Tình trạng thiếu giáo viên đang diễn ra ở nhiều địa phương trên cả nước. Cùng với đó, ở một số tỉnh, thành, việc giáo viên bỏ nghề cũng đang là mối lo ngại. Điều này, khiến áp lực gia tăng thêm về tình trạng thiếu giáo viên.

Tôi rất chia sẻ với ngành Giáo dục. Trong bối cảnh toàn ngành thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, việc thiếu đến hàng nghìn giáo viên sẽ là thách thức không nhỏ đối với địa phương nói riêng và ngành Giáo dục nói chung. Tôi được biết, ở cấp THCS, THPT, nhiều trường thiếu giáo viên ở một số bộ môn mới trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Với cấp tiểu học, có trường thiếu cả giáo viên cơ bản và giáo viên bộ môn chuyên biệt như: Tin học, Tiếng Anh… thậm chí có trường còn chưa có giáo viên nào, nhất là những trường thuộc vùng khó khăn. Vì thế, các địa phương phải điều chuyển giáo viên THCS xuống dạy “tăng ca” cho cấp tiểu học.

Thiếu giáo viên khiến nhiều thầy, cô phải dạy liên cấp và tăng ca, tăng tiết. Thậm chí, ở một số trường tiểu học, giáo viên phải chủ nhiệm 2 lớp. Khái niệm “lớp học treo” cũng xuất phát từ tình trạng thiếu giáo viên ở nhiều địa phương. Tôi cho rằng, đã đến lúc chúng ta phải “nhìn thẳng, nói thật” về tình trạng thiếu giáo viên ở các địa phương, những hệ lụy khi giáo viên không đủ về số lượng để thực hiện nhiệm vụ dạy học. Trên cơ sở đó, các cấp có thẩm quyền có giải pháp, xây dựng đề án, chiến lược phát triển đội ngũ.

“Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, nhưng cả 3 yếu tố quan trọng nhất đều thiếu: Tài chính, nhân lực, cơ sở vật chất… thì rất khó để thực hiện chủ trương này. Riêng với tình trạng thiếu giáo viên, địa phương có vai trò quan trọng. Đặc biệt, rất cần tiếng nói của các đồng chí lãnh đạo tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Ngoài ra, Bộ GD&ĐT cần có báo cáo tường tận với Phó Thủ tướng phụ trách giáo dục về tình trạng thiếu giáo viên hiện nay. Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng có ý kiến để Bộ GD&ĐT và Bộ Nội vụ cùng họp bàn, thống nhất việc tuyển dụng biên chế giáo viên. Thực tế, ngành Giáo dục có nhu cầu về biên chế giáo viên nhưng nếu ngành Nội vụ không đồng ý thì không thể triển khai thực hiện. Ngành Giáo dục không có quyền trong việc tuyển dụng giáo viên, đó là cái khó của ngành – tôi rất chia sẻ.

Bên cạnh đó, cần tổ chức phiên họp của Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực để bàn về vấn đề thiếu giáo viên hiện nay. Cố gắng mời Thủ tướng Chính phủ tham dự, chủ trì phiên họp này nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả.

Bà Lê Anh Lan – Chuyên gia Giáo dục UNICEF Việt Nam: Cần hành động cấp thiết từ Chính phủ

Bà Lê Anh Lan.

Đổi mới giáo dục bắt đầu từ giáo viên. Đây là đội ngũ đóng vai trò then chốt trong công cuộc này. Vì thế, giáo viên cần hội đủ các yếu tố: Đạt chuẩn, có động lực, được tôn trọng, được trả lương tốt hơn.

Hiện, tình trạng thiếu giáo viên ở Việt Nam xảy ra không đồng đều, mà tùy thuộc vào cấp học. Ví dụ, thiếu nhiều giáo viên mầm non hơn cấp học khác. Xét trên phương diện vùng miền, thì Đồng bằng sông Cửu Long thiếu nhiều hơn các khu vực khác. Về môn học, các bộ môn: Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân, Thể dục thiếu nhiều hơn các môn khác.

Đặc biệt sau 2 năm Covid-19, tình trạng thiếu giáo viên càng trở nên nghiêm trọng. Trong bối cảnh này, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc UNICEF Việt Nam khuyến nghị, Chính phủ có những hành động cấp thiết để đảm bảo học sinh được tiếp cận học tập có chất lượng, được bù đắp những lỗ hổng kiến thức và kỹ năng sau thời kỳ Covid-19 và được hỗ trợ đầy đủ, kịp thời về tâm lý, an sinh.