Lý do tăng lương cơ sở 30% nhưng lương hưu chỉ tăng 15%

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội chia sẻ, nhiều người hưu trí cũng gọi điện hỏi ông về vấn đề này.

Ông cho biết thời gian qua, mức lương hưu của người nghỉ hưu liên tục được nâng lên, trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và tăng trưởng kinh tế.

Theo tính toán của Ban Chỉ đạo cải cách tiền lương với số lần tăng lương hưu thời gian qua thì lương hưu chỉ tăng 11,5% sẽ ngang bằng với 30% của cán bộ, công chức. Tuy nhiên, xác định người hưởng lương hưu khó khăn và khi tăng lương thì giá cả sẽ tăng lên, Ban Chỉ đạo cải cách tiền lương đã cân nhắc rất nhiều và xác định chuyển từ 11,5 lên 15%.

"Chuyển bước tăng cao lên một chút để chuẩn bị cho cuối năm sắp tới. Lương hưu tăng 15% nhưng thực tế nếu cộng dồn các năm qua khi liên tục nâng lên theo chỉ số CPI thì là tăng trên 30% so với cán bộ, công chức", ông Phong nói.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đặng Thuần Phong. Ảnh: X.Đ

Quốc hội đã thông qua việc tăng lương nhưng bảng lương mới theo vị trí việc làm, chế độ phụ cấp mới theo yêu cầu Nghị quyết 27 vẫn chưa được xây dựng.

Giải đáp vấn đề này, ông Đặng Thuần Phong cho biết, cải cách tiền lương đã 3 lần lùi và tới nay vẫn chưa hoàn thành được mục tiêu như Nghị quyết 27. "Chúng ta làm thận trọng, chắc chắn, hiệu quả. Vì sao lộ trình kéo dài như vậy?", ông Phong nêu.

Ban Chỉ đạo cải cách tiền lương đã họp 24-25 cuộc, trong đó 4 nội dung đã thực hiện được, còn 2 nội dung vẫn chưa thực hiện được.

Cụ thể, với bảng lương mới ở cơ sở và xác định vị trí việc làm, tinh giản biên chế, trả mức lương từng vị trí nào cho thích hợp, ông Phong cho biết: Quá trình cải cách dài nhưng xác định vị trí việc làm chưa đồng bộ, chưa thống nhất giữa các bộ ngành và địa phương.

Bảng lương của lực lượng vũ trang cũng có biến động. Với đơn vị sự nghiệp công lập, số tự chủ toàn phần, tự chủ chi thường xuyên và đầu tư rất thấp, chỉ được 30%. Còn lại trên 70% ngân sách nhà nước vẫn phải chi.

Nếu không sắp xếp được vị trí việc làm ở những cơ sở công lập như vậy thì rất khó cải cách tiền lương.

Quan điểm của Ban Chỉ đạo là lùi thời điểm cải cách tiền lương để Chính phủ tính toán kỹ. Nguyên tắc là phải xác định vị trí việc làm trên cơ sở sở tinh giản biên chế, lúc đó mới tính được các hệ số lương khác nhau, mới cải cách được tiền lương.

Sắp tới, Chính phủ sẽ rà soát tổng thể các bảng lương, vị trí việc làm, để có tính toán cụ thể.

Một vấn đề nữa là vướng mắc trong việc sắp xếp 9 nhóm phụ cấp. Cơ cấu tiền lương hiện nay là 40-60, tức 40% trợ cấp, 60% lương cơ bản. Còn theo thiết kế mới khi sắp xếp lại 9 nhóm phụ cấp, tỉ lệ là 30-70.

Ông nhấn mạnh, nếu không xử lý đồng bộ, sẽ có nhiều người rất thiệt thòi. So với hiện hành khi chưa cải cách tiền lương thì cao hơn nếu áp dụng cải cách, không khuyến khích được nhân tài hay sự nỗ lực.

Nếu áp dụng đầy đủ 9 phụ cấp này sẽ có nhiều bất cập phát sinh, khó lý giải, chưa tương thích đồng bộ với các đối tượng được hưởng. Do đó, Ban chỉ đạo cho phép giữ lại phần này để tính toán, nghiên cứu, hoàn thiện.

Ngoài ra, nếu cải cách tiền lương, cũng phải sửa hơn 20 văn bản quy phạm pháp luật liên quan lương cơ sở nên Chính phủ chưa trình được.

Ông Phong thông tin thêm việc bổ sung 10% của quỹ khen thưởng, trên cơ sở đó có nguồn động viên cho từng cơ quan, đơn vị khi thực hiện cải cách tiền lương.