Một quan chức Ukraine nói với Nikkei rằng Trung Quốc đã không sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Nga để thuyết phục Moscow duy trì sáng kiến Biển Đen .
“Mặc dù Trung Quốc là một trong những bên hưởng lợi chính từ Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, nhưng Bắc Kinh đã chọn cách đứng yên và không can dự vào việc thúc đẩy Nga tiếp tục thỏa thuận”, nguồn tin giấu tên cho biết.
Quan chức này cũng nói thêm, Trung Quốc thích tình hình hiện tại hơn, bởi nó khiến Moscow phụ thuộc vào Bắc Kinh và đảm bảo khả năng tiếp cận dầu giá rẻ của Nga.
Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, ông Cảnh Sảng, ngày 22/7 kêu gọi tất cả các bên liên quan cố gắng đạt được "giải pháp cân bằng cho các mối quan tâm chính đáng của tất cả các bên" và duy trì việc xuất khẩu ngũ cốc cũng như phân bón từ Nga và Ukraine.
Alexander Gabuev, giám đốc Trung tâm Á-Âu Carnegie của Nga, tin rằng Trung Quốc quan tâm đến việc khôi phục Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, nhưng rất có thể Bắc Kinh hiểu rằng Nga không có ý định tiếp tục sáng kiến đó vào thời điểm này.
Ông Gabuev tin rằng Trung Quốc quan tâm đến việc trở thành một nhà ngoại giao hòa bình trong cuộc xung đột và sẽ tiếp tục thể hiện vay trò này, trong khi đó, vẫn sẽ nhận những lợi ích từ các ưu đãi của thị trường Nga.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chỉ trích việc Nga rút lui khỏi thỏa thuận và tuyên bố sẽ hợp tác với các đồng minh để tìm cách giảm thiểu cuộc khủng hoảng lương thực đang gia tăng một phần do sự sụp đổ của Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
"Kể từ khi Nga rút khỏi thỏa thuận vào ngày 17/7, phớt lờ lời kêu gọi của thế giới, giá ngũ cốc đã tăng hơn 8%," ông Blinken nói.
Về phía Nga, Tổng thống Putin cáo buộc phương Tây "trục lợi" từ Sáng kiến Biển Đen. Ông chỉ ra, hơn 70% ngũ cốc Ukraine xuất khẩu nhờ thỏa thuận đã được chuyển tới những nước có thu nhập cao hoặc trên trung bình, trong đó có Liên minh châu Âu (EU), không phải sang các nước nghèo nhất.
Tổng thống Putin cũng chỉ ra, biện pháp trừng phạt của phương Tây thậm chí ngăn cản Nga cung cấp phân bón miễn phí cho các nước nghèo: "Thông qua lệnh trừng phạt, phương Tây cản trở nguồn cung ngũ cốc và phân bón của Nga. Song họ còn đổ lỗi cho chúng tôi về tình trạng khủng hoảng hiện nay của thị trường lương thực thế giới".