Đằng sau việc phố kinh doanh sầm uất ở Hà Nội vắng tanh vắng ngắt

Đóng cửa để 'nghe ngóng'

Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong , nhiều hộ kinh doanh hiện đang lúng túng vì chính sách thuế mới, cũng như xác định nguồn gốc sản phẩm bày bán.

Bà Thương ( phố Hàng Đào ) cho biết, bà đang đóng cửa hàng dừng bán từ ngày 2/6 tới nay, thi thoảng chỉ bán cho vài mối quen. Lý do của việc đóng cửa là làm thủ tục khởi tạo hóa đơn điện tử qua máy bán hàng . Theo bà Thương, trước nay cửa hàng vẫn ghi hóa đơn viết tay truyền thống, đến nay phải dùng thiết bị hiện đại nên phải học cách làm để thích nghi.

Một lý do khác không chỉ bà mà nhiều hộ kinh doanh quần áo tại phố Hàng Ngang , Hàng Đào gặp phải đó là nguồn gốc hàng hóa. Hàng hóa nhập có từ các xưởng gia công trong nước, có cả nguồn từ Trung Quốc. Các xưởng gia công may mặc thì chỉ xưởng lớn mới xuất được hóa đơn đầu vào hợp lệ, hàng Trung Quốc thì cũng chỉ có hóa đơn bán lẻ thông thường. Do đó đóng cửa hàng trong thời điểm này là "bắt buộc" để chuẩn hóa các hóa đơn chứng từ nguồn.

Theo một số hộ kinh doanh trên phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Lương Văn Can... các cơ sở kinh doanh sẽ vừa hoàn thiện thủ tục thuế vừa nghe ngóng để mở cửa trở lại. Cơ bản sẽ mở lại sau khi đợt cao điểm ra quân xử lý hàng giả, hàng nhái kết thúc vào ngày 15/6 tới đây.

Chị H. - một hộ kinh doanh quán ăn tại quận Hai Bà Trưng - cũng đang gặp khó khăn về đầu vào hóa đơn.

Theo chị H., từ trước đến nay quán ăn vẫn nhập rau quả, thịt, cá... từ các chợ dân sinh như chợ Nguyễn Công Trứ , chợ Hôm. Khi lập hóa đơn cho khách lẻ qua máy tính thì phải chuẩn hóa đầu vào, trong khi tôi hỏi toàn bộ các đầu mối bán ở chợ họ chỉ có hóa đơn viết tay không được cơ quan thuế chấp nhận.

"Hiện quán ăn vẫn cho thanh toán bằng hình thức chuyển khoản và tiền mặt. Tuy nhiên về lâu dài rất khó để kinh doanh bởi nếu kiểm tra thuế thì chúng tôi chắc chắn bị xử lý", chị H. nêu khó khăn.

Giải pháp nào cho hộ kinh doanh?

Để đối phó với tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định 2664/QĐ-UBND ngày 27/5/2025, thành lập tổ công tác do Chủ tịch Trần Sỹ Thanh đứng đầu. Theo chức năng nhiệm vụ, tổ công tác này chịu trách nhiệm giám sát đợt cao điểm kiểm tra từ ngày 15/5 - 15/6, nhằm ngăn chặn hàng giả, hàng nhái và vi phạm sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, như đã nêu ở trên, nhiều hộ kinh doanh đang có tâm lý chờ đợt cao điểm kiểm tra qua đi mới mở cửa kinh doanh trở lại, nhằm né bị kiểm tra, xử lý.

Chi cục Thuế khu vực I (địa bàn Hà Nội, Hòa Bình) khuyến nghị các hộ, cá nhân kinh doanh tỉnh táo, tìm hiểu quy định pháp luật, không nghe và làm theo những hành vi trái pháp luật như che giấu doanh thu, không minh bạch trong giao dịch kinh tế. Đồng thời, thực hiện kê khai đúng và đầy đủ doanh thu khi bán hàng hoá dịch vụ.

"Đối với các trường hợp người nộp thuế cố tình che giấu doanh thu, kê khai thuế không trung thực, đầy đủ sẽ bị xử lý truy thu, ấn định thuế, xử phạt hành vi khai sai, trốn thuế hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự", Chi cục Thuế khu vực I cảnh báo.

Nhận định về việc một số hộ kinh doanh có dấu hiệu "né thuế" bằng cách sử dụng tiền mặt giao dịch, trao đổi với PV Tiền Phong , TS. Mạc Quốc Anh - Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội - cho rằng: Hiện tượng này tạo ra sự mất công bằng giữa các chủ thể kinh doanh. Cụ thể, doanh nghiệp chính quy phải đóng thuế đầy đủ, hộ cá thể "né" được thuế, chi phí thấp hơn, cạnh tranh thiếu lành mạnh, làm suy giảm nguồn thu ngân sách; tạo môi trường kinh doanh kém minh bạch, làm chậm quá trình hiện đại hóa nền kinh tế (không truy vết dòng tiền, hạn chế chính sách tín dụng, khó quản lý gian lận).

Ông Quốc Anh cho rằng đây là tâm lý “không muốn lớn” ở các hộ kinh doanh, do sợ chi phí tuân thủ và rủi ro pháp lý. Việc chuyển đổi từ hộ cá thể sang doanh nghiệp còn rất hạn chế, TS Quốc Anh đề nghị nhà nước cần đơn giản hóa thủ tục thuế, kế toán cho doanh nghiệp siêu nhỏ. Tăng cường ưu đãi về tài chính và pháp lý cho doanh nghiệp mới chuyển đổi. Áp dụng công nghệ số để giảm chi phí tuân thủ.