Giáo dục kỹ năng ‘mềm' chọn nghề ở trường liên cấp

Với đặc thù là trường liên cấp, Trường Phổ thông DTNT THCS - THPT Mai Sơn (huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La) đã khai thác tốt nội dụng trọng tâm này, để tổ chức hiệu quả công tác tư vấn, định hướng nghề nghiệp.

Giúp học sinh hiểu mình, hiểu nghề

Vừa qua, Trường Phổ thông DTNT THCS - THPT Mai Sơn tổ chức tư vấn hướng nghiệp cho học sinh cấp THPT, với chủ đề “Hiểu mình - Hiểu nghề - Sáng tương lai”. Thông qua các hoạt động diễn ra trong khuôn khổ chương trình, đa phần học sinh đều có chia sẻ rằng đã hiểu bản thân hơn.

Em Mùi Anh Tú, lớp 12 chia sẻ: “Em vốn chưa hiểu rõ những điểm mạnh, điểm yếu của bản thân nên rất phân vân khi chọn ngành nghề. Nhưng thông qua tư vấn của thầy cô, giờ em đã có được câu trả lời cho mình. Em thường đạt điểm cao ở các môn: Toán, Lý, Hóa, Sinh. Kết hợp với sở thích của bản thân, em quyết định sẽ chọn chuyên ngành bác sỹ để đăng ký xét tuyển đại học. Vì thế, em đã xây dựng mục tiêu, định hướng cụ thể để học tập, rèn luyện trong thời gian tới”.

Lựa chọn nghề nghiệp, định hướng tương lai luôn là chủ đề nóng thu hút sự quan tâm của học sinh, phụ huynh, nhà trường và của toàn xã hội. Việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh phổ thông được xem là bước khởi đầu quan trọng trong quá trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.

Nhận thấy được giá trị của giáo dục hướng nghiệp, nhiều năm qua Trường Phổ thông DTNT THCS - THPT Mai Sơn đã luôn chú trọng đến công tác này. Trong đó, tập trung vào việc tổ chức hiệu quả các buổi hướng nghiệp cho học sinh. Thầy Đặng Văn Hiệu, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Các chương trình tư vấn được tổ chức đa dạng bằng nhiều hình thức; thường xuyên lồng ghép trong các buổi ngoại khoá, sinh hoạt thứ 7 và chào cờ tại trường.

Việc tư vấn nghề nghiệp sẽ mở cánh cửa tương lai cho học sinh.

“Chúng tôi không chỉ hướng nghiệp, mà còn trực tiếp đối thoại, giải đáp những băn khoăn của học sinh trong việc lựa chọn ngành nghề. Đồng thời, giúp các em biết thêm những kỹ năng mềm cần thiết cho cuộc sống và công việc sau này. Dự kiến trong học kỳ II, nhà trường tiếp tục tổ chức hoạt động tư vấn nghề nghiệp dành riêng cho học sinh khối 12. Nhằm tạo thêm sự vững tin cho các em trong việc lựa chọn hướng đi trong tương lai”, thầy Hiệu nói.

Cũng theo thầy Hiệu, với đặc thù riêng biệt là 100% học sinh theo học đều sinh hoạt, ăn, ngủ, nghỉ tại ký túc xá nên thời gian tư vấn nghề nghiệp và giải đáp thắc mắc cho các em rất thuận lợi. Từ việc thường xuyên tiếp xúc, trò chuyện, giáo viên có thể nắm bắt được năng lực, tính cách của từng em.

Ngoài ra, xác định rõ việc học phải gắn với định hướng nghề nghiệp nên ngay từ khi học sinh vào lớp 10, nhà trường đã thực hiện việc chia lớp theo năng lực và nguyện vọng từng em. Từ đó đề ra các giải pháp tư vấn phù hợp. Bên cạnh các tiết giáo dục hướng nghiệp theo chương trình, nhà trường thường xuyên tổ chức những hoạt động ngoại khóa có mời đại diện trường đại học, cao đẳng đến tư vấn.

Mời chuyên gia

Với đặc thù là cơ sở giáo dục chuyên biệt, hiện nay Trường Phổ thông DTNT THCS - THPT Mai Sơn đang đẩy mạnh hoạt động tư vấn hướng nghiệp phù hợp với học sinh dân tộc thiểu số. Để giúp học sinh hiểu hơn về mình, trường phối hợp mời chuyên gia thuộc các lĩnh vực khác nhau về tư vấn.

Ngày 17/12/2022, Đoàn trường đã phối hợp với chuyên gia về lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật (Công ty nông nghiệp ADI) tổ chức tư vấn hướng nghiệp cho học sinh. Hơn 200 đoàn viên, thanh niên nhà trường tham gia để lắng nghe nghe chuyên gia tư vấn, hướng dẫn kiến thức về nông nghiệp, chăm sóc cây trồng.

Giáo viên Trường Phổ thông DTNT THCS - THPT Mai Sơn đang lồng ghép tư vấn hướng nghiệp qua các tiết học bộ môn.

“Chúng tôi hướng đến giúp học sinh biết được đặc điểm của từng nghề nghiệp. Hiểu được năng lực, sở trường của mình có phù hợp với nghề mà mình đam mê và lựa chọn hay không (?) hoặc những khó khăn các em sẽ gặp phải khi theo nghề là gì? Từ đó, các em biết mình cần phải học tập và rèn luyện những gì để có thể thích ứng với đặc điểm của nghề nghiệp”, thầy Hiệu chia sẻ.

Năm học 2022 - 2023, Trường Phổ thông DTNT THCS - THPT Mai Sơn có 10 lớp, với 345 học sinh. Trong đó, có hơn 100 em đang theo học cấp THPT. Do hơn 99% học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở khu vực khó khăn nên nhà trường chú trọng định hướng về những nghề nghiệp phù hợp với đặc điểm vùng miền. Vừa để phục vụ bản thân, lại góp phần xây dựng địa phương và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

PGS.TS Nguyễn Huy Hoàng, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La cho biết: Thời gian qua sở đã ban hành văn bản chỉ đạo các Phòng GD&ĐT, các trường phổ thông triển khai thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học. Trong đó, có việc tiếp tục nâng cao chất lượng và đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục hướng nghiệp. Cùng với đó, phát triển đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tư vấn, hướng nghiệp. Tạo môi trường hỗ trợ khởi nghiệp trong trường trung học…