Các cuộc tấn công vào Yemen có khả năng làm tăng thêm sự ủng hộ của người Yemen dành cho Houthi. Các cuộc tấn công quân sự được cho là không làm suy giảm khả năng Houthi thực hiện các cuộc tấn công ở Biển Đỏ hoặc các khu vực khác.
Đáng lo ngại hơn, các cuộc tấn công như vậy của Mỹ hoặc Israel vào Yemen, ngay cả khi được kiểm soát, cũng có thể tạo ra một sự leo thang tác động lớn tới khu vực và thậm chí là thế giới. Houthi có khả năng cản trở việc lưu thông hàng hóa ở Biển Đỏ, ít nhất là trong ngắn hạn. Nhóm này cũng có thể nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng sản xuất năng lượng quan trọng của Ả Rập Saudi và UAE. Những cuộc tấn công như vậy, ngay cả khi thành công ở mức khiêm tốn, cũng có thể tác động đáng kể đến giá năng lượng toàn cầu.
Theo tổ chức tư vấn Quincy Institute for Responsible Statecraft (trụ sở ở Mỹ), Houthi đang kiểm soát "một vũ khí" đặc biệt. Đó là hơn 1 triệu thùng dầu ở ngoài khơi Biển Đỏ. Ban đầu, số thùng dầu này được chính phủ Yemen giữ trên tàu FSO Safer, được ví như kho chứa nổi, đậu gần bến cảng Hodeidah ở Biển Đỏ. Tháng 8/2023, Liên Hợp Quốc thông báo chuyển thành công hơn 1 triệu thùng dầu thô sang tàu chở dầu MOST Yemen vì tàu FSO đã quá cũ, tiềm ẩn nguy cơ tràn dầu, hủy diệt môi trường Biển Đỏ. Tàu MOST Yemen hiện neo đậu cách 2 cảng Hodeida và Ras Issa ở miền tây Yemen, khu vực chiến lược do Houthi kiểm soát, khoảng 6km. Giới lãnh đạo Houthi hiểu rõ về chiến tranh bất đối xứng và nếu bị dồn vào chân tường, họ có thể tấn công tàu này để gây thảm họa môi trường ở Biển Đỏ.
Trong khi các tên lửa và UAV của Houthi bị đánh chặn, nhiều người ở Yemen và thế giới Hồi giáo coi Houthi là lực lượng đang "đáp trả" hành động "gây hấn" của Israel. Điều quan trọng nhất với Houthi là các cuộc tấn công nhằm vào mục tiêu có liên kết với Israel đã củng cố sự ủng hộ của nhiều người Yemen dành cho nhóm.
Trước xung đột Israel - Hamas, Houthi phải đối mặt với những khó khăn trong việc giữ được sự ủng hộ trong nước. Tình trạng thất nghiệp, kinh tế kém phát triển, giá lương thực, năng lượng tăng cao đã gây xói mòn niềm tin của người dân Yemen dành cho Houthi. Houthi không mất kiểm soát ở vùng tây bắc Yemen nhưng các vết rạn nứt về sự ủng hộ ngày càng lớn dần.
Giờ đây, ngay cả những đối thủ cũ của Houthi cũng đang ra tín hiệu ủng hộ lực lượng này. Các thành viên chủ chốt của Islah - một nhánh của tổ chức Anh em Hồi giáo ở Yemen, có liên kết với chính phủ Yemen - gần đây đã gặp các quan chức Houthi ở thủ đô Sanaa.
Đây là điều đáng chú ý vì Islah từng tham gia vào cuộc giao tranh chết người, đối đầu với Houthi năm 2015. Các cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh vào Yemen, ngay cả khi là đáp trả hợp lý, cũng chỉ củng cố xu hướng trên và góp phần tăng cường thêm sự hỗ trợ cho Houthi.
Chiến đấu cơ tham gia hoạt động không kích của Mỹ, Anh vào Yemen tối 11/1. Ảnh: AP
Theo tổ chức tư vấn Quincy Institute for Responsible Statecraft (trụ sở ở Mỹ), không có lựa chọn nào là tốt nhất để đối phó với Houthi. Nhóm vũ trang này rất khó bị đánh bại nếu chỉ bằng biện pháp quân sự đơn thuần.
Ả Rập Saudi đang cố gắng tiết chế hành vi của Houthi bằng các cuộc đàm phán liên tiếp. Các quan chức Ả Rập Saudi hiểu rõ, có những người ôn hòa trong giới lãnh đạo Houthi. Những người này quan tâm đến kinh doanh và phát triển hơn chiến tranh. Ngay cả những người trong giới lãnh đạo Houthi theo đường lối cứng rắn giờ đây cũng có những của cải và tài sản cần bảo vệ.
Giới chức Ả Rập Saudi đang đánh cược vào một cách tiếp cận thúc đẩy sự ôn hòa thông qua các nỗ lực phát triển và tái thiết, sẽ thành công hơn trong trung và dài hạn so với việc quay trở lại chiến tranh. Houthi phát triển mạnh trong chiến tranh nhưng phát triển trong hòa bình lại là thách thức với họ.
Gần đây, các hành động rắn ngày càng leo thang của Houthi đều nhằm mục đích là để Mỹ và đồng minh có phản ứng mạnh. Theo các chuyên gia, những phản ứng như vậy là hợp lý, nhưng lại giúp Houthi đạt được mục đích mà họ muốn: Chiến tranh.
XEM THÊM CÁC KỲ