Xót thương đồng nghiệp “tương lai”
Lễ khai giảng khóa 43 (K43) năm nay của Học viện Báo chí và Tuyên truyền (AJC), diễn ra sáng ngày 14/9/2023 khác mọi năm.
Chương trình văn nghệ được thay bằng toàn trường dành phút mặc niệm một tân sinh viên và những nạn nhân không may tử vong trong vụ cháy chung cư mini tại số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội xảy ra đêm 12/9 vừa qua.
Trước mất mát này, PGS.TS Nguyễn Trường Giang - Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền, không giấu được cảm xúc: “Thật đau xót và thương tâm khi nạn nhân của vụ cháy có sinh viên của Học viện Báo chí và Tuyên truyền – em Đỗ Nguyễn Thiên Hương, tân sinh viên K43, chuyên ngành Báo in. Hôm nay, khai giảng năm học mới, không có em – tân sinh viên K43!
Hôm nay, toàn thể đại biểu, thầy cô, cán bộ, sinh viên của AJC dự lễ khai giảng đã lặng người đi, dành một phút mặc niệm đối với các nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini ở Thanh Xuân, trong đó có em và người thân của em!
Em đã đến nhập trường, thật rạng ngời trong những buổi học đầu tiên tại ngôi trường mơ ước, nhưng chưa kịp dự khai giảng năm học mới! Một đồng nghiệp nhắn tin rằng: “Nếu không có vụ cháy, hôm nay bạn ấy rạng ngời biết bao". Mong rằng, ở một nơi nào đó, em được viết tiếp giấc mơ còn dang dở! Thiên Hương - một cành hương thơm của trời!”.
Chia sẻ với báo chí, PGS.TS Nguyễn Trường Giang nghẹn giọng: “Từ khi nghe tin em Hương và bố cùng em trai bị nạn, cả trường bàng hoàng. Trong đêm, Học viện đã cho kiểm tra thông tin, xác định thời điểm em đến trường… Sáng 14, Học viện đã quyết định cắt hết chương trình văn nghệ, thay vào đó là phút mặc niệm các nạn nhân và em Thiên Hương”.
Chiều cùng ngày, cán bộ, thầy cô Học viện Báo chí và Tuyên tuyền cùng giáo viên chủ nhiệm lớp và bạn bè của Thiên Hương cũng đã đến viếng, chia buồn cùng gia đình nữ sinh. Trước khi xảy ra vụ cháy, nữ sinh đã đóng học phí và nhà trường cũng đã gửi lại số tiền này cho gia đình em.
Theo thống kê ban đầu của cơ quan chức năng, vụ cháy chung cư mini đêm 12/9 tại số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, khiến 56 người tử vong và có tới 30 học sinh, giáo viên là nạn nhân của vụ cháy. Trong đó, 10 học sinh không may thiệt mạng. Đây là sự mất mát lớn đối với ngành Giáo dục Thủ đô.
Sai phạm và tiêu cực ?
Ghi nhận hiện trường vụ cháy cho thấy, đây là công trình nhà ở riêng lẻ, nằm sâu trong ngõ, công trình cao 9 tầng, 1 tum, kiểu nhà ống với 1 mặt tiền, 3 mặt giáp nhà dân.
Trong đó tầng 1 dùng để xe và 8 tầng bố trí các căn hộ để ở, cùng một tầng tum. Mỗi tầng được thiết kế với 5 căn hộ có diện tích từ 35 - 56m2, chủ yếu gồm sinh viên và hộ gia đình sinh sống.
Theo tài liệu mà phóng viên có được cho thấy, trong Giấy phép xây dựng số 89-2015/GPXD do UBND quận Thanh Xuân cấp cho ông Nghiêm Quang Minh ngày 11/3/2015, công trình tại địa chỉ số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình chỉ được cấp phép 6 tầng, cùng tầng lửng và tum thang có không gian kỹ thuật.
Giấy phép này cũng nêu rõ tên công trình là nhà ở riêng lẻ. Diện tích xây dựng tầng 1 (có tầng lửng) là 167,4m2; mật độ xây dựng là 70% và tổng diện tích sàn xây dựng là 1.165.9m2; tổng chiều cao công trình là 20,2 m2 (không tính tum thang).
Theo quy định tại Luật Xây dựng, nhà ở liền kề trong khu dân cư trong mọi trường hợp đều không được xây quá 6 tầng.
Việc chung cư mini xảy ra vụ cháy tại số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ có chiều cao lên tới 9 tầng, 1 tum đặt ra nghi vấn tiêu cực nên chủ nhà mưới xây vượt tới 3 tầng so với giấy phép được cấp năm 2015. Và liệu rằng cơ quan quản lý là phường Khương Đình và quận Thanh Xuân có biết việc này.
