Gửi bình luận
Những năm gần đây, ngành GD&ĐT đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong dạy học, kiểm tra, đánh giá cũng như xây dựng và quản lý học liệu điện tử.
Từ bậc tiểu học đến THPT, nhiều trường đã tích cực triển khai các giải pháp số hóa, nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy, giảm bớt gánh nặng hành chính cho giáo viên và mở rộng cơ hội học tập cho học sinh.
Cô Bùi Thị Cành – Trường Tiểu học Tân Phú (Bình Phước, Đồng Nai) cho biết, việc ứng dụng công nghệ số và AI đã mang lại những thay đổi rõ nét trong công tác dạy học, kiểm tra, đánh giá cũng như quản lý hồ sơ chuyên môn.
Ở bậc tiểu học, đặc biệt với yêu cầu đánh giá học sinh bằng nhận xét theo Thông tư 27/2020 của Bộ GD&ĐT, giáo viên phải dành nhiều thời gian soạn giáo án, chấm bài, viết nhận xét và hoàn thiện hồ sơ. Nếu thực hiện hoàn toàn thủ công, giáo viên dễ rơi vào tình trạng quá tải, ảnh hưởng đến chất lượng theo dõi và quan tâm sát sao từng học sinh.
“Là giáo viên trong thời đại 4.0, tôi hiểu rõ rằng công nghệ không thể và không nên thay thế người thầy. Tuy nhiên, nếu biết khai thác đúng cách, công nghệ, đặc biệt là AI, sẽ giúp giảm tải công việc cho giáo viên, để chúng tôi có nhiều thời gian hơn dành cho học sinh”, cô Cành chia sẻ.
Theo cô, trong quá trình giảng dạy, cô tập trung khai thác một số nền tảng AI và công cụ số cốt lõi. Trong đó, ChatGPT và Gemini được xem như “trợ lý tổng hợp” đắc lực, hỗ trợ giáo viên xây dựng khung giáo án, thiết kế hoạt động dạy học, viết kịch bản tiết học, ra đề kiểm tra và gợi ý nhận xét học sinh theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực. Tuy nhiên, cô cũng nhấn mạnh, AI chỉ đóng vai trò hỗ trợ, còn giáo viên mới là người “thổi hồn” cho bài giảng thông qua trải nghiệm thực tế lớp học và sự thấu hiểu tâm lý, đặc điểm của từng học sinh.
Bên cạnh đó, cô Cành thường xuyên sử dụng Canva để thiết kế phiếu học tập, slide bài giảng, giấy khen và các sản phẩm trực quan sinh động. Quizizz cũng là công cụ quen thuộc, giúp cô tạo các bài kiểm tra ngắn và trò chơi ôn tập dưới hình thức trắc nghiệm, vừa kiểm tra kiến thức, vừa tạo không khí học tập nhẹ nhàng, vui vẻ.
Không chỉ dừng lại ở việc dạy học trên lớp, AI còn hỗ trợ hiệu quả giáo viên trong công tác kiểm tra, đánh giá và quản lý hồ sơ chuyên môn. Các công cụ AI giúp gợi ý cấu trúc đề kiểm tra, phân hóa mức độ câu hỏi và hỗ trợ viết nhận xét theo đúng yêu cầu của Thông tư 27, từ đó giảm đáng kể áp lực hành chính cho giáo viên.
Tương tự, cô Nguyễn Thị Thanh Thảo - Trường Tiểu học Thuận Kiều (Đông Hưng Thuận, TPHCM) cho biết, đổi mới phương pháp dạy học gắn với ứng dụng công cụ số đã trở thành định hướng xuyên suốt của nhà trường.
Với phương châm “đổi mới tư duy trước, công cụ sau”, Trường Tiểu học Thuận Kiều chú trọng bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về nhận thức và năng lực số, đồng thời khuyến khích khai thác bài giảng số, hệ thống dạy học trực tuyến, phần mềm tương tác và các ứng dụng AI nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy.
Trong quá trình giảng dạy, cô Thảo thường xuyên sử dụng các phần mềm và nền tảng số để nâng cao hiệu quả học tập và kiểm tra, đánh giá. Hệ thống LMS360 giúp cô quản lý lớp học, giao bài và theo dõi tiến độ học tập của học sinh một cách khoa học.
Google Forms được vận dụng linh hoạt trong các hoạt động ôn tập, kiểm tra thường xuyên dưới hình thức trò chơi, vừa tạo hứng thú vừa giảm áp lực cho học sinh. Ngoài ra, các công cụ AI như ChatGPT và Gemini cũng được khai thác để gợi ý ý tưởng bài học, xây dựng câu hỏi và phản hồi bài làm nhanh chóng, hiệu quả.
