9 Nghị quyết về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo vừa được TPHCM thông qua, nhằm tạo động lực phát triển mới cho thành phố sau sáp nhập.
Vào cuối tháng 9 vừa qua, kỳ họp thứ 4, HĐND TPHCM khóa X, nhiệm kỳ 2021 - 2026 thông qua 9 Nghị quyết lĩnh vực khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo với kỳ vọng có những bước tiến mạnh mẽ, góp phần vào sự phát triển chung của địa phương, của cả nước trong kỷ nguyên mới.
TPHCM sau hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu được kỳ vọng trở thành siêu đô thị đa trung tâm, một cực tăng trưởng vượt trội, trung tâm kinh tế - tài chính - khoa học công nghệ - logistics thông minh hàng đầu khu vực Đông Nam Á.
Để đạt được mục tiêu trên, TPHCM tập trung nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số...
Theo ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM, giai đoạn trước sáp nhập, TPHCM đã có các cơ chế, chính sách nổi trội về thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao cho hoạt động nghiên cứu khoa học, ưu đãi về thuế, kinh phí hỗ trợ đối với các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cụ thể, thành phố ban hành Nghị quyết 19/2023/NQ-HĐND về quy định tiêu chí, đối tượng, điều kiện được hưởng ưu đãi tiền lương, tiền công, chế độ phúc lợi và chính sách ưu đãi khác đối với các chức danh lãnh đạo trong tổ chức khoa học và công nghệ công lập và thù lao thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ.
Cùng với đó, HĐND TPHCM ban hành Nghị quyết số 20/2023/NQ-HĐND quy định lĩnh vực ưu tiên, tiêu chí, điều kiện, nội dung và mức hỗ trợ dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo.
Năm 2024, HĐND TPHCM tiếp tục ban hành Nghị quyết 31/2024/NQ-HĐND quy định các lĩnh vực ưu tiên; tiêu chí, điều kiện, nội dung hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có thu nhập phát sinh trên địa bàn TPHCM được miễn thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp.
Đây được coi là những chính sách khẳng định sự đồng hành của TPHCM với cộng đồng đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp.
Ngoài ra, thành phố có các Nghị quyết liên quan đến hỗ trợ tổ chức cuộc thi, hội thi sáng tạo khoa học; hỗ trợ đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghệ...
Các Nghị quyết trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của TPHCM trước đây được kỳ họp thứ 4 HĐND TPHCM thông qua ngày 29/9 cho phép được áp dụng trên phạm TPHCM sau sáp nhập.
“Điều này một lần nữa cho thấy TPHCM rất chú trọng đến việc phát triển các nguồn lực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thu hút hơn nữa đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học đến với thành phố", ông Thắng khẳng định.
Cũng theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM, với tiềm lực khoa học công nghệ dồi dào của 3 địa phương trước đây, các Nghị quyết mới liên quan đến khoa học công nghệ vừa được HĐND TPHCM thông qua sẽ tạo những cơ sở pháp lý, nền tảng vững chắc để đẩy nhanh hơn nữa việc tăng tốc triển khai Nghị quyết 57/NQ-TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số quốc gia.
Theo tinh thần các Nghị quyết vừa được HĐND TPHCM thông qua, từ nay, các cuộc thi, hội thi và giải thưởng trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp không còn gói gọn trong phạm vi địa giới cũ, mà được áp dụng trong không gian hành chính mới.
Qua đó, lan tỏa hơn nữa vai trò của khoa học công nghệ trong đời sống, từng bước thu hút hơn nữa những dự án, ý tưởng đột phá, thiết thực đến với các cuộc thi, hội thi.
Cụ thể, các chương trình ươm tạo, hỗ trợ đổi mới sáng tạo khởi nghiệp sáng tạo của TPHCM trong thời gian gần đây như: Chương trình tuyển chọn dự án đổi mới sáng tạo - khởi nghiệp trong khu vực công (Gov.Star), đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực văn hóa (InnoCulture), giải thưởng đổi mới sáng tạo TPHCM (I-Star)… sẽ giúp cộng đồng, các tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo tại hai địa bàn Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu có thêm sân chơi thiết thực hơn.
Bà Nguyễn Xuân Bích Thoại, Phó Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Chi nhánh khu vực TPHCM cho biết, với Nghị quyết số 19/2023/NQ-HĐND khi áp dụng cho toàn bộ địa phương TPHCM gồm cả Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, thì mức tiền lương, tiền công của người đứng đầu của tổ chức khoa học và công nghệ công lập có thể lên đến 60 - 120 triệu đồng/tháng.
Bà cho rằng, đây thực sự là chính sách hấp dẫn, sẽ giúp thành phố quy tụ thêm nhiều chuyên gia đầu ngành, từ đó triển khai thêm nhiều trung tâm khoa học công nghệ tiên tiến, xuất sắc mang tầm vóc khu vực.
Đánh giá về hiệu quả của sự hỗ trợ từ Nhà nước đối với hoạt động đổi mới sáng tạo - khởi nghiệp, ông Phạm Văn Quân, đại diện Công ty cổ phần công nghệ Checkee cho rằng, Nghị quyết số 20/2023/NQ-HĐND đã giúp đơn vị này tiếp cận nhiều cơ hội để phát triển, từ giai đoạn ươm tạo dự án, cho đến tiếp cận khách hàng.
"Các chính sách của TPHCM trong thời gian qua về cơ bản đã giúp, đã khuyến khích những startup như chúng tôi tự tin phát triển dự án, ý tưởng đổi mới sáng tạo, và sau đó mạnh dạn hơn trong đầu tư vào nghiên cứu, hiện thực hóa sản phẩm hướng đến khách hàng", ông Quân chia sẻ.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM phê duyệt 2 tổ chức khoa học công nghệ công lập đủ điều kiện tham gia xây dựng Trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế (CoE) với tổng kinh phí khoảng 200 tỉ đồng, ươm tạo 162 dự án khởi nghiệp sáng tạo với tổng kinh phí khoảng 15 tỉ đồng.