Gửi bình luận
Bên cạnh việc giữ nghề truyền thống, dự án của cô giáo Bùi Lê Lệ Quyên còn mở ra cơ hội việc làm cho phụ nữ ở địa phương.
Từ những ý tưởng khởi nghiệp nhỏ, dự án đệm tự nhiên của cô giáo Bùi Lê Lệ Quyên đến từ Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS và THPT Thuận Châu (xã Thuận Châu, tỉnh Sơn La) đã mở ra nguồn thu nhập ổn định cho phụ nữ địa phương và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc.
Trong mắt học trò, cô giáo Bùi Lê Lệ Quyên là người tận tâm, kiên nhẫn và say mê với từng giờ giảng. Nhưng phía sau bảng phấn, chị còn có một hành trình khởi nghiệp đánh thức nghề làm đệm bông gạo thủ công, một giá trị văn hóa truyền thống của người Thái ở Sơn La.
Không đi theo các mô hình khởi nghiệp sản phẩm hiện đại, cô lựa chọn hồi sinh một nghề truyền thống với mong muốn tạo sinh kế cho phụ nữ địa phương và đưa nghề xưa trở lại đời sống hiện đại.
Cô Quyên chia sẻ, ý tưởng này xuất phát từ ký ức và truyền thống gia đình. Nghề làm đệm bông gạo vốn quen thuộc với người Thái ở Sơn La. Với nguyên liệu tự nhiên, an toàn, thân thiện với sức khỏe và môi trường, sản phẩm vì thế được nhiều gia đình ưa chuộng. Nhưng theo thời gian, thị trường chuyển dịch sang các loại đệm công nghiệp, dần dần ít người biết đến và sử dụng đệm bông gạo.
Tuy nhiên, khoảnh khắc khiến cô thực sự quyết tâm bắt tay vào khởi nghiệp đến từ chính trải nghiệm của con mình.
“Tôi nhận thấy trẻ con khi nằm đệm mút hiện đại thường bí hơi, đọng mồ hôi và hay ốm. Nhưng khi chuyển sang đệm bông gạo, dù trời nóng, con gần như không bị đọng mồ hôi lưng nữa”, cô Quyên chia sẻ.
Từ một sự thay đổi trong cuộc sống gia đình, chị nhìn thấy tiềm năng để bảo tồn nghề truyền thống và lan tỏa những giá trị tốt đẹp của đệm bông gạo đến cộng đồng.
Song hành giữa vai trò giáo viên và người khởi nghiệp không hề dễ dàng. Có những lúc chị Quyên cảm thấy mệt mỏi, nhưng chính môi trường đặc thù nơi cô công tác lại tiếp thêm động lực.
“Các em ở trường nội trú sau khi tốt nghiệp sẽ trở về quê hương và trở thành nguồn lao động quan trọng. Chính vì vậy, tôi muốn ngay tại môi trường học tập, học sinh sẽ được tiếp cận với những ý tưởng và kỹ năng khởi nghiệp, để có thể mang kiến thức về xây dựng và phát triển quê hương”, cô Lệ Quyên nói.
Nhờ các mẹ, các dì trong gia đình đảm nhiệm khâu sản xuất từ chọn nguyên liệu, may vá đến nhồi bông thủ công, cô Quyên có thể tập trung quản lý, kết nối khách hàng và giới thiệu sản phẩm ra thị trường. Nhờ đó, chị vừa cân bằng được thời gian lên lớp giảng dạy, vừa phát triển hiệu quả dự án khởi nghiệp.
Tuy nhiên, cô Quyên thừa nhận, vì chuyên ngành không liên quan đến kinh tế nên những ngày đầu khởi nghiệp thực sự không dễ dàng. Cô gặp nhiều thử thách trong việc quảng cáo, tính toán chi phí, thuế và tiếp cận khách hàng, mẫu mã sản phẩm cũng cần được cải tiến để phù hợp với nhiều đối tượng hơn. Dẫu vậy, mỗi khó khăn lại là động lực để cô học hỏi và kiên định hơn với con đường mình đã chọn.
Điều khiến cô Quyên tự hào nhất không phải danh hiệu hay doanh thu, mà là việc ngày càng nhiều người biết đến đệm bông gạo tự nhiên.
