Động lực phát triển mới cho Tây Nam Bộ từ các dự án giao thông

Theo ông Lê Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Giao thông Vận tải), các dự án về đích năm 2023 tại Đồng bằng sông Cửu Long gồm cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, cầu Mỹ Thuận 2, tuyến tránh Quốc lộ 1 qua thành phố Cà Mau, dự án nâng cấp luồng cho tàu lớn vào sông Hậu (giai đoạn 2), dự án nâng cấp kênh Chợ Gạo (giai đoạn 2). Trong khi đó, dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 (2021-2025) đoạn Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau cũng đang chạy đua tiến độ để về đích năm 2025.

Có mặt tại dự án xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 những ngày tháng 7, phóng viên cảm nhận được không khí sôi động tại dự án, sau hơn 2 năm thi công, hình hài cầu Mỹ Thuận 2 bắc song song với Cầu Mỹ Thuận hiện hữu đã hình thành.

Trao đổi với phóng viên TTXVN, ông Trịnh Trường Hải, Giám đốc điều hành dự án cầu Mỹ Thuận 2 (Ban Quản lý dự án 7) cho biết, cầu Mỹ Thuận 2 là một trong những dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 (2017-2020) được quyết định đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước với hơn 5.000 tỷ đồng. Đây là công trình cầu dây văng lớn nhất hoàn toàn do các nhà thầu Việt Nam thiết kế, thi công.

Về tiến độ tổng thể của dự án, ông Trịnh Trường Hải thông tin, tiến độ đang được kiểm soát tốt. Từ hai trụ chính T15, T16 mỗi bên còn 3 đốt nữa sẽ đến đốt hợp long nhịp chính của hai trụ dây văng. Đã có 48/64 bó cáp được căng, tương đương 12 cặp dây văng cáp tại mỗi trụ chính T15 và T16.

Theo kế hoạch, cầu Mỹ Thuận 2 sẽ hoàn thành trong tháng 12 tới. Vì vậy, tại buổi kiểm tra hiện trường gần đây, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Duy Lâm nhấn mạnh, thời gian còn lại chỉ vài tháng thi công, chủ đầu tư cần tiếp tục đốc thúc nhà thầu, tính toán phương án thi công hợp lý, sớm hợp long cây cầu này và hoàn thiện toàn bộ cầu vào cuối năm nay.

Đứng trên cầu Mỹ Thuận 2 đang chờ nối nhịp hướng tầm mắt về phía Cần Thơ cũng đã thấy tuyến cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ đã nên hình hài.  Đại diện chủ đầu tư Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận thông tin, cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ dài 23km được xem là gạch nối quan trọng của tuyến cao tốc hơn 120km từ TP Hồ Chí Minh đến Cần Thơ. Tuyến đường khi hoàn thành sẽ chia tải rất lớn cho Quốc lộ 1, rút ngắn thời gian lưu thông từ TP Hồ Chí Minh về các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long chỉ còn hơn 2 tiếng đồng hồ, thay vì gần 4 tiếng như hiện nay.

Tại công trường dự án những ngày này, nhiều kỹ sư, công nhân cùng thiết bị máy móc như xe lu, máy xúc của nhà thầu đang miệt mài trên công trình nhằm đảm bảo tiến độ theo kế hoạch. Ông Lê Bá Trung, Chỉ huy trưởng gói thầu XL02 do liên danh Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn - Tập đoàn Cienco 4 thi công cho biết, liên danh nhà thầu đang kiểm soát tiến độ từng ngày. Phần của Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn (Binh Đoàn 12) có 4,7km đường đến nay đã dỡ tải 3,3km, nhà thầu đang tập trung thi công móng K98, cấp phối đá dăm và các cống.  Để đảm bảo kế hoạch hoàn thành trong tháng 12 năm nay, liên danh nhà thầu đã huy động nhiều máy móc, thiết bị và nhân lực để thi công 3 ca 4 kíp.

Anh Nguyễn Văn Tuyến, lãnh đạo một doanh nghiệp vận tải tại thành phố Cần Thơ chia sẻ, dân miền Tây nói chung và dân Cần Thơ nói riêng mong ngóng cây cầu Mỹ Thuận 2 và cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ hoàn thành từng ngày, để làm sao Tết này không còn cảnh quá tải, xe cộ xếp hàng qua cầu Mỹ Thuận hiện hữu những ngày sau Tết cũng như các xe tải có thể lái xe một mạch về TP Hồ Chí Minh trên cao tốc, vừa tiết kiệm được thời gian vừa giảm được chi phí. Ngoài ra, khi các dự án này hoàn thành sẽ có nhiều doanh nghiệp tìm về đầu tư tại Tây Nam Bộ.

Về đường bộ, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, còn có dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A đoạn từ thành phố Ngã Bảy (tỉnh Hậu Giang) đến huyện Châu Thành (tỉnh Sóc Trăng) chiều dài gần 20km, do Ban Quản lý dự án 7 là chủ đầu tư đã về đích cuối tháng 6 vừa qua. Cùng với đó, dự án tuyến tránh Quốc lộ 1 qua thành phố Cà Mau cũng đang được nhà thầu đẩy nhanh thi công để đưa vào khai thác trong quý III/2023.

