Một báo cáo của tình báo của Anh công bố gần đây cho rằng Nga đang cố gắng đánh lừa các drone Ukraine bằng cách tạo ra hình ảnh giả các tàu hải quân đang neo đậu tại cảng nhà. Bộ Quốc phòng Anh tuyên bố rằng “hình bóng của các tàu được vẽ bên cạnh các cầu cảng, có thể nhằm gây nhầm lẫn cho những người điều khiển drone cảm tử”.
Họ cũng công bố các hình ảnh vệ tinh được cho là mô tả hình bóng một chiếc tàu ngầm được vẽ trên cầu cảng, bên cạnh một chiếc tàu ngầm thật tại cảng Novorossiysk ở Biển Đen, nơi đã bị Ukraine tấn công nhiều lần. Trong chuyến thăm Hạm đội Biển Đen hôm 17/3, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã ra lệnh bổ sung các biện pháp cho Hạm đội Biển Đen để giảm thiểu mối đe dọa từ drone và phương tiện mặt nước không người lái.
Các tàu ngầm neo đậu tại cảng dễ bị tấn công bởi drone của Ukraine. Vì vậy, chiến thuật nghi binh đánh lừa có thể được coi là một chiến lược đúng đắn. Tình báo của Anh cũng nói các tàu của Hạm đội Biển Đen sơn đen ở mũi và đuôi tàu, nhằm mục đích khiến chúng trông nhỏ hơn và do đó có ít khả năng bị tấn công hơn.
Triển vọng của drone chống ngầm
Trong cuộc tập trận REPMUS gần đây được tổ chức tại Bồ Đào Nha, một drone T-600 UAS của quân đội Anh đã được sử dụng để phóng ngư lôi Sting Ray biến thể huấn luyện.
Nhưng từ những năm 1950, Hải quân Mỹ đã phát triển máy bay trực thăng chống tàu ngầm không người lái (DASH). Được chế tạo bởi Tập đoàn Gyrodyne, drone DSN-3 có thể mang theo hai ngư lôi tự dẫn Mk 44. Được trang bị một động cơ trục turbine nhỏ và có hai cánh quạt, drone này có thể thực hiện nhiệm vụ của mình, mặc dù không phải là một nền tảng có độ đáng tin cậy cao và rất khó điều khiển. Nó cần đến một người điều khiển trên sàn đáp để quản lý việc cất hạ cánh và một người điều khiển trong CIC (Trung tâm Thông tin Chiến đấu) để điều khiển DASH bay tới mục tiêu và khai hỏa vũ khí.
Điểm yếu chính của DASH là độ tin cậy của thiết bị điện tử và hơn một nửa trong số 746 chiếc của hải quân Mỹ bị thất lạc trên biển do trục trặc. Các hoạt động của DASH đã bị kết thúc sớm, do cắt giảm ngân sách liên quan đến Chiến tranh Việt Nam, nơi tác chiến chống ngầm không phải là ưu tiên hàng đầu.
50 năm tiến bộ về sức mạnh tính toán, công nghệ pin và động cơ đã khiến khái niệm DASH trở thành một đề xuất tốt hơn nhiều. Hải quân Anh (RN) đã đầu tư nghiên cứu chương trình drone hậu cần trong một thời gian và đã bắt đầu mở thầu cho việc chế tạo drone hậu cần hạng nặng (UAS). Các cuộc thử nghiệm gần đây của UAS cánh cố định WAS đã được tiến hành. Drone này có thể được sử dụng để vận chuyển đạn dược, thực phẩm, thuốc men và phụ tùng từ tàu vào bờ.
Trong vài năm gần đây, công ty Malloy Aeronautics có trụ sở tại Windsor, Anh đã phát triển một loạt drone nâng hàng và có hợp đồng sản xuất với Quân đội Mỹ. Các drone bốn cánh quạt của Malloy tỏ ra rất phù hợp với vai trò tác chiến chống ngầm, có thể hoạt động từ boong tàu nhỏ và vào năm 2021, tập đoàn vũ khí BAE Systems của Anh đã hợp tác với Malloy Aeronautics để phát triển khả năng phóng ngư lôi trên drone của Malloy.
RN vẫn chưa đưa ra yêu cầu chính thức về các hệ thống ngư lôi chống tàu ngầm do UAS phóng nhưng quan tâm đến việc ứng dụng các khả năng của loại drone này trong tác chiến chống tàu ngầm. Lý do rõ ràng nhất: UAS có thể được dùng săn tàu ngầm mà không cần đến trực thăng.
Ngoài các khinh hạm Type 23 có hệ thống phóng ngư lôi từ hầm chứa đạn trên tàu (MTLS), tất cả các tàu chiến khác của RN (bao gồm cả khinh hạm Type 26 trong tương lai) đều hoàn toàn phụ thuộc vào trực thăng có người lái cho nhiệm vụ này. UAS bổ sung thêm giới hạn an toàn vì nó cũng có thể đưa ngư lôi ra xa tàu hơn nhiều so với MTLS. (Ưu điểm duy nhất của MTLS là khả năng hoạt động 24/7 trong mọi thời tiết).
Với đội ngũ kỹ sư hỗ trợ và phi hành đoàn được đào tạo chuyên sâu, máy bay trực thăng săn ngầm Merlin Mk2 có chi phí vận hành khoảng 16.000 bảng Anh mỗi giờ so với chi phí rất nhỏ của UAS. UAS có thể được sử dụng khi đối phương có hệ thống phòng không mạnh khiến máy bay trực thăng và phi hành đoàn có thể gặp rủi ro lớn.
UAS cũng có thể hoạt động kết hợp với Merlin, được điều khiển từ tàu hoặc máy bay. UAS có thể được phóng và giữ ở trạng thái sẵn sàng mà không lãng phí số giờ bay quý giá của máy bay trực thăng. Sử dụng chúng cũng làm giảm sự mệt mỏi của phi hành đoàn và giải phóng trực thăng cho các nhiệm vụ khác. Hầu hết các tàu khu trục và khinh hạm chỉ mang theo một chiếc trực thăng duy nhất, sẽ phải bảo trì trên tàu theo lịch trình và không thể lúc nào cũng sẵn sàng bay. UAS có thể thay thế ở mức cơ bản cho trực thăng săn ngầm trong thời gian ngừng hoạt động này.
UAS có thể được triển khai trên các tàu thiếu cơ sở vật chất để hỗ trợ trực thăng. UAS có kích thước, trọng lượng rất nhỏ và không yêu cầu phải sửa đổi cấu hình tàu chiến. Được thiết kế để có thể gấp lại thành một chiếc hộp nhỏ gọn, hầu hết các tàu tuần tra có lượng choán nước từ 500 tấn trở lên đều có thể mang theo và vận hành chúng một cách thoải mái. Kết hợp với các thiết bị định vị thủy âm thả trôi kéo theo tàu được đóng trong container, drone có thể nhanh chóng được trang bị vũ khí để trở thành phương tiện chống ngầm thô sơ cho tàu trong trường hợp khẩn cấp.
Tuy nhiên, theo chuyên gia của tạp chí Navy Look out, UAS rõ ràng không phải là sự thay thế cho trực thăng Merlin có hiệu năng cao, mà là một hệ thống bổ sung có tiềm năng tăng cường hỏa lực và tính sẵn sàng tác chiến chống tàu ngầm của hạm đội. Khi hoạt động một mình, vấn đề lớn nhất của nó là phụ thuộc vào tín hiệu từ các nền tảng khác.