Ngoài công trình số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ vừa bị cháy ở trên, địa bàn quận Thanh Xuân còn có rất nhiều công trình nhà ở riêng lẻ biến tướng thành chung cư mini như: Chung cư mini số 315 Vũ Tông Phan (phường Khương Đình); chung cư mini số 119 ngõ 12 Phan Đình Giót (phường Phương Liệt), theo Giấy phép xây dựng được UBND quận Thanh Xuân cấp, đây là công trình nhà ở kết hợp văn phòng, chỉ cao 7 tầng, nhưng hiên trạng đã xây dựng vượt ít nhất 2 tầng...
Hoặc như chung cư mini đồ sộ số 22 đường Thượng Đình (cách UBND phường Thượng Đình chỉ vài bước chân), công trình này nằm ngay mặt đường ven bờ sông Tô Lịch, cao 11 tầng và được chia nhỏ ra tới trên 100 căn hộ có diện tích từ 28 – 55 m2 đã được đưa vào sử dụng.
Theo người mua, thì chủ đầu tư chung cư mini này tên Tuấn và giấy phép được cấp đây cũng là công trình nhà ở…, nhưng được anh Tuấn biến thành tòa chung cư mini và xây vượt tầng, vượt mật độ mà vẫn được đưa vào sử dụng như không hề bị vi phạm.
Nằm trong ngõ nhỏ, mật độ dân cư đông đúc nhưng chung cư mini ở ngõ 80, phố Hoàng Đạo Thành (phường Kim Giang), được cấp giấy phép trên phần diện tích 436m2, mật độ xây dựng 77%, số tầng được cấp là 8 tầng, 1 lửng, 1 tum.
Nhưng thực tế công trình xây dựng tới 10 tầng, 1 lửng, 1 tum (12 tầng-pv). Đồng thời, chủ đầu tư của công trình trên còn tự ý xây sai so với thiết kế được phê duyệt, chia nhỏ các phòng khoảng từ 30 - 50 m2 để rao bán.
Chủ nhà đã thiết kế mỗi tầng có khoảng 13 căn/sàn, công trình gây nhiều bức xúc cho khu dân cư nhưng cũng không bị xử lý dứt điểm. Hay như chung cư mini sai phép ở số 6 ngõ 122 Vương Thừa Vũ (phường Khương Trung) cũng ngang nhiên tồn tại trước sự "bất lực" và ngó ngơ của chính quyền sở tại và quận Thanh Xuân...
Có thể thấy, những chung cư này được xây dựng và xây dựng sai với giấy phép xảy ra chủ yếu trong giai đoạn từ năm 2015 - năm 2017. Một con đường nhỏ mọc lên mấy cái chung cư mini dạng khủng, vượt tầng, ở đến hàng trăm hộ gia đình thì vấn đề an ninh trật tự, môi trường, giao thông, phòng cháy chữa cháy… sẽ là hệ lụy xấu không thể tránh khỏi.
Trước kia khu đường Khương Đình, Thượng Đình, Kim Giang không bị ách tắc giao thông bao giờ. Từ khi các chung cư mini mọc khắp nơi là xảy ra hiện tượng tắc đường cục bộ, những hộ dân sinh sống trên địa bàn bức xúc.
Sự buông lỏng quản lý của một bộ phận cán bộ quận Thanh Xuân thời kỳ trên đã để lại hệ lụy xấu, dẫn đến tình trạng nhiều công trình nhà ở riêng lẻ xây dựng vượt tầng, sai mật đột, sai thiết kế biến tướng thành chung cư mini, và hậu quả đau lòng đã xảy đến với những hộ dân sinh sống trong các căn hộ chung cư nhiều không này.
Chiều ngày 3/11/2022, Quốc hội tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực xã hội. Đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đại biểu Nguyễn Thị Thủy - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn nêu, qua tiếp xúc, cử tri phản ánh rằng, người dân sửa chữa nhà trong ngõ sâu nhưng Thanh tra xây dựng vẫn nắm được. Ngược lại, có những công trình sai phạm lớn, nằm ngay ở mặt đường nhưng lực lượng chức năng lại không phát hiện ra.
Liệu có tham nhũng, tiêu cực trong trường hợp này? Ngoài trách nhiệm của địa phương, với trách nhiệm quản lý, Bộ trưởng có những giải pháp nào để xử lý nghiêm việc này?”, bà Thủy đặt vấn đề.
Đại biểu Trình Lam Sinh - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang cho biết, hiện nay có tình trạng vi phạm như xây dựng không phép, sai phép, xây nhà trên đất nông nghiệp, đất không được phép xây dựng; vài vụ việc được xử lý khá nhanh, tuy nhiên một số vụ lại xử lý khá chậm gây bức xúc trong dư luận."