Gửi bình luận
Quy trình học tập trong terakoya do các làng tự thiết kế. Ở Tsukumoan, terakoya thuộc làng Haranogō (thành phố Maebashi, tỉnh Gunma ngày nay), ōrai cấp đầu tiên là nagashiraji-zukushi, đọc viết tên các gia tộc. Ōrai cấp 2 là murana, đọc viết tên các làng. Ōrai cấp 3, gun-zukushi, đọc viết tên các huyện, tỉnh... Qua 3 ōrai này, môn sinh tuần tự học cách đọc, viết tên cá nhân, địa danh trong khu vực và trên cả nước. Ngoài kỹ năng đọc - viết, họ còn được dạy thêm về địa lý, văn hóa…
Terakoya cũng phân cấp trình độ. 3 ōrai nagashiraji-zukushi, murana và gun-zukushinêu là sơ cấp. Sau khi vượt qua chúng, môn sinh vào trung cấp. Ở cấp độ này, họ được phát văn bản, giảng dạy về các sự kiện hàng năm, quy tắc xã hội, luật pháp… Trình độ cuối cùng là cao cấp, dạy kinh doanh, viết khế ước…
 |
| Tài liệu dạy học trong terakoya vô cùng phong phú, mỗi bộ phù hợp với một đối tượng học riêng biệt. |
Mục tiêu cơ bản nhất của terakoya là dạy đọc, viết và tính song thứ đầu tiên môn đồ phải học luôn là đạo đức. Như mọi nền giáo dục phương Đông, Nhật Bản cũng chịu ảnh hưởng từ Khổng Tử (551 - 479 TCN). Bất cứ ai cầm sách cũng nằm lòng câu “tiên học lễ, hậu học văn”.
Trước giảng dạy tri thức, terakoya có nghĩa vụ uốn nắn, dạy dỗ cách cư xử và hành vi. “Lấy đạo đức làm đầu. Chỉ những ai đã tròn bổn phận hiếu kính cha với mẹ, hòa thuận với anh chị em, cử xử với người ngoài đúng mực mới đủ tư cách theo học tiếp”, Yuyama Bun’emon, lão sư điều hành terakoya làng Yoshikubo (thành phố Oyama, tỉnh Shizuoka ngày nay) viết.
Năm 1844, Yuyama công bố danh sách 18 quy tắc đạo đức, chia sẻ cho các môn sinh và phụ huynh của họ. Chúng bao gồm từ quy cách chào hỏi đến quy định trên bàn ăn, nhắc nhở phép xã giao trong lớp, trong nhà và ngoài xã hội.
Sau khi “tốt nghiệp” terakoya, các nam môn đồ tham gia wakamonogumi (nhóm hoạt động thanh niên), tiếp tục tự rèn luyện. Các nữ môn đồ thì tham gia musumegumi. Vì có quá ít tài liệu còn giữ được nên không rõ musumegumi hoạt động cụ thể thế nào.
Wakamonogumi đại diện truyền thống “huấn luyện hậu bối”. Thời Edo, tuổi trưởng thành là 15. Sau khi bước sang tuổi này, dù giàu hay nghèo, nam hay nữ cũng rời nhà, chuyển vào khu tập thể dành riêng. Tại đây, họ phải tuân thủ các quy tắc sinh hoạt nghiêm ngặt, tuyệt đối nghe theo lời người vào trước, tức là các tiền bối.
Thời gian ở khu tập thể, tiền bối bảo ban hậu bối mọi mặt, cho dù là cha mẹ hay chính quyền địa phương đều không được phép can dự. Thông qua học tri thức ở terakoya và kỹ năng xã hội trong wakamonogumi và musumegumi, giới trẻ tích lũy hành trang vào đời.
Ngày nay, truyền thống wakamonogumi đang bị xóa bỏ vì nhiều mặt tối (áp bức, bắt nạt học đường). Terakoya cũng không còn, nhưng hiệu quả giáo dục và thế mạnh giảng dạy phù hợp với từng cá nhân của nó thì vẫn là giấc mơ mà hệ thống giáo dục khao khát chạm lại được.
