Ủy ban Văn hóa và Xã hội cho ý kiến về 3 luật trong lĩnh vực Giáo dục

Đây là nội dung làm việc đầu tiên trong Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Ủy ban Văn hóa và Xã hội dưới sự chủ trì của Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh. Về phía Bộ GD&ĐT, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc và lãnh đạo một số vụ, cục liên quan dự phiên họp.

Nêu ý kiến về 3 dự án luật, ông Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh việc bổ sung trung học nghề thuộc giáo dục nghề nghiệp vào hệ thống giáo dục quốc dân . Ông cho rằng, đây là mô hình mới xuất phát từ yêu cầu thực tiễn nhằm tạo điều kiện cho học sinh sau THCS có thêm lựa chọn, vừa được tiếp tục học chương trình trung học phổ thông, vừa được học kỹ năng nghề.

Về việc thực hiện mục tiêu phổ cập THPT, Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, phải đặt ra một cách cặn kẽ về thời điểm thực hiện trong bối cảnh số trường THPT ít hơn nhiều so với THCS; đồng thời, khảo sát, đánh giá kỹ phương án chuyển tiếp từ THCS lên THPT, cũng như nghiên cứu các chính sách về trường lớp, đội ngũ giáo viên đáp ứng mục tiêu phổ cập THPT…

Với việc thực hiện thống nhất sử dụng một bộ sách giáo khoa trong toàn quốc, theo ông Nguyễn Đắc Vinh, cần nghiên cứu có phương án với cả những bộ sách đã được nhiều đội ngũ chuyên gia, nhà giáo dục, giáo viên dày công thực hiện và vẫn có giá trị tham khảo rất lớn.

Tại phiên họp, các đại biểu đánh giá, 3 dự thảo Luật đã thể chế hóa cơ bản đầy đủ các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, đáp ứng mục tiêu phát triển nguồn nhân lực trong bối cảnh mới.

Về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, một số ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát quy định của dự thảo Luật liên quan đến nội dung phân quyền, phân cấp quản lý nhà nước đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo phù hợp với thay đổi căn bản trong tư duy quản lý, cải cách hành chính của chính quyền địa phương 2 cấp, sắp xếp lại bộ máy theo chủ trương của Đảng.

Đối với dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), đề nghị rà soát kỹ Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo để thể chế hóa đầy đủ một số chủ trương, định hướng liên quan đến yêu cầu “bảo đảm Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, lấy đầu tư công dẫn dắt, thu hút nguồn lực xã hội cho hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục quốc dân”; về việc tập trung đầu tư phát triển một số cơ sở đào tạo lĩnh vực sức khỏe chất lượng cao ngang tầm khu vực.

Về dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), cần tiếp tục cập nhật, rà soát để thể chế hóa các quan điểm của Đảng, đặc biệt lưu ý bốn Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ; hội nhập quốc tế; xây dựng và thi hành pháp luật; phát triển kinh tế tư nhân liên quan đến hoạt động giáo dục nghề nghiệp nhằm lấy chất lượng làm trọng tâm; bảo đảm chính sách công bằng và hướng tới giáo dục hiện đại.

Phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc thông tin: Bộ GD&ĐT - cơ quan chủ trì soạn thảo - đã nghiên cứu, tiếp thu, giải trình đầy đủ các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các ý kiến thẩm tra trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp; đồng thời nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 71-NQ/TW và các nghị quyết quan trọng khác của Đảng để thể chế hóa vào 3 luật này.

Tinh thần phân cấp, phân quyền và cải cách thủ tục hành chính, nhằm giảm bớt các khâu, thủ tục rườm rà - cũng được thể hiện đầy đủ trong 3 luật. Cùng với đó, cơ quan soạn thảo đã rà soát, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất nhằm khắc phục, giải quyết những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn của giáo dục, đào tạo thời gian qua.

Nội dung liên quan đến giáo dục số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo (AI); các chính sách quan trọng về miễn, giảm học phí, học bổng, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục cũng được rà soát, cập nhật vào các dự án luật lần này.

Nhấn mạnh một số nội dung mới quan trọng trong các dự án luật, Thứ trưởng nhắc đến bổ sung loại hình trường trung học nghề; chính sách phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 tuổi, 4 tuổi, 5 tuổi và Chương trình giáo dục mầm non mới; xây dựng một bộ sách giáo khoa thống nhất; bỏ bằng tốt nghiệp THCS và giao người đứng đầu cơ sở giáo dục xác nhận hoàn thành chương trình THCS; bổ sung các quy định liên quan đến trường chuyên, trường năng khiếu; không còn hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập; xác lập cơ chế tự chủ toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học; giáo dục số, tài nguyên giáo dục đại học mở và trí tuệ nhân tạo; đảm bảo chất lượng và kiểm định chất lượng đối với giáo dục nghề nghiệp…

Những nội dung các đại biểu quan tâm liên quan đến ngành đặc thù, trường đại học có được đào tạo cao đẳng hay không, vấn đề đồng cơ hữu, học bổng và chính sách tín dụng cho sinh viên… cũng được Thứ trưởng chia sẻ, trao đổi.

Cảm ơn ý kiến của các đại biểu tại phiên họp, Thứ trưởng cho biết, Ban soạn thảo sẽ nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu để rà soát, hoàn thiện hồ sơ 3 dự án luật trình Quốc hội.