Về hàng hải, dự án luồng cho tàu trọng tải lớn vào sông Hậu (giai đoạn 2) cũng sẽ hoàn thành trong năm 2023. Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Xuân Sang đánh giá, với mức đầu tư khoảng 2.596 tỷ đồng sau khi hoàn thành dự án sẽ đáp ứng cho các tàu có tải trọng đến 20.000 tấn đầy tải lưu thông thường xuyên trên tuyến, đáp ứng lượng hàng hóa thông qua từ 21 - 22 triệu tấn/năm và hàng container 450.000 - 500.000 Teus/năm. Từ đó, mở ra hướng phát triển kinh tế hàng hải hơn nữa cho vùng kinh tế Tây Nam Bộ.

Về đường thuỷ, dự án kênh Chợ Gạo (tỉnh Tiền Giang) là tuyến giao thông thủy huyết mạch nối liền các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long với khu vực TP Hồ Chí Minh. Để nâng cao năng lực cho tuyến giao thông thủy này, năm 2016, Bộ Giao thông Vận tải đã hoàn thành đầu tư giai đoạn 1 dự án nâng cấp bờ phía Bắc của kênh Chợ Gạo, nay tiếp tục đầu tư nâng cấp giai đoạn 2.

Ông Trần Quốc Bảo, Phó Giám đốc Ban Quản lý các dự án đường thủy (chủ đầu tư) cho biết, dự án nâng cấp kênh Chợ Gạo giai đoạn 2 bao gồm 3 gói thầu xây lắp. Hiện các nhà thầu đang đẩy mạnh thi công, đảm bảo hoàn thành dự án trong tháng 8/2023, vượt 2 tháng so với hợp đồng ký kết. 

Thứ trưởng Nguyễn Xuân Sang nhìn nhận, kênh Chợ Gạo là con kênh nối liền sông Tiền với sông Vàm Cỏ. Thời gian gần đây, mỗi ngày có gần 2.000 phương tiện thủy lưu thông qua đây, trong khi bề rộng và độ sâu luồng hạn chế. Do đó, việc đưa dự án về đích trước tiến độ có ý nghĩa quan trọng giúp nâng cao năng lực vận tải đường thủy khi phương tiện thủy có trọng tải lớn từ 2.000 - 3.000 tấn có thể lưu thông thuận lợi qua kênh.

Đối với các dự án cao tốc mới triển khai như cao tốc Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau, đại diện chủ đầu tư Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận thông tin, cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2 (2021-2025) đoạn Cần Thơ - Cà Mau có chiều dài gần 111km, với tổng mức đầu tư hơn 27.500 tỷ đồng, được phân thành hai dự án thành phần gồm Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau.

Ông Nguyễn Văn Thi, Giám đốc Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận cho hay, 2 dự án thành phần cao tốc từ Cần Thơ - Cà Mau được khởi công ngày 1/1/2023, các nhà thầu đang nỗ lực vượt khó khăn để đẩy mạnh thi công trên công trường. Đến nay, sản lượng thi công đang đảm bảo tiến độ so với mặt bằng được giao. Tuy nhiên, tiến độ tổng thể đang bị chậm so với kế hoạch. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu nguồn vật liệu cát đắp nền đường, nhà thầu chỉ có thể triển khai thi công hạng mục cầu và đào bóc hữu cơ, đắp bờ bao các đoạn tuyến đã có mặt bằng, thi công đường công vụ, cầu tạm...

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Duy Lâm cho biết, theo kế hoạch, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông; trong đó, có cao tốc Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau đến tháng 5/2024 phải hoàn thành toàn bộ đắp nền để chờ lún, nếu không thì dự án không thể hoàn thành vào năm 2025. Do đó, các địa phương, đơn vị tranh thủ sớm cung cấp nguồn vật liệu cho dự án.

Cầu Rạch Miễu 2 nối tỉnh Tiền Giang và tỉnh Bến Tre cũng do Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận làm chủ đầu tư. Đại diện chủ đầu tư cho biết, dự án đang gặp khó khăn về giải phóng mặt bằng phía tỉnh Tiền Giang. Tuy nhiên, tất cả 6 gói thầu xây lắp  của dự án đã được khởi công, chủ đầu tư đang yêu cầu nhà thầu tranh thủ các đoạn tuyến có công địa để đẩy mạnh thi công, đặc biệt là phần cầu chính.

Cụ thể, ông  Đặng Ngọc Minh, Giám đốc dự án cầu Rạch Miễu 2 (Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận) thông tin: Tiến độ chung của các gói thầu đã triển khai thi công cơ bản đáp ứng yêu cầu. Riêng gói XL-01, XL-03, XL-05 và XL-06 có chậm hơn, nguyên nhân do mặt bằng được bàn giao chậm, chưa liên tục, vướng hạ tầng kỹ thuật.

Trong khi đó, những dự án được khởi công từ tháng 6 vừa qua như Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và Cao Lãnh - An Hữu cũng đang được chủ đầu tư là các địa phương đẩy nhanh thi công, đảm bảo tiến độ hoàn thành và đưa vào khai thác năm 2027.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, nhìn tổng thể, kết cấu hạ tầng giao thông khu vực Tây Nam Bộ đang dần đồng bộ khi nhiều tuyến đường cao tốc huyết mạch đã và đang hình thành, tạo ra sự kết nối giữa vùng kinh tế Tây Nam Bộ với TP Hồ Chí Minh là đầu tàu kinh tế.

Những dự án trọng điểm sắp được đưa vào khai thác hứa hẹn sẽ dần tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng giao thông ở Đồng bằng sông Cửu Long, tạo ra sự lưu thông, vận chuyển hàng hóa thuận lợi. Từ đó, tạo ra không gian, động lực phát triển mới cho vùng kinh tế giàu tiềm năng này.