Gửi bình luận
Khi cánh cửa du học phương Tây dần khép lại, các quốc gia châu Á đang nổi lên như điểm đến mới của sinh viên quốc tế. Trong dòng chảy đó, Việt Nam từng bước khẳng định vị thế với hơn 22.000 du học sinh đến từ Lào, Hàn Quốc, Philippines và nhiều quốc gia khác. Đây vừa là cơ hội lớn, vừa đặt ra không ít thách thức cho nền giáo dục Việt Nam.
Dịch chuyển toàn cầu, cơ hội mới nổi.
Bức tranh du học toàn cầu năm 2025 chứng kiến sự chuyển hướng rõ nét. Theo dữ liệu của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, số lượng sinh viên quốc tế nhập học tại Mỹ trong tháng 8/2025 giảm 19% so với cùng kỳ năm trước - mức giảm mạnh nhất kể từ sau đại dịch. Chính sách thị thực ngày càng chặt chẽ, học phí tăng cao và tâm lý bất ổn khiến sinh viên quốc tế tìm kiếm những điểm đến an toàn hơn, thân thiện hơn.
Các chuyên gia nhận định, chính sách siết thị thực, quy định di trú khắt khe, cùng tâm lý bất ổn sau nhiều năm thay đổi chính sách nhập cư là những nguyên nhân chính khiến sinh viên quốc tế, đặc biệt là từ châu Á đang tìm kiếm điểm đến học tập an toàn, thân thiện và cởi mở hơn.
Không chỉ Hoa Kỳ, nhiều quốc gia châu Âu cũng đang điều chỉnh chính sách visa và tăng học phí với sinh viên ngoài khối EU. Cánh cửa du học phương Tây vì thế không còn rộng mở như trước. Trong khi đó, các nền kinh tế mới nổi ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương lại trở thành “điểm sáng thay thế” nhờ chi phí hợp lý và cơ hội việc làm ngày càng mở rộng.
Việt Nam trên bản đồ du học khu vực
Trong bối cảnh ấy, Việt Nam đang sở hữu những lợi thế riêng biệt. Theo Cục Hợp tác Quốc tế (Bộ Giáo dục và Đào tạo), đến năm 2024, Việt Nam có khoảng 22.000 du học sinh nước ngoài - tăng gần 30% so với năm 2020. Dù con số này chưa sánh với Singapore hay Malaysia, xu hướng tăng trưởng ổn định cho thấy sức hấp dẫn ngày càng lớn của Việt Nam.
Lợi thế của Việt Nam không nằm ở mạng lưới với các trường đại học quốc tế đồ sộ hay chính sách thu hút du học sinh mạnh mẽ như các nước láng giềng, mà ở những giá trị khác biệt như: môi trường an toàn, chi phí hợp lý, xã hội ổn định và nền văn hóa cởi mở, giàu bản sắc. Bên cạnh đó, vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở trung tâm ASEAN và gần các thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, giúp Việt Nam trở thành điểm kết nối học tập và việc làm quan trọng trong khu vực.
Từ các giảng đường ở Hà Nội, TP.HCM đến những thành phố đại học trẻ như Đà Nẵng, Huế hay Cần Thơ, hình ảnh sinh viên nước ngoài hòa mình trong đời sống học tập và văn hoá Việt Nam ngày càng trở nên quen thuộc - như một minh chứng cho sức hấp dẫn mới của nền giáo dục Việt Nam trong bức tranh hội nhập khu vực.
Những câu chuyện nhỏ giữa dòng chảy lớn
Không phải ngẫu nhiên mà ngày càng nhiều sinh viên quốc tế chọn Việt Nam làm nơi bắt đầu hành trình trưởng thành. Đằng sau những quyết định ấy là câu chuyện về khát vọng học tập, sự cởi mở văn hoá và niềm tin vào một điểm đến đang vươn mình trong khu vực.
Chantelle - Từ tò mò đến gắn bó
Với Chantelle Morfe, sinh viên ngành thiết kế đến từ Manila (Philippines), lựa chọn Việt Nam khởi đầu chỉ bằng một niềm tò mò - và giờ đã trở thành hành trình gắn bó.
“Trước khi đến đây, tôi chỉ biết đến Việt Nam qua những món ăn đường phố và dòng xe máy bất tận,” Chantelle cười. “Tôi chọn Việt Nam thay vì các quốc gia phương Tây vì chi phí học tập phải chăng, môi trường an toàn và đặc biệt là cơ hội được trải nghiệm một nền văn hoá đang phát triển nhanh chóng - điều rất phù hợp với lĩnh vực sáng tạo mà tôi theo đuổi.”
Những ngày đầu tại Việt Nam đầy thử thách. Cô phải học cách “đi bộ qua đường giữa biển xe máy”, làm quen với nhịp sống năng động của Việt Nam và thích nghi với phong cách giao tiếp khác biệt. Nhưng chính những khó khăn ban đầu ấy lại giúp Chantelle nhận ra sự gần gũi, ấm áp trong con người nơi đây.
Kỷ niệm đáng nhớ nhất với Chantelle là cái Tết đầu tiên cô đón cùng một gia đình Việt. “Họ đón tôi như người thân. Tôi cảm nhận được sự ấm áp và tinh thần gắn kết của người Việt - điều mà tôi chưa từng thấy ở nơi nào khác.”