“Tôi rất vui khi thấy mọi người nhận ra đệm tự nhiên không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn mang lại cảm giác thoải mái hơn đệm công nghiệp. Giá thành hợp lý giúp nhiều gia đình có thể sử dụng, đồng thời vẫn giữ được giá trị văn hóa truyền thống của người Thái”, cô Quyên tâm sự.
Bên cạnh việc giữ nghề truyền thống, dự án của cô Bùi Lê Lệ Quyên còn mở ra cơ hội việc làm cho phụ nữ ở địa phương. Từ xưởng nhỏ, mô hình dần hình thành chuỗi liên kết sản xuất. Ngoài thời gian làm việc đồng áng, chị em có thể nhận sản phẩm về nhà làm để kiếm thêm thu nhập.
Trong khi đó, với thanh niên Sơn La, đặc biệt là học sinh của cô, dự án đã khơi dậy tinh thần dám nghĩ dám làm. Nhiều năm làm công tác Đoàn, cô Quyên thường xuyên chia sẻ câu chuyện khởi nghiệp và những mô hình thực tế trong các buổi sinh hoạt Đội, Đoàn.
“Chính vì bản thân tôi cũng đã có những trải nghiệm, nên học sinh cảm thấy tin tưởng hơn vào những dự án như vậy. Nhiều ý tưởng của các bạn đã được đưa ra và tham gia các cuộc thi trong tỉnh”, cô Quyên chia sẻ.
Năm 2025, dự án “Sản xuất đệm bông gạo truyền thống” xuất sắc đạt Giải Ba cuộc thi Dự án Khởi nghiệp Thanh niên Nông thôn năm 2025. Đó là dấu mốc lớn, mở ra nhiều cơ hội học hỏi và hợp tác cho cô giáo trẻ khởi nghiệp.
“Khi đi thi, tôi mới nhận ra cộng đồng khởi nghiệp rộng lớn đến thế. Ban đầu tôi cứ ngỡ rằng sẽ phải tự bước đi một mình, nhưng hóa ra có rất nhiều người sẵn sàng hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm”, cô Quyên xúc động chia sẻ.
Với cô Lệ Quyên, đệm bông gạo không chỉ là một mặt hàng tiêu dùng, đó còn là văn hóa, là niềm tự hào của người Thái Sơn La. Nhờ dự án, các chị em có thể nhận việc tại xưởng hoặc mang sản phẩm về nhà làm, vừa tự chủ thời gian vừa tăng thu nhập. Khi đệm bông gạo quay lại đời sống, không chỉ một nghề được gìn giữ mà giá trị của lao động thủ công và văn hóa dân tộc cũng được khẳng định.
Bước vào giai đoạn 2025–2030, cô định hướng mở rộng quy mô sản xuất, đồng thời ứng dụng chuyển đổi số trong vận hành dự án. Cô Quyên cho biết, chuyển đổi số không chỉ giúp quản lý quy trình tốt hơn mà còn mở tệp khách hàng ngoài vùng miền, đưa sản phẩm truyền thống ra thị trường rộng lớn.
“Nhìn lại hành trình, tôi nhận ra bản thân trưởng thành hơn rất nhiều. Khởi nghiệp giúp tôi mạnh mẽ, tự tin hơn và nhìn rõ giá trị của bản sắc quê hương. Quê hương có rất nhiều giá trị và bản sắc đang dần mai một. Từ những ý tưởng nhỏ, nếu dám nghĩ dám làm, chúng ta có thể hiện thực hóa mô hình và phát triển dần. Điều này sẽ tạo ra thu nhập kinh tế và công ăn việc làm cho người dân địa phương”, cô Quyên bộc bạch.
Cô Bùi Lê Lệ Quyên là tác giả dự án “Sản xuất đệm bông gạo truyền thống”, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, tạo việc làm cho phụ nữ và truyền cảm hứng khởi nghiệp cho thanh niên Sơn La. Định hướng giai đoạn 2025–2030 mở rộng quy mô, ứng dụng chuyển đổi số trong nông nghiệp, hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp thanh niên gắn với công nghệ số. Đạt Giải Ba cuộc thi Dự án Khởi nghiệp Thanh niên Nông thôn năm 2025, nhiều khen thưởng trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi các cấp.
