Gửi bình luận
Câu chuyện của Việt Nam
Một buổi sáng, Vinnie Lauria thấy mình đang chen chúc trên những con đường đông đúc của thành phố Hồ Chí Minh trên chiếc xe gắn máy để đưa cậu con trai ba tuổi tới trường. Nếu vẫn còn sống ở Thung lũng Silicon thì hành trình di chuyển của anh sẽ là một trải nghiệm hoàn toàn khác.
Lauria, người Mỹ, đồng sáng lập Quỹ đầu tư mạo hiểm Golden Gate Ventures, đã chuyển tới sống ở thành phố Hồ Chí Minh năm 2022 sau một thời gian làm việc ở Singapore và San Francisco. Anh là một trong số những người nước ngoài tới đây với niềm tin rằng đô thị sôi động này sẽ là một thánh địa mới cho khởi nghiệp.
"Đông Nam Á sẽ trở thành một cỗ máy tăng trưởng toàn cầu trong vòng 10 năm tới và Việt Nam sẽ ở vị trí trung tâm", Lauria chia sẻ với South China Morning Post (SCMP).
Thành phố Hồ Chí Minh đón nhận làn sóng khởi nghiệp sôi nổi. Ảnh: Getty Images
Với nhiều người phương Tây, Việt Nam vẫn bó hẹp ở hình ảnh của 1 quốc gia nghèo đói, chịu hậu quả của chiến tranh, nơi Nike đặt nhà máy sản xuất. Nhưng trên thực tế, hiện tại, kỹ sư, lập trình viên đang đổ về thành phố Hồ Chí Minh - trung tâm thương mại của đất nước - để cho ra đời những công ty khởi nghiệp.
Theo báo cáo của HSBC và mạng lưới KPMG, số lượng start-up tại Việt Nam đã tăng gần gấp đôi kể từ thời điểm bắt đầu của đại dịch Covid-19 cho tới giữa năm 2022. Một số nhà đầu tư lớn trên thế giới như Sequoia Capital, Warburg Pincus LLC và Alibaba đang hậu thuẫn cho những start-up có các giải pháp hứa hẹn.
Năm 2021, Việt Nam thu được mức kỷ lục 2.6 tỉ USD thông qua 233 thỏa thuận, một báo cáo của Google, Temasek và Bain&Co nêu rõ. Các công ty trong nước cũng đang cạnh tranh với bạn bè Đông Nam Á, nắm giữ 13% tổng dòng vốn đầu tư mạo hiểm chảy vào khu vực.
Trong bảng xếp hạng Chỉ số Sáng tạo Đổi mới Toàn cầu năm 2022 của Tổ Chức Sở Hữu Trí Tuệ Thế Giới (WIPO), Việt Nam đứng thứ 2 về tốc độ đổi mới sáng tạo trong nhóm các nước thu nhập trung bình thấp.
Nguồn tin của SCMP cho rằng, thành phố Hồ Chí Minh có các yếu tố để trở thành một Thung lũng Silicon "hạng nhẹ" kế tiếp: một hệ thống giáo dục chú trọng vào toán và khoa học, một ngành công nghiệp outsource phần mềm có tuổi đời nhiều thập kỷ tạo ra một lực lượng đông đảo kỹ sư tài năng và những lợi ích từ quá trình phát triển kinh tế thần tốc của Việt Nam.
Các start-up công nghệ tại Việt Nam cũng được hưởng lợi từ nhiều chính sách của nhà nước khi chính phủ đặt mục tiêu trở thành một xã hội số toàn diện vào năm 2030, đề cao tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo. Năm 2020, chính phủ đã công bố chiến lược quốc gia về chuyển đổi số, nhằm tăng tỷ trọng GDP của nền kinh tế kỹ thuật số từ mức 14% hiện tại lên 20% vào 2025.
Mặc dù có những thuận lợi như vậy nhưng các nhà đầu tư vẫn cảnh báo về một số trở ngại có thể ảnh hưởng tới lộ trình phát triển.
"Đầu tư còn hạn chế của các tập đoàn lớn vào lĩnh vực nghiên cứu và phát triển (R&D) là một trở ngại đáng chú ý đối với các start-up Việt Nam", VinaCapital chia sẻ với CNBC, "Điều này làm giới hạn tiềm năng đổi mới sáng tạo và hợp tác đa ngành, khiến các công ty khởi nghiệp khó khăn hơn trong việc tìm kiếm các đối tác tiềm năng quan tâm tới sản phẩm hoặc dịch vụ của họ".
Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC): "Bà đỡ" cho doanh nghiệp
Nói tới vị trí của Việt Nam ở thời điểm hiện tại, trong báo cáo phân tích SWOT (ưu điểm, nhược điểm, cơ hội và các mối đe dọa), Ngân hàng Thế giới (World Bank) cho rằng:
"Việt Nam đang ở ngã rẽ trên quá trình phát triển. Để thúc đẩy tăng trưởng trong điều kiện hạn chế về lao động và vốn, Việt Nam phải hướng tới tăng trưởng dựa trên tăng năng suất lao động. Điều đó đòi hỏi phải nâng cao đáng kể năng lực đổi mới sáng tạo trong nước".
Trong khi đó, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đặt ra câu hỏi về một "hệ sinh thái" đổi mới sáng tạo ở Việt Nam.
Và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC) là câu trả lời cho câu hỏi này.
Là đơn vị trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, được Thủ tướng Chính phủ thành lập tại Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 02/10/2019, NIC có chức năng hỗ trợ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Việt Nam, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học và công nghệ.
Phối cảnh Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. (Nguồn: NIC)
Khi mới chỉ là đề án đang được thảo luận, NIC đã được kỳ vọng là hạt nhân cho nỗ lực thúc đẩy phát triển kinh tế. Trung tâm không chỉ đơn thuần là một tổ hợp với nhiều phân khu chức năng mà giữ vai trò như một "bà đỡ" cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Sau hơn 3 năm đi vào hoạt động, Trung tâm đã đạt được một số kết quả đáng kể, cơ bản hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo với 3 trụ cột chính: Nhà nước - Viện, Trường - Doanh nghiệp và các chủ thể liên quan, hình thành và phát triển Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam.
NIC sẵn sàng cung cấp cho các công ty công nghệ hàng đầu không gian làm việc đầy đủ về hạ tầng, pháp lý, lao động, logistics với mức chi phí thấp, từ đó nâng cao được năng lực công nghệ và đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp nhằm tăng năng suất lao động, cũng như năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.
NIC đặt ra sứ mệnh là nơi quy tụ, dẫn dắt và kết nối nhằm xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo hoàn chỉnh trên phạm vi toàn quốc; cung cấp cơ sở hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, chú trọng đẩy mạnh hoạt động chuyển giao, nghiên cứu phát triển và thương mại hóa công nghệ trong một môi trường thử nghiệm thể chế thuận lợi để đảm bảo sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế.
Trung tâm không chỉ là nơi kết nối các chủ thể của hệ sinh thái Việt Nam mà còn là cầu nối giữa Việt Nam và thế giới trong việc trao đổi, chia sẻ những thành tựu đổi mới sáng tạo tiêu biểu.
Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 16 về Kết nối kinh tế Việt Nam – Singapore tháng 12/2022, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) đã ký biên bản hợp tác về đổi mới sáng tạo với Vụ Đông Nam Á và châu Đại Dương thuộc Bộ Công thương Singapore.
Từ đó tới nay, NIC đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) với 2 trường đại học hàng đầu của Singapore: Đại học Quốc gia Singapore (NUS) và Đại học Công nghệ Nanyang Singapore (NTU Singapore) nhằm thúc đẩy các hoạt động nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo ở cả hai nước.
Đánh giá về hợp tác chung, ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc NIC nhấn mạnh: "Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia với vai trò là đơn vị thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo ở Việt Nam, trong đó giúp đẩy mạnh hợp tác với các trường đại học, cơ sở giáo dục và đào tạo ở nước ngoài, chúng tôi rất vui mừng được hợp tác với NUS, một trong những trường đại học danh tiếng nhất châu Á và thế giới, đồng thời cũng là đơn vị nổi tiếng trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Sự hợp tác này giữa NIC và NUS sẽ tạo điều kiện trao đổi kiến thức, tiếp cận các nguồn lực và mở ra cánh cửa hợp tác, đóng góp cho sự phát triển phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp của chúng ta và củng cố vị thế của Việt Nam như một trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực."
Tiếp nối thành công của Triển lãm lần đầu tiên năm 2021, Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia sẽ tổ chức Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 (VIIE 2023) từ 28/10 đến 1/11, kết hợp với Lễ Khánh thành Cơ sở của Trung tâm tại Khu CNC Hòa Lạc.
VIIE 2023 dự kiến sẽ có sự góp mặt của gần 300 doanh nghiệp công nghệ hàng đầu trong và ngoài nước, đón tiếp hàng chục nghìn khách tham dự sự kiện.
Có thể nói, đây sẽ là sự kiện tiêu biểu về đổi mới sáng tạo của Việt Nam, mang lại các giá trị lớn cho các đối tác, các thành phần tham dự, thúc đẩy cơ hội hợp tác, chia sẻ kiến thức, đồng thời tạo ra một môi trường kết nối chặt chẽ giữa các chủ thể trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
Đăng ký tham gia VIIE 2023 tại đây: https://expo.nic.gov.vn/
