Thế giới hiện nằm trong tầm kiểm soát của El Nino. Điều đó làm thay đổi các kiểu thời tiết trên toàn cầu, mặc dù nó cũng thường tạo ra các điều kiện gió cản trở bão ở Đại Tây Dương.
Nhưng nhiệt độ nóng của Đại Tây Dương có thể thay đổi điều đó.
Mặc dù mùa bão Bắc Đại Tây Dương thường không đạt đến đỉnh điểm cho đến tháng 9, nhưng nó đã bắt đầu tích cực hoạt động với hai cơn bão xuất hiện cùng lúc vào tháng 6 - lần đầu tiên xảy ra sau hơn 5 thập kỷ.
Năm 2023 có thể chứng kiến nhiều hoạt động bão hơn bình thường.
Nhiệt độ đại dương cao là lý do chính khiến ông Phil Klotzbach, chuyên gia dự báo bão tại Đại học bang Colorado, đã tăng dự báo về mùa bão Đại Tây Dương năm nay lên 18 cơn bão được đặt tên từ ngày 14/6.
Lượng mưa từ các cơn bão mùa hè hàng ngày cũng được thúc đẩy bởi nước biển nóng.
Lũ lụt ở Đông Bắc Mỹ vào tháng 7 đã giết chết một phụ nữ ở New York, đóng cửa các tuyến đường sắt và tàn phá Vermont, gây thiệt hại lên tới 5 tỷ USD.
Vòm nhiệt
Các đại dương ấm lên cũng góp phần gây ra hiện tượng thời tiết khắc nghiệt: hạn hán và cháy rừng. Gió trong bầu khí quyển phía trên chịu ảnh hưởng của đại dương bên dưới. Và biển nóng có thể khiến luồng gió bị uốn cong theo những cách cực đoan.
Hiện tượng đó sẽ dẫn đến việc các khu vực có áp suất cao giữ không khí nóng tại chỗ trong nhiều tuần, hay còn gọi là vòm nhiệt.
Ở Texas, thời tiết nóng bức đã khiến nhu cầu điện tăng cao kỷ lục. Nắng nóng gay gắt đã kéo dài sang châu Âu, nơi nhiệt độ trên Đảo Sardinia của Italy đã chạm mức 46 độ C vào tuần trước và gần như vượt qua mức cao nhất mọi thời đại của châu Âu.
Mặt đất khô nứt nẻ do nắng nóng tại California, Mỹ ngày 10/7/2023. Ảnh: AA/TTXVN
Thời tiết khắc nghiệt cũng đang bao trùm châu Á. Nhiệt độ ở Tokyo tăng vọt lên gần 9 độ C so với mức trung bình theo mùa.
Sự thay đổi về vùng áp suất cao đã đẩy những trận bão tránh xa Canada, dẫn đến hạn hán và mùa cháy rừng tồi tệ nhất của quốc gia này. Khói mù ngột ngại từ các đám cháy ở Canada đã bao phủ thành phố New York vào tháng 6, khiến chất lượng không khí trở nên nguy hiểm, và sau đó trôi dạt qua Đại Tây Dương đến châu Âu.
Tiến sĩ Jennifer Francis Trung tâm Nghiên cứu Khí hậu Woodwell ở Massachusetts.cho biết: “Mô hình này đã diễn ra trong hầu hết mùa đông và mùa xuân, và nó là nguyên nhân gây ra các cơn bão ở phía tây, tình trạng khô hạn dai dẳng nơi các đám cháy đang hoành hành và gió mang khói đến vùng biển phía đông”.
Tình trạng khô hạn đang hạ thấp mực nước trên các sông Mississippi và Ohio ở Mỹ và sông Rhine và sông Danube ở châu Âu, làm tăng nguy cơ trên các tuyến đường vận chuyển hàng hóa quan trọng.
Hạn hán cũng đang đe dọa nguồn cung cấp lương thực toàn cầu, trong đó có mía và lúa gạo.
Tiến sĩ Brosnan cho biết khi các đại dương nóng lên, chúng cũng ít có khả năng hấp thụ carbon dioxide từ khí quyển hơn. Điều đó có thể tạo ra một chu kỳ làm các đại dương nóng lên, nhiều carbon dioxide hơn trong khí quyển và kết quả là thời tiết khắc nghiệt hơn bao giờ hết.
Theo Tiến sĩ Michael Mann, nhà khoa học khí hậu tại Đại học Pennsylvania, để hạ nhiệt đại dương chỉ có một giải pháp duy nhất: Cắt giảm khí thải nhà kính.
Tiến sĩ Mann kết luận: “Yếu tố lớn nhất ở đây, ở quy mô toàn cầu, là sự nóng lên liên tục do ô nhiễm carbon. Nó sẽ tiếp tục cho đến khi lượng khí thải carbon bằng không”.