Những kỹ năng, kiến thức của người làm BA cần có bao gồm: Kiến thức về công nghệ - Khả năng giải quyết vấn đề - Kỹ năng giao tiếp - Kỹ năng phân tích (Nguồn: Apriorit)
Về lộ trình phát triển, khi mới ra trường, sinh viên có thể lựa chọn làm việc hoặc thực tập để tích lũy thêm kiến thức và kinh nghiệm với vị trí Business Analyst. Sau khi có 2 - 3 năm kinh nghiệm, giai đoạn này các bạn có thể phát triển qua các cấp Business Analyst - Senior Business Analyst - Principal Business Analyst.
Tiếp đó, Business Analyst có thể phát triển lên theo các hướng khác nhau. Ví dụ như phát triển theo hướng vận hành thì Business Analyst có thể đi lên Project Manager, Product Manager, Program Manager, CIO… Hướng thứ 2 là quản lý, các Business Analyst nhiều năm kinh nghiệm có thể trở thành các Business Analyst program lead, Business Analyst team lead, Business Analyst Practice lead.
Theo anh Việt, mức lương ngành này sẽ dao động lên xuống dựa theo năm kinh nghiệm. Với những bạn Fresher (chưa có kinh nghiệm) thu nhập rơi vào khoảng 10 triệu đppfng; Junior (từ 1 - 2 năm kinh nghiệm) mức lương dao động 10 - 15 triệu đồng; Middle (2 - 3 năm kinh nghiệm) rơi vào khoảng 15 - 25 triệu đồng. Còn ở cấp độ khác thì phạm vi lương cũng sẽ rộng hơn, ai giỏi có thể vượt lên ngưỡng 40 - 50 triệu.
Để có cái nhìn tổng quát hơn, Top CV lại có cách phân chia bảng phân bổ lương khác cho từng vị trí, cấp bậc của những nhân sự ngành BA như sau:
- Entry level: Những bạn mới ra trường hoặc đã có kinh nghiệm dưới 1 - 2 năm, những bạn này sẽ có kiến thức cơ bản về BA. Mức lương ở vị trí này thường vào khoảng 7 - 12 triệu đồng/tháng.
- Junior BA: Là những bạn đã làm từ 2 - 3 năm. Có kiến thức cơ bản, biết phân tích, viết báo cáo, tài liệu, có thể làm việc độc lập. Vị trí này có mức lương từ 12 - 20 triệu đồng/tháng.
- Senior BA: Có trên 3 năm kinh nghiệm, đã thực hiện nhiều dự án, với các kỹ năng như làm việc độc lập, có thể tự giải quyết được các bài toán phức tạp, kỹ năng mềm, xử lý vấn đề tốt, hỗ trợ được các thành viên khác, linh hoạt và sử dụng được nhiều công cụ cùng nhau giải quyết vấn đề. Mức lương ở vị trí này thường từ 20 - 35 triệu đồng/tháng.
Ngoài 3 vị trí trên, sẽ có những vị trí cao hơn như Manager (quản lý),... mức lương có thể lên đến 50 - 60 triệu đồng/tháng.
Ảnh minh họa
Ở Việt Nam, vị trí Business Analyst phần lớn xuất hiện tại các công ty IT. Các công ty IT có thể là công ty outsourcing (gia công phần mềm) hoặc các công ty product (sản phẩm). Trong các công ty outsourcing, nhiệm vụ của Business Analyst thường liên quan đến các nội dung cụ thể như: Giao tiếp với khách hàng; Thu thập các yêu cầu dự án; Xác định phạm vi của dự án (scope of the project); Kiểm tra nghiệm thu dự án; Quản lý tài liệu dự án...
Về phía công ty product, các Business Analyst thường làm các nhiệm vụ chính sau: Nghiên cứu thị trường và đối thủ cạnh tranh; Dự báo về thị trường, sự phát triển của doanh nghiệp; Tìm hiểu yêu cầu của Business Owner; Phân tích yêu cầu; Đưa ra giải pháp...
Dù là một ngành hot như vậy nhưng hiện tại, tại Việt Nam có rất ít hoặc chưa trường nào đào tạo chuyên về Business Analyst. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn muốn phát triển trong ngành Business Analyst, có thể tham khảo 3 nhóm ngành sau đây: Nhóm ngành Kinh tế; Nhóm ngành Công nghệ thông tin; Ngành Hệ thống thông tin quản lý.
"Hiện nay, các trường đại học sẽ thường đào tạo chuyên hẳn về công nghệ, hoặc là chuyên hẳn về kinh tế chứ không nhiều nơi đào tạo đại học dạy về cả hai phạm trù kiến thức này. Đa phần những người làm BA ở thế hệ mình sẽ xuất thân từ mảng kinh tế, còn hiện tại thì sẽ có sự cân bằng hơn khi có nhiều bạn học công nghệ thông tin cũng có thể ra làm BA.
Tuy nhiên, xuất phát điểm ở mỗi vị trí sẽ có một ưu thế riêng. Không đánh đồng tất cả, nhưng các bạn học về kinh tế thường sẽ năng động, giao tiếp tốt hơn, còn các bạn học về công nghệ có vẻ sẽ trội hơn về tư duy và sự hiểu biết về công nghệ. Do đó, để theo nghề này, trong quá trình đi làm, các bạn sẽ phải thường xuyên nâng cấp bản thân, bù lấp những điều yếu của mình bằng cách vừa làm vừa học. Hoặc ngày nay có nhiều chương trình đào tạo về BA bên ngoài, các bạn có thể tham gia để bổ trợ kỹ năng cho mình", anh Việt chia sẻ.