Gửi bình luận
Dường như cơ may đến từ sự đam mê văn chương Pháp của Phước. Yêu văn chương Pháp nên Phước kết bạn Facebook với một nữ dịch giả. Mối giao hảo này dẫn đến cơ hội được thử sức ở một lĩnh vực đầy thú vị.
“Khi em được chị rủ dịch cuốn tiểu thuyết Con gái của văn sĩ Camille Laurens, em cũng hơi ngần ngại vì chưa có kinh nghiệm dịch thuật. Tác giả này chơi chữ rất nhiều, khó dịch hơn tiểu thuyết cổ điển. Nhưng em quyết định sẽ thử sức một lần. Chắc hẳn mình có khả năng thì chị ấy mới cho mình cơ hội như vậy”, Huỳnh Hữu Phước cho biết.
Quãng thời gian đó, ban ngày Phước là một shipper giao hàng, ban đêm âm thầm dịch sách. Khi cuốn sách đầu tiên được xuất bản, Phước vui như trẻ con nhận được quà. “Em so sánh niềm vui ấy như trẻ con nhận quà vì trẻ con đã vui là vui thật lòng, vui nhưng không cần có ý niệm gì khác ngoài niềm vui đang có”. Phước nói rằng niềm vui đó, đã rất lâu rồi mới có thể cảm nhận lại được.
Am hiểu tiếng Pháp do được học bài bản từ lớp 1 đến lớp 9, kết hợp với niềm đam mê văn chương, có kiến thức tổng hợp là những... tài sản quý báu mà chàng shipper này có được.
“Khi mình không đọc văn chương, mình sống một cuộc đời của riêng mình. Nhưng bước vào thế giới của văn chương, mình có thể sống trong hàng ngàn cuộc đời khác. Văn học thật sự là nhân học khi mỗi người có thể đào sâu về đời sống nội tâm, trải nghiệm cuộc đời bên cạnh thu nhặt nhiều kiến thức”, Huỳnh Hữu Phước chia sẻ về tình yêu với văn chương.
Không chỉ giỏi tiếng Pháp ở mức có thể dịch sách, Phước còn có vốn ngoại ngữ khác như chữ Hán với khả năng đọc hiểu rất nhẹ nhàng. Tập thơ Đường là một trong những cuốn sách Phước hay mang theo bên mình. Phước học chữ Hán với ông nội - người am hiểu 5 thứ tiếng.
“Thơ Đường là một thế giới văn chương rất khác phương Tây. Đối với người phương Đông, từng câu chữ, từng Hán tự đều chứa đựng một ý tưởng triết học. Em thích đọc thơ Đường như một cách để hiểu văn hóa phương Đông. Em đang thử dịch thơ Đường sang tiếng Pháp để so sánh văn chương ở hai nền văn hóa”, Phước cho biết.
 |
Huỳnh Hữu Phước hiện nay, khi đã đi học trở lại và đi theo con đường dịch sách. Ảnh: Hiếu Hiền - NVCC |
Huỳnh Hữu Phước hình như là một nhân cách “hoài niệm”. Thuở còn chạy xe giao thức ăn nhanh, thay vì chọn lối đi ngắn nhất, nhanh nhất thì Phước chọn một hướng nào đó để có thể vòng qua cổng Trường ĐH Sư phạm TPHCM.
Thậm chí, có khi không có đơn hàng để giao, Phước vào hẳn sảnh văn phòng Khoa Tiếng Pháp của trường chỉ để quẩn quanh, thương nhớ về những thời gian đẹp nhất cuộc đời mình.
Nhưng rồi khi đã thôi nghề shipper, Phước vẫn thích quay trở lại con đường “xưa”, để được gặp lại những người quen, những người có ơn với mình. Tiệm sách cũ của chú Chín (đường Trần Nhân Tôn, Quận 5, TPHCM) là một trong những nơi Phước hay tìm về. Nơi đây có những cuốn sách chất chứa bao tri thức và tình người.
“Ngày đó, khi chú hỏi ăn cơm chưa, em trả lời thiệt tình là chưa. Nói con không có tiền ăn cơm, chú cho con mượn tiền ăn cơm đi. Chú cho luôn tiền ăn trưa, chứ không phải là cho mượn”, Huỳnh Hữu Phước kể.
Những ngày rong ruổi trên nẻo đường giao hàng, Phước gặp và quen biết nhiều người lao động, từ người bán hàng rong đến người bán vé số, bán cafe cóc ven đường.
“Thấy những người lao động vậy thôi nhưng kiến thức họ rất rộng. Họ kể cho em nghe nhiều thứ về lịch sử của thành phố này, từ tên gọi của con đường lúc trước cho đến những sự kiện gắn liền với nó”, Phước nói.
Điều đặc biệt hơn, chàng dịch giả trẻ tuổi còn thấy những người lao động chân tay đó lại rất hào sảng, theo một cách đặc trưng của miền Nam. Không chỉ chú Chín cho tiền cơm, còn có cô Tám bán quán cơm cho nợ có khi đến 3 dĩa cơm cho cậu shipper kèm theo vài câu mắng yêu...
“Những người quen đường phố thương em với tình thương không tính toán. Dù ăn to nói lớn nhưng các cô chú rất thật lòng. Em được nhận những tình thương thiệt lòng và em thích điều đó, cũng như sẽ cho đi tình thương như thế. Em rất thần tượng những dịch giả gạo cội như bác Trịnh Lữ, cô Lý Lan hoặc Bùi Giáng.
Những dịch giả này cho em niềm tin vào con đường rèn luyện, trau dồi kiến thức, kỹ năng một cách kiên nhẫn thì sẽ có ngày thành công. Em tin rằng, cứ đi với tất cả nhiệt huyết, năng lượng thì những con suối nhỏ cũng sẽ chảy về với sông lớn”, Phước nói.
Tác phẩm dịch đầu tay của Huỳnh Hữu Phước là tiểu thuyết Con gái (tên tiếng Pháp là Fille) của tác giả Camille Laurens (tên thật là Laurence Ruel-Mézières), sinh năm 1957 tại Dijon, một trong những tiểu thuyết gia đương đại nổi tiếng của Pháp. Tác phẩm do NXB Phụ nữ Việt Nam phát hành vào tháng 7/2023. Cuốn tiểu thuyết này do Viện Pháp tại Việt Nam giới thiệu dịch, trong khuôn khổ chương trình tài trợ xuất bản của Quỹ Nguyễn Văn Vĩnh.
Cuốn tiểu thuyết ban đầu được một dịch giả khác nhận dịch. Trong quá trình chuyển ngữ, Huỳnh Hữu Phước đã cùng với dịch giả này dịch. Người dịch ban đầu dịch vài trang đầu và cuối của sách, Phước dịch phần còn lại. Bản dịch của Huỳnh Hữu Phước đã được NXB Phụ nữ Việt Nam gửi cho GS Vĩnh Đào đang sinh sống ở Pháp đọc thẩm định. Giáo sư Vĩnh Đào đã nhận xét rằng bản dịch khá thông suốt và trôi chảy. Điều này cho thấy Phước có thể gắn bó với nghề dịch.
