Theo nghiên cứu, nhóm giáo viên có mức thu nhập 10-15 triệu đồng/tháng có cảm nhận hạnh phúc cao nhất, cao hơn cả nhóm giáo viên có mức thu nhập trên 15 triệu đồng.
Hạnh phúc của giáo viên là một trong những khía cạnh được đề cập tại hội thảo khoa học quốc gia “Xây dựng trường học hạnh phúc: Từ kinh nghiệm thế giới đến thực tiễn ở Việt Nam” do Trường Đại học Sư phạm TPHCM tổ chức ngày 28/12.
Tại đây, PGS.TS Nguyễn Thị Hằng Phương, Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng), thông tin về kết quả nghiên cứu cấp Bộ do bà và cộng sự thực hiện từ năm 2022 đến 2024 với 1.025 giáo viên tại 28 trường THPT ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam.

Kết quả cho thấy, chỉ 4,2% giáo viên cho biết họ “rất hạnh phúc”, 10,7% “hạnh phúc”, 13,3% “ít hạnh phúc” và 3,3% “không hạnh phúc”. Đáng lưu ý, con số cảm nhận hạnh phúc ở mức "trung bình" lên đến 68,5%.
PGS.TS Nguyễn Thị Hằng Phương bất ngờ đặt câu hỏi: “Theo thầy cô, giáo viên đã kết hôn và chưa kết hôn ai hạnh phúc hơn?”. Trong hội trường vang lên tiếng đồng thanh “chưa kết hôn”.
Tuy nhiên, người này cho biết, phạm vi nghiên cứu cho thấy giáo viên đã kết hôn cảm nhận hạnh phúc cao hơn so với giáo viên chưa kết hôn. Giáo viên đã có con cũng cảm nhận mức độ hạnh phúc cao hơn so với nhóm giáo viên chưa có con.
Số năm công tác cũng là một yếu tố quan trọng. Giáo viên càng có thâm niên trong nghề thì cảm nhận hạnh phúc cao hơn, trong khi giáo viên mới vào nghề có cảm nhận hạnh phúc thấp hơn
Đặc biệt, xét theo nhóm các mức độ thu nhập, giáo viên có mức thu nhập 10-15 triệu đồng/tháng có cảm nhận hạnh phúc cao nhất, cao hơn cả nhóm giáo viên có mức thu nhập trên 15 triệu đồng.
Lý giải kết quả này, bà Hằng Phương cho biết qua phỏng vấn sâu ghi nhận nhóm giáo viên có thu nhập 10-15 triệu đồng/tháng thường là những người đã có nhiều năm kinh nghiệm, cuộc sống gia đình ổn định, yên tâm công tác và đang ở giai đoạn cống hiến mạnh mẽ nhất.
Trong khi đó, nhóm thu nhập trên 15 triệu đồng phần lớn là giáo viên kiêm nhiệm công tác quản lý phải đối mặt với nhiều áp lực hơn.

Theo bà Phương, kết quả này cũng tương tự với nghiên cứu cảm nhận hạnh phúc của giảng viên trước đây của bà, thể hiện thu nhập không phải là yếu tố quyết định hạnh phúc của giáo viên.
Do đó, bên cạnh việc cải thiện thu nhập cho giáo viên, cần có thêm nhiều yếu tố khác để giúp người thầy cảm thấy hạnh phúc trong nghề, như là sự ghi nhận về giá trị lao động cho giáo viên; môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ; sự ủng hộ và tạo điều kiện của đồng nghiệp, các cấp liên quan...
Liên quan đến sức khỏe tâm thần của học sinh, TS Võ Thị Tường Vy, Trường Đại học Sư phạm TPHCM, cho biết theo nghiên cứu của UNICEF giai đoạn 2022–2024, có 21,7% vị thành niên gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Riêng tại TPHCM, khảo sát gần 1.000 học sinh trong năm 2024 của nhóm nghiên cứu cho thấy có tới 42,4% học sinh gặp ít nhất một trong các vấn đề như trầm cảm, lo âu hoặc căng thẳng.
Nguyên nhân chủ yếu được xác định đến từ áp lực học tập, thiếu sự chia sẻ từ người lớn, thiếu không gian an toàn và thiếu những cách phù hợp để bộc lộ cảm xúc.
Từ thực trạng này, TS Võ Thị Tường Vy cho rằng nhà trường cần có cách tiếp cận phù hợp hơn giúp học sinh nhận diện, điều chỉnh cảm xúc và hướng đến những trạng thái cảm xúc tích cực.
GS.TS Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm TPHCM, nhấn mạnh hạnh phúc học đường không được tạo ra bởi một cá nhân hay một nhóm riêng lẻ, mà là sản phẩm của một hệ thống tương tác, được đồng kiến tạo từ nhà nghiên cứu - nhà giáo - nhà tâm lý - người học - gia đình và cộng đồng xã hội.

Theo ông, xây dựng trường học hạnh phúc không chỉ là xu hướng giáo dục hiện đại mà còn có vai trò quan trọng trong việc tạo môi trường học tập tích cực, giúp người học phát triển toàn diện về nhân cách, trí tuệ và cảm xúc.
Môi trường hạnh phúc sẽ thúc đẩy mối quan hệ tích cực giữa gia đình, nhà trường và xã hội; đổi mới phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm. Từ môi trường này sẽ nuôi dưỡng ra thế hệ trẻ tự tin, sáng tạo, có trách nhiệm, góp phần xây dựng xã hội nhân văn, phát triển bền vững.