(GDTĐ) – “Phát súng” đầu tiên mở màn bầu cử tổng thống Mỹ 2024 sẽ bắt đầu bằng cuộc họp kín của đảng Cộng hoà bang Iowa lúc 8 giờ sáng 16/1 (giờ Hà Nội).
Cuộc đua tìm chủ nhân mới của Nhà Trắng sẽ được định đoạt trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ cuộc đua ấy đã bắt đầu tăng nhiệt với vòng bầu cử sơ bộ của 2 đảng Cộng hoà và Dân chủ để tìm ra ứng viên đại diện cho họ.
Bang Iowa là nơi “nổ phát súng đầu tiên” cho năm bầu cử tổng thống Mỹ bằng việc chi nhánh hai đảng Dân chủ và Cộng hoà ở bang này sẽ tổ chức các cuộc họp kín từ rất sớm để lựa chọn người đại diện ra tranh cử.
Bất ngờ là năm nay chỉ có đảng Cộng hòa bang Iowa tổ chức họp kín vào lúc 19h tối 15/1 (tức 8h sáng 16/1 theo giờ Hà Nội), còn đảng Dân chủ sẽ lựa chọn ứng viên bằng hình thức bỏ phiếu qua thư và dự kiến công bố kết quả vào ngày 5/3.
CNN mô tả các cuộc họp kín có quy trình khác và phức tạp hơn bầu cử sơ bộ. Trong các cuộc bầu cử sơ bộ, cử tri có thể bỏ phiếu kín, trực tiếp hoặc qua thư trong suốt ngày bỏ phiếu.
Hình thức họp kín sẽ yêu cầu cử tri phải dự trực tiếp tại một địa điểm vào thời điểm đã định và công khai tuyên bố lựa chọn ứng viên của họ. Các cuộc họp kín được tổ chức tại trường học, trung tâm cộng đồng và nhà thờ trên toàn bang, trong đó người đại diện cho ứng viên sẽ phát biểu trước khi những người tham dự bỏ phiếu.
Cử tri Cộng hòa ở Iowa sẽ tiến hành họp kín tại khoảng 1.700 địa điểm trên toàn bang. Cử tri Iowa trên 18 tuổi và đăng ký thành viên đảng Cộng hòa đủ điều kiện tham gia các cuộc họp kín này.
Kết quả bỏ phiếu tại mỗi địa điểm sẽ gửi đến Ủy ban đảng Cộng hòa bang Iowa. Kết quả cuối cùng được công bố sau khi hoàn tất quá trình kiểm đếm, thường trong khoảng vài giờ.
Với hình thức họp kín, cử tri sẽ không được phép bỏ phiếu từ xa. Điều này đã vấp nhiều chỉ trích vì có thể loại trừ các cử tri không thể tham dự vì bận công việc hoặc bị khuyết tật.
Đảng Cộng hòa bang Iowa sẽ có 40 đại biểu dự Hội nghị Quốc gia đảng Cộng hòa, nơi sẽ bầu ứng viên đại diện cho đảng ra tranh cử. Mỗi ứng viên trong cuộc đua đề cử của đảng sẽ nhận được tỷ lệ đại biểu nhất định trong số này, dựa trên tỷ lệ phiếu bầu tương ứng.
Cuộc đua tranh đề cử ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa hiện có 4 người gồm: Cựu Tổng thống Donald Trump, Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida, cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley và doanh nhân công nghệ sinh học Vivek Ramaswamy.
Giới quan sát nhận định đối thủ chính của ông Trump tại bang Iowa là ông DeSantis, người tìm cách thu hút cử tri bằng vấn đề văn hóa và bà Haley, người tập trung vào chủ đề phá thai và chính sách đối ngoại.
“Dù số đại biểu ở Iowa chỉ chiếm khoảng 1% tổng số đại biểu tham dự Hội nghị Toàn quốc đảng Cộng hòa vào tháng 7, cuộc họp kín ở bang này vẫn được các ứng viên rất coi trọng”, CNN nhận định.
Giới quan sát cũng đánh giá, chiến thắng ở bang Iowa có thể tiếp thêm động lực cho ứng viên trong giai đoạn đầu và có khả năng giúp họ giành lợi thế trong các cuộc bầu cử sơ bộ tiếp theo. Nó cũng sẽ tạo ra sự chú ý đáng kể trên truyền thông để nâng cao hình ảnh ứng viên.
Cuộc họp kín ở bang Iowa cũng được xem là bài kiểm tra đầu tiên cho chiến dịch vận động tranh cử của các ứng viên về thông điệp và sức hấp dẫn của họ. Ứng viên có kết quả không tốt đôi khi sẽ chọn từ bỏ cuộc đua.
Bất chấp phải đối mặt nhiều vụ kiện tụng và truy tố trong năm qua nhưng ông Trump vẫn nhận được ủng hộ rất lớn từ các cử tri trung thành. Đáp lại các cáo buộc, ông Trump và nhiều người ủng hộ đều cho rằng chính quyền Tổng thống Joe Biden và đảng Dân chủ đang tiến hành cuộc "săn phù thủy" chống lại ông.
Cựu Tổng thống Trump đã chiếm ưu thế trong đảng Cộng hòa ngay từ khi tuyên bố tái tranh cử vào tháng 11/2022. Các đối thủ đã gặp rất nhiều khó khăn để làm suy giảm nền tảng ủng hộ của cựu tổng thống sinh năm 1946 này.