Thực tế, chuyển đổi số không chỉ tác động đến hoạt động dạy học mà còn tạo ra những thay đổi căn bản trong công tác quản trị nhà trường. Ông Nguyễn Hùng Khương – Hiệu trưởng Trường THPT Ten Lơ Man (Bến Thành, TPHCM) cho biết, nhà trường xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm, từ đó chủ động trang bị kỹ năng sử dụng các nền tảng số cho giáo viên thông qua các đợt tập huấn hằng năm, kết hợp hướng dẫn trực tiếp trong quá trình triển khai. Giáo viên được bồi dưỡng kỹ năng dạy học, kiểm tra, đánh giá và xây dựng học liệu số, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm trong sinh hoạt tổ chuyên môn.
Nhờ ứng dụng công cụ số, công tác quản lý của nhà trường trở nên kịp thời, minh bạch và dựa trên dữ liệu. Thông qua hệ thống, ban giám hiệu có thể theo dõi tiến độ giảng dạy, kết quả học tập của học sinh và chất lượng đề kiểm tra để kịp thời điều chỉnh, nâng cao hiệu quả dạy học.
“Nhà trường đã tổ chức tập huấn cho giáo viên sử dụng phần mềm xây dựng học liệu số và định danh các đơn vị học liệu, nhằm mở rộng không gian lớp học. Học sinh có thể học tập, ôn luyện và làm bài mọi lúc, mọi nơi. Trong công tác kiểm tra, đánh giá, các tổ chuyên môn thực hiện theo quy chế chung trên hệ thống thi trực tuyến LMS360: giáo viên ra đề, đưa đề lên hệ thống, học sinh làm bài và biết kết quả ngay, có thể xem lại đáp án. Dữ liệu thu được là cơ sở quan trọng để nhà trường tiếp tục cải tiến chất lượng giáo dục”, ông Khương nhấn mạnh.
Tại Trường Tiểu học Đặng Trần Côn (Vĩnh Hội, TPHCM), Hiệu trưởng Phạm Thúy Hà cho biết, nhà trường đã xây dựng chiến lược bồi dưỡng đội ngũ giáo viên theo mô hình “3 tầng”, nhằm từng bước hình thành nhà giáo có năng lực số vững vàng, làm chủ công nghệ và sáng tạo trong dạy học.
Trước hết, nhà trường tập trung chuẩn hóa kỹ năng nền tảng: 100% giáo viên được đào tạo và sử dụng thành thạo các nền tảng quản lý học tập (LMS), phần mềm soạn bài giảng tương tác như Canva, Storyline, cùng các công cụ thiết kế bài giảng E-learning đạt chuẩn.
Tiếp đó, Trường Tiểu học Đặng Trần Côn cá nhân hóa lộ trình bồi dưỡng, không đào tạo đại trà mà phân loại theo năng lực từng giáo viên. Những giáo viên có thế mạnh về công nghệ đóng vai trò “hạt nhân”, trực tiếp hỗ trợ và kèm cặp đồng nghiệp thông qua mô hình Cộng đồng học tập số (Professional Learning Community – PLC), tạo nên môi trường học tập nghề nghiệp liên tục và bền vững.
Trên nền tảng đó, nhà trường thúc đẩy tư duy sáng tạo, khuyến khích giáo viên chủ động xây dựng kho học liệu số riêng. Hiện nay, nhiều giáo viên đã có khả năng tự thiết kế video bài giảng, sơ đồ tư duy tương tác và trò chơi hóa (gamification) để đưa vào tiết dạy, góp phần nâng cao hiệu quả học tập của học sinh.
“Thay cho hồ sơ giấy, ban giám hiệu quản lý kế hoạch giảng dạy, sổ đầu bài và tiến độ chương trình hoàn toàn trên môi trường số. Công tác kiểm tra, đánh giá cũng được đổi mới thông qua ngân hàng câu hỏi trực tuyến và các công cụ khảo sát, giúp đánh giá học sinh khách quan hơn, đồng thời phân tích biểu đồ năng lực của từng em để thực hiện hiệu quả việc cá nhân hóa giáo dục”, bà Hà cho hay.
Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có 1.000 trường học số; 100% học sinh được học tập trong môi trường số; 100% giáo viên thành thạo việc sử dụng học liệu số và khai thác cơ sở dữ liệu dùng chung toàn ngành để giảng dạy. Đồng thời, các trường sẽ được trang bị phòng học kỹ năng công dân số, phòng học thông minh, và dành tỷ lệ chi phù hợp cho các hoạt động số hóa giáo dục. - Ông Nguyễn Văn Hiếu - Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM
