Gửi bình luận
Khung Chiến lược phát triển GDĐH giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn 2045 có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng phát triển nhân lực chất lượng cao.
Ngày 29/10, Bộ GD&ĐT tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến góp ý về dự thảo Khung Chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến năm 2045. Tọa đàm diễn ra tại Học viện Quản lý giáo dục.
Phát biểu tại sự kiện, ông Đặng Văn Huấn – Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT) nhấn mạnh, việc xây dựng Khung Chiến lược phát triển giáo dục đại học giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến 2045 là nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng cho đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong giai đoạn tới.
Đặc biệt, đây là thời điểm ngành Giáo dục triển khai thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo (Nghị quyết 71), cùng với Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57).
Chia sẻ về thực trạng giáo dục đại học Việt Nam hiện nay, ông Đặng Văn Huấn cho biết, cả nước có 240 cơ sở giáo dục đại học (chưa bao gồm các trường thuộc khối quốc phòng, an ninh), trong đó 173 cơ sở công lập và 67 cơ sở tư thục. Hiện, tỷ lệ sinh viên trên vạn dân đạt 220, tuy còn thấp so với trung bình của nhiều nước trong khu vực nhưng tốc độ tăng trưởng khá ổn định.
Trên cơ sở phân tích thực trạng và bối cảnh phát triển mới, Bộ GD&ĐT đang dự thảo, đề xuất một số mục tiêu đưa vào Khung Chiến lược phát triển giáo dục đại học giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến 2045.
Theo đó, mục tiêu chung nhằm phát triển nền giáo dục đại học chất lượng, hiệu quả, công bằng, minh bạch và hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước cũng như nhu cầu học tập của nhân dân. Đến năm 2035, Việt Nam phấn đấu nằm trong 4 quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tốt nhất khu vực Đông Nam Á.
Bộ GD&ĐT dự kiến 5 trụ cột chiến lược trong khung chiến lược lần này gồm: Chiến lược văn hoá chất lượng; Chiến lược tối ưu hóa hệ thống; Chiến lược đòn bẩy tài chính; Chiến lược giáo dục đại học số; Chiến lược thu hút nhân tài, giảng viên và sinh viên giỏi.
Khung Chiến lược không chỉ kế thừa những thành tựu đã đạt được mà quan trọng hơn, phải tạo ra định hướng rõ ràng để giáo dục đại học Việt Nam trở thành động lực then chốt cho phát triển đất nước.
PGS.TS Phạm Văn Thuần – Giám đốc Học viện Quản lý giáo dục cho biết, việc tổ chức Tọa đàm tại Học viện thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ GD&ĐT và các cơ sở giáo dục đại học, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của Học viện trong việc tham gia đóng góp chính sách chiến lược, đồng hành cùng hệ thống giáo dục đại học Việt Nam trên hành trình hướng tới nền giáo dục hiện đại, hội nhập, công bằng và phát triển bền vững.
PGS.TS Phạm Văn Thuần nhìn nhận, Khung Chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn 2045 là văn kiện chiến lược cấp quốc gia, thể hiện tầm nhìn mới về vai trò dẫn dắt của giáo dục đại học trong phát triển kinh tế tri thức, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.
Chiến lược được xây dựng trên nền tảng của các định hướng chính trị – pháp lý vững chắc, đồng thời phản ánh yêu cầu thực tiễn của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Đặc biệt, đây là lần đầu tiên Khung Chiến lược được thiết kế đồng bộ giữa định hướng chính trị, thể chế và mô hình phát triển, xác định rõ các trụ cột chiến lược gồm: văn hóa chất lượng, tối ưu hóa hệ thống, đòn bẩy tài chính và giáo dục đại học số.
Nhìn nhận về những điểm mới và tinh thần đổi mới trong dự thảo, PGS.TS Phạm Văn Thuần nhấn mạnh Khung Chiến lược lần này thể hiện tư duy phát triển toàn diện và hiện đại hóa giáo dục đại học Việt Nam trên một số phương diện đáng chú ý:
Thứ nhất, coi tự chủ đại học là nền tảng – tài chính là then chốt – đầu tư Nhà nước là động lực – đổi mới chương trình và chuyển đổi số là đột phá.