Giờ đây, sau gần ba năm học tập tại RMIT, Việt Nam không chỉ là nơi học tập mà là “ngôi nhà thứ hai” của Chantelle. Cô mong muốn ở lại làm việc sau khi tốt nghiệp để góp phần vào sự phát triển của ngành thiết kế Việt Nam, đồng thời trở thành cầu nối cho các dự án sáng tạo giữa Việt Nam và Philippines.
Souksamlan và Tongmouayang - Gần gũi như ở nhà
Nếu Chantelle tìm thấy cảm hứng sáng tạo trong sự sôi động của đô thị Việt Nam, thì với Souksamlan Boutdakkang, sinh viên đến từ Sekong (Lào) - Việt Nam lại là nơi anh cảm thấy “gần gũi như ở nhà”.
Anh theo học tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền từ tháng 1/2022 và chia sẻ: “Tôi không thấy xa lạ. Người Việt thân thiện, đồ ăn hợp khẩu vị, còn giảng viên thì rất tận tình.”
Sự tương đồng về văn hoá và địa lý giữa Lào và Việt Nam giúp Souksamlan nhanh chóng hòa nhập. Tuy nhiên, điều anh trân trọng nhất không phải sự quen thuộc, mà là cơ hội được học tập trong môi trường chuyên nghiệp, tiếp cận với những kiến thức và kỹ năng mới. Souksamlan dự định ở lại làm việc thêm vài năm sau khi tốt nghiệp để tích lũy kinh nghiệm và trở thành cầu nối cho các chương trình hợp tác giáo dục Việt - Lào. “Tôi muốn mang những gì học được ở đây về đóng góp cho quê hương mình,” anh nói.
Cũng đến từ Lào, Tongmouayang Chongchuemailao, sinh viên năm thứ tư, nhớ lại thời gian đầu đầy thử thách vì rào cản ngôn ngữ. “Tôi từng ngại giao tiếp vì sợ phát âm sai, nhưng bạn bè và thầy cô luôn kiên nhẫn giúp tôi luyện tập.”
Quá trình vượt qua rào cản ngôn ngữ không chỉ giúp Tongmouayang tự tin hơn trong học tập mà còn mở ra cơ hội tham gia sâu vào đời sống sinh viên Việt Nam. Giờ đây, anh có thể tự tin thuyết trình bằng tiếng Việt, tham gia câu lạc bộ tình nguyện của trường và thậm chí thi hùng biện tiếng Việt dành cho lưu học sinh nước ngoài. “Nhờ Việt Nam, tôi học được cách cởi mở hơn và tin vào bản thân mình,” anh chia sẻ.
Jung Junsu - Trưởng thành từ sự khác biệt
Với Jung Junsu, chàng trai Hàn Quốc theo học đại học tại Hà Nội, cơ duyên đến Việt Nam không bắt đầu từ lựa chọn cá nhân. “Công ty của bố tôi điều chuyển ông sang Hà Nội, nên cả gia đình chuyển đến đây sinh sống. Tôi cũng bắt đầu học đại học tại Việt Nam từ đó,” Junsu kể.
Ban đầu, anh trải qua không ít “cú sốc văn hoá”, đặc biệt là về giao thông và phong cách sống. Nhưng dần dần, sự năng động, cởi mở của thành phố và con người nơi đây đã chinh phục anh. “Việt Nam không chỉ là nơi học tập. Ở đây, tôi có bạn bè, có những mối quan hệ thân thiết, và cả những món ăn mà tôi yêu thích. Mỗi khi ăn phở hay bún chả, tôi thấy như đang ở nhà.”
Việc học tập trong môi trường đa văn hoá tại Việt Nam giúp Junsu phát triển kỹ năng thích nghi và tư duy toàn cầu. Anh kể về những buổi làm việc nhóm với bạn bè đến từ nhiều quốc gia, nơi mỗi người mang đến góc nhìn khác biệt và cách tiếp cận vấn đề riêng.
Sau ba năm sống và học tập, Junsu cho biết anh muốn tiếp tục khám phá khu vực Đông Nam Á, có thể ở lại Việt Nam hoặc sang Thái Lan, Malaysia. “Những năm ở đây đã dạy tôi cách thích nghi và trân trọng sự khác biệt. Việt Nam chính là nơi giúp tôi trưởng thành.”
Hội nhập hai chiều: Việt Nam cũng đang thay đổi
Giáo dục Việt Nam hôm nay không chỉ là nơi “được chọn”, mà còn đang chủ động “mở ra” - mở ra cơ hội hợp tác, giao lưu tri thức và hình thành những kết nối bền chặt trong cộng đồng học thuật khu vực. Chiến lược quốc tế hoá giáo dục, cùng với chuyển đổi số và liên kết đa phương, đang giúp Việt Nam từng bước định hình vị thế là trung tâm tri thức mới của tiểu vùng Mê Kông.
Và khi những sinh viên như Chantelle, Souksamlan hay Junsu trở về quê hương với câu chuyện của mình, họ mang theo không chỉ tri thức và kỷ niệm, mà còn là hình ảnh một Việt Nam cởi mở, năng động và đầy sức sống — một Việt Nam “mở cửa” đúng nghĩa, đón nhận thế giới và đồng thời vươn ra cùng thế giới.
