Các văn bản hướng dẫn của Bộ GD&ĐT đều nhấn mạnh: Khuyến khích giáo viên xây dựng và sử dụng đề mở trong kiểm tra, đánh giá để phát huy cao nhất khả năng sáng tạo của học sinh; xây dựng bộ công cụ đánh giá để hạn chế tính chủ quan, cảm tính của người chấm.
Chia sẻ về công tác đánh giá và kiểm tra trong chương trình mới, cô Nguyễn Thị Lệ Hà cho biết: Hình thức kiểm tra đánh giá trong chương trình mới rất phong phú, do đó giảm phần nào áp lực cho học sinh; cấu trúc ma trận đề phù hợp giúp các em dễ lấy điểm trung bình và phát huy tư duy sáng tạo. Tuy nhiên, một vài ngữ liệu kiểm tra ngoài sách giáo khoa dẫn đến khó khăn cho việc chọn của giáo viên, học sinh còn bỡ ngỡ với ngữ liệu mới.
Tại Trường THPT Châu Văn Liêm (TP Cần Thơ), việc kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn 10 được thầy cô thực hiện linh hoạt với nhiều hình thức: Đặt câu hỏi, đối thoại trên lớp, phản hồi thường xuyên, tự đánh giá và đánh giá giữa các học sinh, đánh giá qua dự án, hồ sơ học tập...
“Kiểm tra đánh giá môn Ngữ văn mới có điểm khác biệt rõ ràng so với cách học ở bậc THCS. Đó là ở trên lớp, các em học một bài và chỉ phải chuẩn bị kỹ bài đó, kết hợp với chú ý nghe cô giảng trên lớp là có thể đọc hiểu văn bản, yên tâm đi thi. Nhưng với chương trình mới, khi kiểm tra, học sinh tiếp cận và giải quyết một văn bản mới hoàn toàn, các tri thức ngữ văn mặc dù đã được giáo viên trang bị kỹ nhưng vẫn còn nhiều em lúng túng khi làm bài hoặc hạn chế ngôn từ khi diễn đạt” cô Nguyễn Thị Cẩm Hường thông tin.
Khi nhận xét, đánh giá các sản phẩm của học sinh, giáo viên cần tôn trọng và khuyến khích cách nghĩ, cảm riêng trên nguyên tắc không vi phạm những chuẩn mực đạo đức, văn hóa và pháp luật. Chia sẻ điều này, cô Lê Thị Bích Trân đồng thời trao đổi: Hai lần kiểm tra giữa kỳ I và cuối kỳ I ở lớp 10 vừa qua tại Trường THPT Tầm Vu, môn Ngữ văn cũng đã áp dụng cách ra đề mới.
“Đề kiểm tra chủ yếu đánh giá năng lực đọc hiểu và viết của học sinh với tỷ lệ 50 – 50. Phần đọc hiểu có hình thức trắc nghiệm và tự luận. Cách ra đề mới đã tạo bước đột phá mới cho cả thầy lẫn trò. Giáo viên tích cực hơn trong việc học hỏi, tìm kiếm những văn bản ngoài chương trình; học sinh sẽ hứng thú hơn trong học tập cũng như thi cử. Từ đó chất lượng dạy và học từng bước được cải thiện. Trong lần kiểm tra cuối kỳ I, tỷ lệ học sinh trên trung bình là 91,38%. Đây cũng là kết quả đáng ghi nhận sau một học kỳ cố gắng của giáo viên và học sinh khi bước đầu thực hiện chương trình mới”, cô Trân thông tin thêm.
Nhờ áp dụng phương pháp dạy học mới, trong học kỳ vừa qua, tiết học của cô Hường luôn sôi động. Học sinh tích cực phát biểu, tranh luận trong các hoạt động. Trong mỗi tiết dạy, hoạt động nhóm được tổ chức nhiều hơn nên sự thuyết giảng của thầy cô cũng giảm bớt lại. Cùng với đó là kỹ năng nói và nghe được thiết kế trong bài học giúp các em có cơ hội bày tỏ chính kiến, lớp học lúc nào cũng sôi nổi.