ lực rất nhiều. Thực tế đó đôi khi làm ảnh hưởng đến các mặt của cuộc sống của nhà khoa học nữ cũng như thời gian dành cho gia đình, con cái, sở thích cá nhân…”. - TS Nguyễn Thị Hồng Yến, giảng viên Khoa Điện tử - Viễn thông, Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng)