Trước tiên, nhà trường cần giúp giáo viên, học sinh và phụ huynh, nhận thức về vấn đề này. Đây là quá trình tác động lâu dài bằng nhiều biện pháp, phương thức khác nhau. Cần phải trải qua lộ trình xây dựng tổ chức, xây dựng văn hóa, quy chế ứng xử, quy chế làm việc... trong nhà trường để làm cơ sở pháp lý cho giáo viên, học sinh và phụ huynh tham gia.
“Làm thế nào để thầy, cô giáo không bị áp lực khi xây dựng trường học hạnh phúc là điều quan trọng. Không nên nóng vội, làm sao những giải pháp nhà trường đưa ra để xây dựng trường học hạnh phúc đến với giáo viên, học sinh và phụ huynh một cách nhẹ nhàng. Đôi khi họ không biết đó là cách mà nhà trường đang thực hiện để xây dựng trường học hạnh phúc, bởi nếu triển khai rầm rộ sẽ trở thành việc làm mang tính phong trào, hình thức”, nhà giáo Lê Xuân Bột nhấn mạnh.
Tương tự, theo chia sẻ của cô Lê Thị Hồng Anh - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Võ Văn Kiệt (Quận 8, TPHCM), xây dựng trường học hạnh phúc là điều mà tất cả đội ngũ thầy, cô giáo, cha mẹ học sinh, bản thân học sinh và toàn xã hội đều mong và ước sẽ chạm đến. Tuy nhiên để có được nền tảng và lộ trình xây dựng trường học hạnh phúc còn phụ thuộc nhiều yếu tố như: Con người, dạy học, học tập, môi trường… mà đôi khi trong quá trình thực hiện sẽ gặp khó khăn, trở ngại.
“Tôi nghĩ nhà trường cần có thời gian, kế hoạch ngắn, trung và dài hạn chứ không phải một sớm một chiều mà có thể làm được. Ở đây đòi hỏi nhà quản lý có góc nhìn về thực tế ngôi trường của mình đâu là hạnh phúc, đâu là thân thiện, mục tiêu hướng đến là gì? Có như vậy, các tiêu chí làm nền tảng hướng đến trường học hạnh phúc mới thực hiện được”, cô Hồng Anh đề xuất.
Giờ học tại Trường THCS Kim Hồng (TP Cao Lãnh, Đồng Tháp). Ảnh: Q. Ngữ |
Nhiều trường THPT hiện nay đưa ra quy định cấm học sinh nữ trang điểm, nhuộm tóc khi đến trường. Tuy nhiên, Trường THPT chuyên Phan Ngọc Hiển (TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau) đã mạnh dạn đưa vào nội quy cho phép học sinh làm việc này ở mức không nổi bật, lòe loẹt đã nhận được sự quan tâm.
Theo lãnh đạo nhà trường, quy định được đưa ra dựa trên mong muốn có thể thoa son dưỡng môi đến trường của học sinh. Việc cho phép nhuộm tóc màu không quá nổi bật đến trường cũng nhằm giúp trò có các vấn đề về tóc (như tóc bạc sớm) có thể tự tin đến trường.
Nội quy mới được Ban giám hiệu nhà trường công khai lấy ý kiến từ tập thể giáo viên và đại diện các học sinh là cán bộ Đoàn trường, lớp trưởng, lớp phó. Nhà trường cũng khẳng định vẫn xử lý những trường hợp vượt giới hạn như: Cố tình trang điểm hay nhuộm tóc quá lố, nhằm giữ gìn sự trong sáng, nghiêm túc trong môi trường học đường.
Về phía học sinh của Trường THPT chuyên Phan Ngọc Hiển, các em đều thể hiện sự phấn khởi và tán đồng với thay đổi mới linh hoạt của nhà trường. Cô Lâm Hồng Sen - Phó Hiệu trưởng nhà trường bày tỏ mong muốn nội quy của trường hướng đến tinh thần dân chủ, để học sinh tự do góp ý nhằm thúc đẩy tinh thần thầy và trò cùng xây dựng, tự giác thực hiện.
