Gửi bình luận
Kết quả là bước đột phá khi tập thể các lãnh đạo vụ, hiệu trưởng, bí thư đảng ủy của tất cả trường đại học, cao đẳng cùng trưởng ban giáo dục chuyên nghiệp cả nước trở thành chủ thể thiết kế cũng như tổ chức thực hiện các chương trình đổi mới.
Chính anh là tổng công trình sư của toàn bộ tiến trình này. Tầm nhìn và tinh thần sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của người lãnh đạo, cùng nghị lực và tính kiên định của nhà quản lý trong tổ chức thực hiện là những phẩm chất và năng lực mà anh luôn phát huy trong 10 năm đầu đổi mới để từng bước cởi trói giáo dục khỏi những ràng buộc vô lý của Nhà nước bao cấp; hình thành một hệ thống giáo dục mới phù hợp với yêu cầu chuyển đổi của nền kinh tế và tương thích với giáo dục thế giới; đưa những thành quả giáo dục thực sự đi trước một bước so với trình độ phát triển của nền kinh tế nước ta lúc đó còn là nước thu nhập thấp.
 |
| Vợ chồng TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến (bên phải) trong một bức ảnh chụp cùng vợ chồng GS.TS Trần Hồng Quân (bên trái). Ảnh: NVCC |
Mọi người vẫn nói anh có tình yêu lớn với giáo dục. Tình yêu này đã giúp anh có nghị lực và bản lĩnh để vượt qua nhiều rào cản về tư duy, cơ chế quản lý, sự kháng cự không tránh khỏi trong hành trình chuyển đổi từ nền giáo dục phục vụ kinh tế kế hoạch hóa sang vận hành trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Điều đó đúng. Nhưng tôi vẫn nghĩ, với truyền thống gia đình, cả nội ngoại đều một lòng đi theo cách mạng, bản thân lớn lên trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, thì anh thuộc thế hệ những người được rèn luyện để sống và làm việc vì lý tưởng cống hiến. Những người như anh sẵn sàng nhận bất cứ nhiệm vụ nào được Đảng và Nhà nước giao phó, đặt trọn tình yêu vào nhiệm vụ dù đó có thể không phải là lựa chọn của bản thân.
Tôi nghĩ như vậy vì có lần anh nói với tôi rằng, khi thi vào đại học, sở thích ban đầu của anh là Khoa Lý, Trường Đại học Tổng hợp. Nhưng vì sợ học xong Tổng hợp lại phải đi dạy mà anh không thích, nên đã chọn thi vào Khoa Cơ khí, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội để làm kỹ sư. Thế rồi, tốt nghiệp Bách khoa, anh được giữ lại trường làm cán bộ giảng dạy. Như anh nói: “Thôi, chạy trời không khỏi nắng. Số mình phải dạy học. Xem ra đây là cái nghiệp rồi”. Anh trở thành thầy giáo một cách bất đắc dĩ như vậy.
Tình yêu của anh với giáo dục là duyên số và cũng là vì lý tưởng cống hiến mà anh theo đuổi. Anh có thời gian xa giáo dục khoảng 7 năm, làm Phó ban Dân vận Trung ương, cũng hết lòng vì công việc, được coi là chiến binh giữ gìn khối đại đoàn kết trong cả công tác dân tộc và tôn giáo, nhưng trong anh không nguôi tình yêu giáo dục. Đã có lần, nói chuyện về tôn giáo, tôi nói vui với anh: “Anh hết lòng vì giáo dục như con chiên hết lòng vì đạo”.
Có thể nói, anh là kẻ tử vì giáo dục. Anh đã đóng góp suốt đời, kể cả sau này khi về hưu, cho bước tiến của ngành. Vì vậy, cơ may đã đến với ngành Giáo dục khi suốt những năm đầu đổi mới đầy khó khăn, phức tạp, đã có người lãnh đạo như anh, đứng mũi chịu sào, toàn tâm, toàn ý vì đổi mới sáng tạo để bứt phá đi lên.
Giờ đây, anh đã ra đi. Đã có một số lý giải về những quyết sách của anh nhưng tôi vẫn muốn có một cái nhìn sâu xa hơn để minh chứng cho những quyết định mà theo tôi là rất táo bạo, dũng cảm, thậm chí là phi thường, đặt trong bối cảnh những năm cuối thế kỷ XX, khi đất nước đang trên đường đổi mới.