Thứ hai, định hình rõ mô hình phát triển hệ thống theo hướng phân tầng, liên thông, giảm dàn trải, tăng hiệu quả, kết hợp giữa đào tạo tinh hoa và đào tạo đại chúng, giữa cơ sở đa ngành – đa lĩnh vực với các trường định hướng ứng dụng, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.
Thứ ba, xác định vị thế của cơ sở giáo dục đại học là tổ chức khoa học – công nghệ, thực hiện nghiên cứu, triển khai và ứng dụng khoa học – công nghệ trình độ cao theo tinh thần Nghị quyết 57.
Thứ tư, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo và giáo dục mở, tạo môi trường học tập suốt đời.
Thứ năm, khẳng định vai trò trung tâm của các trường đại học trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.
Từ góc nhìn của cơ quan nghiên cứu, đào tạo và tham mưu chính sách cho ngành Giáo dục, Giám đốc Học viện Quản lý giáo dục đề xuất một số vấn đề cần tiếp tục làm rõ để Khung Chiến lược thực sự trở thành kim chỉ nam hành động của toàn hệ thống:
Thứ nhất, về thể chế và quản trị: Cần xây dựng khung pháp lý đồng bộ cho tự chủ đại học, trong đó quy định rõ trách nhiệm giải trình và cơ chế đại diện sở hữu nhà nước, đặc biệt là cơ chế vận hành quyền tự chủ khi bỏ hội đồng trường ở các trường công lập.
Thứ hai, về đầu tư và tài chính: Nên thiết kế cơ chế ngân sách theo hiệu quả đầu ra, đồng thời cho phép các trường công lập linh hoạt sử dụng nguồn thu để tái đầu tư phát triển.
Thứ ba, về phát triển đội ngũ: Cần có chương trình quốc gia đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ lãnh đạo, quản lý đại học theo chuẩn năng lực mới.
Thứ tư, về chuyển đổi số: Đề nghị Bộ GD&ĐT sớm triển khai nền tảng dữ liệu quốc gia về giáo dục đại học, kết nối thời gian thực với các cơ sở giáo dục để hỗ trợ quản trị, kiểm định và hoạch định chính sách.
PGS.TS Phạm Văn Thuần khẳng định, Học viện Quản lý Giáo dục sẵn sàng nhận nhiệm vụ từ Bộ GD&ĐT và phối hợp cùng các đơn vị liên quan đảm nhiệm vai trò trung tâm nghiên cứu, tư vấn và đào tạo nguồn nhân lực quản lý, quản trị giáo dục đại học.
Tại buổi tọa đàm, các chuyên gia, nhà khoa học và đại diện các cơ sở giáo dục cơ bản nhất trí với dự thảo Khung Chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn đến năm 2045.
Các đại biểu tập trung thảo luận một số nhóm vấn đề như: tên gọi dự thảo, mục tiêu, 5 trụ cột chiến lược, vai trò của Nhà nước và trách nhiệm của các cơ sở giáo dục đại học.
Cơ bản tán thành với dự thảo, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hằng – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Học viện Quản lý giáo dục – bày tỏ đồng tình với các mục tiêu đề ra, trong đó nhấn mạnh cần hình thành một số cơ sở giáo dục đại học, lĩnh vực đạt đẳng cấp khu vực và thế giới.
Trao đổi về một trong năm trụ cột chiến lược, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hằng tán thành với dự thảo khi đề cao vai trò của Nhà nước trong việc điều tiết hệ thống, cùng với đó là các chính sách khuyến khích hiện đại hóa giáo dục đại học, thu hút tài năng và tăng cường nguồn lực đầu tư phát triển mũi nhọn, từng bước hội nhập quốc tế.
Dự thảo cũng nhấn mạnh tăng cường vai trò, trách nhiệm của địa phương trong việc phát triển giáo dục đại học trên địa bàn, nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực của địa phương và vùng lân cận.
Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hằng, trong Chiến lược cần xác định và quan tâm đến các cơ sở giáo dục đại học có yếu tố đặc thù, đơn cử như Học viện Quản lý Giáo dục và một số cơ sở đào tạo khác.
Theo PGS.TS Phạm Văn Thuần, Khung Chiến lược phát triển giáo dục đại học Việt Nam giai đoạn 2026–2035, tầm nhìn 2045 không chỉ là bản định hướng phát triển cho một giai đoạn, mà còn là cam kết chính trị và xã hội đối với tương lai của tri thức và con người Việt Nam.