Tiết học của trẻ Trường Mầm non Hoa Đào (Quận 12, TPHCM). Ảnh: Hồ Phúc |
Bày tỏ đồng tình về việc này, cô Trần Thị Thanh Thủy - giáo viên Tiếng Anh cho biết thêm: Giáo viên muốn chinh phục được học sinh, trước hết phải hiểu trò nghĩ gì, muốn gì. Từ đó những nhu cầu chính đáng trong khuôn khổ cho phép của các em có thể kịp thời được đáp ứng... Như vậy, trò tự tin bày tỏ nguyện vọng, tin tưởng thầy cô.
Nhiều năm gắn bó với giáo dục vùng khó, luôn tâm huyết với trường học hạnh phúc, thầy Thạch Sa Quên - Trường THPT Cầu Ngang A (Cầu Ngang, Trà Vinh) cho rằng: Trường học hạnh phúc là mái nhà chung mà mỗi ngày giáo viên và học sinh đến trường là một niềm vui. Để xây dựng trường học hạnh phúc đúng với các tiêu chí, cán bộ quản lý, thầy, cô giáo và học sinh trong nhà trường phải nỗ lực không ngừng. Đặc biệt, để đồng thuận, đồng lòng thay đổi, vai trò của người quản lý là rất quan trọng.
Còn thầy Nguyễn Minh Tâm - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Quận 6, TPHCM) nhìn nhận: “Xây dựng lớp học hạnh phúc đòi hỏi sự thay đổi từ mỗi thành viên trong nhà trường. Một số giáo viên ngại thay đổi, không muốn thêm công việc, không muốn học tập bồi dưỡng sẽ khiến cho việc thuyết phục các thành viên như phụ huynh học sinh, các đoàn thể khó hơn. Nhà trường cần huy động được sức mạnh tổng hợp của phụ huynh học, hội nhóm tại địa phương… trong việc xây dựng lớp học hạnh phúc”.
Là sinh viên sư phạm, ngành Sư phạm Toán (Trường Đại học Kiên Giang), Huỳnh Hồng Phúc hiểu rõ tâm trạng của giáo viên sẽ ảnh hưởng đến chất lượng buổi học. Một buổi học căng thẳng, giáo viên luôn trách mắng học trò hay một buổi học ảm đạm, trầm lắng đều làm cho học sinh chán học, buồn bã. Vì vậy, giáo viên cần thay đổi để có thái độ sư phạm chuyên nghiệp, tâm trạng vui vẻ, tích cực mới có thể lan tỏa đến học sinh và làm cho lớp học sôi nổi, năng động, chăm chỉ học tập hơn.
“Sự khéo léo và tài tình ở nhà giáo không phải là dùng uy nghiêm giáo dục học sinh mà dùng kỹ năng sư phạm để hướng dẫn và tương tác với người học một cách khéo léo. Giáo viên cần hiểu rõ hơn về tâm lý học trò và có khả năng giải quyết tốt các tình huống sư phạm. Như vậy, học sinh đến trường không mang cảm giác sợ học, thay vào đó các em thấy hạnh phúc và hứng thú, vui vẻ trong học tập”, Hồng Phúc bộc bạch.
Để xây dựng một ngôi trường hạnh phúc thì yếu tố an toàn trường học theo tôi là trọng tâm nhất. Thiết nghĩ trường học an toàn, thân thiện chắc chắn học sinh sẽ hạnh phúc, thầy, cô giáo có niềm vui, cha mẹ các em sẽ phấn khởi. Ngoài ra, đầu tư cho con người trong đó đội ngũ thầy, cô giáo giỏi về chuyên môn chuyên nghiệp về kỹ năng và giàu có về phẩm chất là then chốt cốt lõi của ngôi trường hạnh phúc. - Cô Lê Thị Hồng Anh (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Võ Văn Kiệt, TPHCM)