Chiều 19/3, Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học năm học 2024-2025 khai mạc tại Trường Đại học Tôn Đức Thắng (TPHCM).
Cuộc thi do Bộ GD&ĐT phối hợp với UBND TPHCM, Sở GD&ĐT thành phố tổ chức, diễn ra từ ngày 19 đến 21/3.
Dự buổi lễ khai mạc có Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng - Trưởng Ban Chỉ đạo Cuộc thi; Phó Chủ tịch UBND TPHCM Trần Thị Diệu Thúy; đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT các tỉnh, thành phố cùng giáo viên và học sinh của 74 đoàn dự thi.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng đánh giá cao công tác chuẩn bị về cơ sở vật chất, điều kiện của TPHCM để cuộc thi diễn ra tốt đẹp.
Đồng thời gửi lời cảm ơn lãnh đạo UBND TPHCM đã tạo điều kiện về cơ sở vật chất để Bộ GD&ĐT tổ chức cuộc thi. Đây là lần thứ ba trong 13 năm, TPHCM đồng hành cùng với Bộ GD&ĐT đăng cai tổ chức cuộc thi cấp quốc gia.
Theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, Cuộc thi Khoa học kỹ thuật quốc gia năm nay diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt, phấn khởi, trong không khí kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025).
Ngoài ra, cuộc thi năm nay còn có nhiều điểm mới, diễn ra trong bối cảnh Bộ Chính trị đã ký ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia - Nghị quyết được ví như “Khoán 10” trong khoa học công nghệ.
“Các nhà khoa học, chuyên gia đánh giá khi Nghị quyết 57 đi vào cuộc sống, ngành giáo dục phải đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trong trường học từ những hoạt động nhỏ bé nhất, từ những trí tưởng tượng đơn giản nhất nhưng có thể là táo bạo nhất, xuất phát từ trường phổ thông, hình thành cho học sinh - những công dân tương lai, ước mơ, khát vọng, tư duy đổi mới sáng tạo tinh thần của nhà khoa học từ lúc còn ở bậc phổ thông”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, cuộc thi năm nay được tổ chức kế thừa theo tinh thần đó, vừa tiếp tục thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW, vừa khẩn trương thực hiện Kết luận 91-KL/TW, trong đó nhấn mạnh phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất của học sinh, sinh viên; lấy đổi mới, sáng tạo, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 là điểm đột phá trong đổi mới giáo dục trong những năm học tới.
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cũng đánh giá cao nỗ lực tổ chức cuộc thi của các Sở GD&ĐT từ cấp trường, cấp cơ sở để tuyển chọn dự án, học sinh thi cấp quốc gia.
“Việc tổ chức cuộc thi ở cơ sở hết sức quan trọng, vấn đề không phải là học sinh đạt giải cao hay thấp, mà quan trọng hơn cả là tạo nên phong trào đổi mới, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu về khoa học kỹ thuật, đổi mới sáng tạo. Bởi từ phong trào đó chúng ta sẽ chọn ra được những cá nhân, tập thể, những dự án, đề tài tham gia cuộc thi”, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh.
Năm học 2024-2025, Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học có sự tham gia của 62/63 Sở GD&ĐT và 12 đơn vị thuộc các đại học, trường đại học, viện, viện nghiên cứu có các trường phổ thông; các trường phổ thông trực thuộc bộ và cơ quan ngang bộ.
Năm nay, Cuộc thi có tổng số 212 dự án dự thi, trong đó có 23 dự án cá nhân, 189 dự án tập thể; 190 dự án của học sinh cấp THPT và 22 dự án của học sinh cấp THCS. Cuộc thi có tổng số 401 học sinh tham gia, trong đó có 358 học sinh cấp THPT và 43 học sinh cấp THCS.
Các dự án dự thi năm nay thuộc 22 lĩnh vực bao gồm: Khoa học động vật, Khoa học xã hội và hành vi, Hóa sinh, Y sinh và khoa học sức khỏe, Kỹ thuật Y sinh, Sinh học tế bào và phân tử, Hóa học, Sinh học trên máy tính và Sinh - Tin, Khoa học Trái đất và Môi trường, Hệ thống nhúng, Năng lượng hóa học, Năng lượng vật lý, Kỹ thuật cơ khí, Kỹ thuật môi trường, Khoa học vật liệu, Toán học, Vi sinh, Vật lý và Thiên văn, Khoa học thực vật, Rô bốt và máy thông minh, Phần mềm hệ thống, Y học dịch chuyển.
Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học được Bộ GD&ĐT tổ chức lần đầu vào năm 2013. Từ đó đến nay, cuộc thi được tổ chức mỗi năm một lần vào học kỳ 2 của năm học.
Năm 2025, cuộc thi lần đầu tiên được tổ chức theo quy định tại Thông tư 06/2024/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT ban hành ngày 10/4/2024. Theo đó, các đơn vị dự thi là Sở GD&ĐT, mỗi đơn vị dự thi được đăng ký tối đa 3 dự án dự thi; riêng Sở GDĐT Hà Nội và TPHCM, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 6 dự án dự thi.
Đối với các đơn vị dự thi là trường trực thuộc Bộ, đại học, trường đại học, viện, học viện, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 2 dự án dự thi. Đơn vị đăng cai tổ chức Cuộc thi được đăng ký tối đa 6 dự án dự thi; riêng đơn vị đăng cai tổ chức Cuộc thi là Sở GD&ĐT Hà Nội hoặc TPHCM mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 12 dự án dự thi.
Các dự án tham dự cuộc thi được tuyển chọn từ các cuộc thi cấp tỉnh, cấp trường. Theo báo cáo của các đơn vị tham gia cuộc thi, hằng năm có từ 200-300 dự án tham gia vòng sơ tuyển để lựa chọn tham gia vòng chung kết cuộc thi cấp tỉnh, trên cơ sở đó lựa chọn dự án tham gia cuộc thi cấp quốc gia với số lượng dự án theo quy định từng năm của Bộ GD&ĐT.
Từ kết quả cuộc thi, Bộ GD&ĐT lựa chọn những dự án đạt giải cao nhất và có đủ điều kiện để tham gia Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế dành cho học sinh trung học dự kiến diễn ra vào tháng 5/2025 tại Mỹ.
Phát biểu tại lễ khai mạc, bà Trần Thị Diệu Thúy, Phó Chủ tịch UBND TPHCM nhấn mạnh: “Năm học 2024 - 2025, Thành phố Hồ Chí Minh được trao nhiệm vụ đăng cai tổ chức cuộc thi. Đây cũng là lần thứ ba trong suốt 13 kỳ tổ chức, TPHCM được Bộ GD&ĐT lựa chọn, tin tưởng giao nhiệm vụ này. Chúng tôi sẽ cố gắng nỗ lực trong công tác tổ chức để cuộc thi được diễn ra hiệu quả, an toàn. Đặc biệt, trong bối cảnh TPHCM đang rộn ràng chào đón Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, sự có mặt của bạn bè khắp 62 tỉnh thành quy tụ về đây lại càng thêm ý nghĩa. Nhân dịp này, chúng tôi cũng mong muốn giới thiệu về con người, văn hóa và thành quả công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của TPHCM; về một thành phố hiện đại, nghĩa tình”.