Gửi bình luận
Công tác xóa mù chữ ở Quảng Trị trở thành nền tảng nâng cao dân trí, cải thiện sinh kế và thúc đẩy phát triển bền vững.
Thực hiện nhất quán quan điểm “không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiếp cận tri thức”, những năm qua, ngành GD&ĐT tỉnh Quảng Trị chủ động, quyết liệt triển khai công tác phổ cập giáo dục và xóa mù chữ với hệ thống giải pháp đồng bộ, bài bản và sát thực tiễn và đạt hiệu quả.
Từ các lớp học ban đêm giữa bản làng vùng cao đến những chính sách hỗ trợ thiết thực, "con chữ" đang từng bước thắp sáng tri thức, thu hẹp khoảng cách, nâng cao dân trí và mở ra cơ hội phát triển bền vững cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa.
Triển khai đồng bộ, sát thực tiễn
Thực hiện các kế hoạch, văn bản chỉ đạo, Sở GD&ĐT Quảng Trị đã rà soát đúng đối tượng mù chữ, tái mù chữ; xây dựng kế hoạch mở lớp phù hợp từng địa bàn, đồng thời huy động hiệu quả chính quyền cơ sở, các trung tâm GDNN-GDTX và đội ngũ giáo viên tâm huyết cùng tham gia.
Các lớp xóa mù chữ được tổ chức linh hoạt về thời gian, phù hợp địa điểm vùng miền và phương thức dạy học, phù hợp điều kiện sinh hoạt, lao động của người dân.
Nhiều lớp học diễn ra vào buổi tối, ngay tại nhà văn hóa thôn, bản hoặc trường học gần khu dân cư, tạo thuận lợi để người học duy trì việc đến lớp.
Ngành giáo dục đặc biệt ưu tiên các xã miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nơi người học còn gặp nhiều rào cản về ngôn ngữ, tập quán và điều kiện kinh tế.
Song song với tổ chức dạy học, công tác bảo đảm kinh phí, chế độ cho người dạy và người học được tham mưu, triển khai kịp thời.
Chính sách hỗ trợ đã tạo thêm động lực để giáo viên yên tâm bám lớp, người học mạnh dạn tham gia, góp phần nâng cao hiệu quả và tính bền vững của công tác xóa mù chữ.
Nhờ triển khai quyết liệt, thực chất, chỉ tính riêng năm 2025, toàn tỉnh đã mở 25 lớp xóa mù chữ với gần 500 học viên tham gia; trong đó các địa bàn khó khăn như Hướng Hóa và Đakrông (cũ) tổ chức 19 lớp với 363 học viên.
Đây là minh chứng sinh động cho tinh thần ưu tiên công bằng giáo dục, hướng về những đối tượng yếu thế nhất.
Quan trọng hơn, tỉnh Quảng Trị duy trì vững chắc chuẩn xóa mù chữ mức độ 2; tỷ lệ người trong độ tuổi 15–60 biết chữ đạt 99,5% (mức độ 1) và 99,0% (mức độ 2).
Những con số ấy không chỉ phản ánh thành tựu của ngành giáo dục, mà còn là thước đo của tiến bộ xã hội, thể hiện niềm tin của nhân dân đối với chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực.
Công tác xóa mù chữ không dừng lại ở việc giúp người dân biết đọc, biết viết. Từ những con chữ đầu đời, người học từng bước hiểu pháp luật, tiếp cận thông tin, tự tin hơn trong giao tiếp xã hội, chủ động áp dụng kiến thức vào sản xuất, cải thiện sinh kế và nuôi dưỡng khát vọng vươn lên.
Xóa mù chữ vì thế trở thành nền tảng quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy phát triển bền vững ở vùng cao.
Con chữ làm thay đổi tư duy và cuộc sống
Trao đổi với phóng viên, Mai Huy Phương, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Trị cho biết, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác xóa mù chữ tại địa phương thời gian qua đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, đặc biệt ở các huyện miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Theo ông Mai Huy Phương, thành tựu nổi bật nhất là Quảng Trị đã thu hẹp đáng kể “vùng lõm” về giáo dục tại các địa bàn miền núi khó khăn: Minh Hóa, Tuyên Hóa, Bố Trạch, Hướng Hóa, Đak rông.
Nâng cao tỷ lệ người trong độ tuổi 15–60 biết chữ ở cả hai mức độ lên trên 99%. Các lớp học được tổ chức ngay tại bản làng đã giúp nhiều đồng bào Vân Kiều, Pa Cô không chỉ biết đọc, biết viết mà còn biết tính toán cơ bản, làm chủ những kiến thức thiết yếu trong đời sống hằng ngày.
“Khi biết chữ, người dân có thể tự đọc hướng dẫn kỹ thuật sản xuất, sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đúng cách, từ đó nâng cao năng suất cây trồng. Đồng thời, bà con hiểu rõ hơn các chính sách an sinh xã hội, thủ tục hành chính, biết bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình mà không phải phụ thuộc hoàn toàn vào người khác”, ông Mai Huy Phương chia sẻ.
Đặc biệt, việc người lớn biết chữ đã tạo ra sự chuyển biến tích cực trong nhận thức về giáo dục. Những bậc cha mẹ từng mù chữ nay trở thành lực lượng tích cực vận động con em đến trường, góp phần giảm tình trạng bỏ học và tạo nền tảng nâng cao dân trí một cách bền vững.
Từ thực tiễn triển khai, ngành Giáo dục và Đào tạo Quảng Trị xác định, để duy trì kết quả và hạn chế tái mù chữ – thách thức lớn sau khi các lớp học kết thúc, cần tập trung vào một số giải pháp then chốt.
Trước hết, gắn xóa mù chữ với sinh kế và văn hóa địa phương. Nội dung dạy học được thiết kế theo hướng thiết thực, gắn với sản xuất, chăn nuôi, đời sống hằng ngày, giúp người dân thường xuyên sử dụng con chữ, tránh tình trạng “học rồi để đó”.
Bên cạnh đó, việc xây dựng hệ sinh thái học tập suốt đời được chú trọng thông qua củng cố vai trò của các trung tâm học tập cộng đồng, phát triển tủ sách pháp luật, tủ sách cộng đồng tại nhà văn hóa thôn, bản, tạo môi trường đọc và học tập thường xuyên.
Một giải pháp quan trọng khác là xây dựng đội ngũ cốt cán tại chỗ, phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín và lực lượng Bộ đội Biên phòng với mô hình “Thầy giáo quân hàm xanh” – những người gắn bó với địa bàn, kịp thời hỗ trợ, nhắc nhở người dân sử dụng con chữ trong cuộc sống.
“Xóa mù chữ không phải là đích đến, mà là chìa khóa để mở ra cánh cửa thoát nghèo bền vững cho người dân”, lãnh đạo Sở GD&ĐT Quảng Trị nhấn mạnh.
Từ những lớp học nhỏ giữa bản làng vùng cao, chương trình xóa mù chữ ở Quảng Trị đang bền bỉ "gieo mầm" tri thức, góp phần nâng cao dân trí, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và hiện thực hóa mục tiêu "không để ai bị bỏ lại phía sau" trên hành trình phát triển.
