Lý giải thứ hai như nhiều người nhận định, đó là khá đông các em trường chuyên đã dồn sức luyện thi lấy chứng chỉ IELTS, SAT để ứng tuyển vào các trường đại học ở nước ngoài. Do vậy khi nhận được thư chấp nhận và cấp học bổng, các em thi tốt nghiệp trong tâm thế thoải mái và không dồn sức để giành điểm cao. Đó là nguyên nhân chính, bởi các kì thi quốc tế, các học sinh trường chuyên vẫn là ứng viên sáng giá mang huy chương về cho Tổ quốc.
Nhà văn Bùi Ngọc Phúc
Theo anh Bùi Ngọc Phúc, kết quả thi tốt nghiệp THPT phản ánh nỗ lực của các thí sinh nhưng không phản ánh chính xác bức tranh toàn cảnh về giáo dục, đặc biệt là trường chuyên và trường không chuyên.
Trên thực tế, riêng tại Hà Nội, nếu xét điểm thi trung bình từng môn cao nhất thành phố, thì hầu hết trường trong bảng xếp hạng đều thuộc top lấy điểm chuẩn vào lớp 10 cao nhất Hà Nội.
Ngoài những trường THPT công lập của Sở Giáo dục và Đào tạo, danh sách này còn có bốn trường chuyên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội và Sư phạm Hà Nội.
Với môn Toán, trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên và THPT Nguyễn Thị Minh Khai đạt điểm trung bình cao nhất - 8,08. Kế đó, là THPT Thăng Long và Kim Liên, lần lượt đạt 8,05 và 8,03. Những vị trí còn lại thuộc về Lê Quý Đôn - Hà Đông, Nguyễn Tất Thành, Liên Hà, Phan Đình Phùng...
Ở ba môn Ngữ văn, Lịch sử và Địa lý, trường THPT chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, dẫn đầu. Đây đều là những môn chuyên của trường. Dẫn đầu hai môn Hóa và Sinh học là THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam.
THPT chuyên Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) dẫn đầu ở môn Ngoại ngữ với điểm trung bình 9,28. Những trường còn lại trong top 10 đạt từ 8,46 trở lên, trong đó THCS và THPT Nguyễn Tất Thành và chuyên Hà Nội - Amsterdam gần 9. Ngoài ra, trường chuyên Ngoại ngữ còn đứng đầu môn Giáo dục công dân - điểm trung bình 9,37.
Duy nhất THCS và THPT Nguyễn Tất Thành là trường không chuyên đứng đầu các môn thi tốt nghiệp ở Hà Nội. Học sinh của trường này đạt trung bình 7,8 môn Vật lý, kế đó THPT Nguyễn Thị Minh Khai 7,63.