Sinh viên có thể bỏ qua Mỹ để đến các quốc gia thân thiện hơn khi chính quyền Tổng thống Trump nhắm vào các trường đại học và thu hồi thị thực du học sinh. Việc mất đi nguồn sinh viên quốc tế có thể gây tổn hại đến các trường học và nền kinh tế Mỹ.
Xiaofeng Wan, cựu nhân viên tuyển sinh tại Cao đẳng Amherst, hiện làm cố vấn riêng cho sinh viên quốc tế muốn đến Mỹ. Tuần này, khi tổ chức các cuộc họp tại Trung Quốc với những sinh viên tương lai, anh cảm nhận được sự bất ổn sâu sắc trong số các bậc phụ huynh.
Tiến sĩ Wan cho biết qua điện thoại từ Bắc Kinh: “Họ thực sự không biết liệu có nên gửi con mình đến một quốc gia không chào đón sinh viên Trung Quốc hay coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh thù địch hay không. Đây là tình huống chưa từng có mà chúng ta chưa từng thấy trước đây”.
Theo báo New York Times, trong nhiều năm qua, các trường cao đẳng và đại học Mỹ đã thu hút ngày càng nhiều sinh viên quốc tế, những người thường trả toàn bộ học phí.
Nhưng động thái gần đây của chính quyền Tổng thống Trump trục xuất hơn một ngàn du học sinh và cuộc chiến thương mại của ông với Trung Quốc đã làm dấy lên lo ngại rằng Mỹ không còn là nơi chào đón sinh viên quốc tế nữa. Tuần này, chính quyền cũng yêu cầu Đại học Harvard giao nộp danh sách sinh viên nước ngoài, làm tăng thêm cảm giác hoang mang trong các trường đại học.
Suzanne Ortega, Chủ tịch Hội đồng Các trường sau đại học, cho biết tình trạng hỗn loạn của việc chấm dứt thị thực đã làm dấy lên lo ngại trong nhiều sinh viên. Bà cho biết: “Tôi nghĩ rằng điều này gửi một tín hiệu mạnh mẽ đến bạn bè và gia đình ở quê nhà rằng Mỹ không còn là nơi an toàn nữa”.
Nếu quốc gia này mang tiếng là thù địch với sinh viên quốc tế, điều đó có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho nhiều trường cao đẳng và đại học của Mỹ.
Gây tổn hại về kinh tế
Theo báo cáo gần đây do Cục Giáo dục và Văn hóa thuộc Bộ Ngoại giao và Viện Giáo dục Quốc tế công bố, có hơn 1,1 triệu sinh viên quốc tế tại Mỹ trong năm học 2023-2024. Con số này bao gồm những sinh viên ở lại đất nước trong thời gian ngắn sau khi tốt nghiệp để tích lũy kinh nghiệm làm việc.
Báo cáo xác định Đại học New York (NYU), Đại học Northeastern và Đại học Columbia là ba trường tiếp nhận sinh viên quốc tế lớn nhất. Tại NYU, số lượng tuyển sinh đã tăng gần 250% trong thập kỷ qua.
Các chuyên gia cho biết việc mất đi sinh viên nước ngoài cũng có thể gây bất lợi cho nền kinh tế nói chung. Theo NAFSA (Hiệp hội các nhà giáo dục quốc tế) - tổ chức thúc đẩy giáo dục quốc tế, sinh viên quốc tế đã “bơm” gần 44 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ và tạo ra 378.000 việc làm chỉ riêng trong năm ngoái.
Moody's, cơ quan xếp hạng trái phiếu, đã hạ triển vọng giáo dục đại học Mỹ xuống mức "tiêu cực" vào tháng trước, coi những thay đổi chính sách liên bang là mối đe dọa.
Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố rằng họ đang nhắm mục tiêu vào những sinh viên quốc tế đã vi phạm pháp luật hoặc gây ra mối đe dọa đối với lợi ích chính sách đối ngoại của đất nước.
Ngoại trưởng Marco Rubio lập luận rằng "không ai có quyền được cấp thị thực". Trong bài phát biểu vào tháng trước, ông cho biết khi cấp và thu hồi thị thực, "chúng tôi sẽ thận trọng".
"Chúng tôi sẽ không nhập khẩu các nhà hoạt động vào Mỹ", ông nói thêm. “Họ đến đây để học. Họ đến đây để đến lớp. Họ không đến đây để lãnh đạo các phong trào hoạt động gây rối loạn và làm suy yếu các trường đại học của chúng ta”.
Tuyển sinh sinh viên quốc tế đã tăng trong nhiều thập kỷ. Gaurav Khanna, một nhà kinh tế tại Đại học California ở San Diego, cho biết doanh thu mà du học sinh mang lại đã giúp một số trường đại học công lập vượt qua được cuộc Đại suy thoái.
Nghiên cứu của Tiến sĩ Khanna phát hiện ra rằng các trường có thể thu hút sinh viên từ nước ngoài thường có thể tránh tăng học phí trong tiểu bang cho sinh viên trong nước và cắt giảm lớn về nghiên cứu và giảng dạy.
"Để giữ cho cánh cửa mở ra cho sinh viên trong nước, bạn cần phải cho nhiều sinh viên quốc tế hơn vào học", ông nói.
Ngăn cản nguồn "chất xám"
Ngoài những tác động về kinh tế, các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực giáo dục đại học lo ngại rằng việc giảm tuyển sinh quốc tế sẽ ngăn cản những bộ óc hàng đầu thế giới đến Mỹ. Theo báo cáo của IIE., sinh viên quốc tế chiếm gần 6% tổng số sinh viên giáo dục đại học tại Mỹ.
Tại Học viện Công nghệ Massachusetts, nơi có hơn 1/4 sinh viên đến từ nước ngoài, hiệu trưởng Sally Kornbluth đã phát biểu rằng trường sẽ "bị thu hẹp nghiêm trọng nếu không có sinh viên và học giả đến từ các quốc gia khác".
"Mối đe dọa về việc thu hồi thị thực bất ngờ sẽ khiến khả năng những tài năng hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới đến Mỹ trở nên thấp hơn", Tiến sĩ Kornbluth cho biết trong một thông điệp gửi đến trường. "Điều đó sẽ gây tổn hại đến khả năng cạnh tranh và vị thế dẫn đầu về khoa học của Mỹ trong nhiều năm tới".
Chris R. Glass, một giáo sư tại Cao đẳng Boston, người nghiên cứu về tuyển sinh quốc tế, ước tính rằng 50.000 - 75.000 sinh viên sau đại học quốc tế trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ có thể bị ảnh hưởng bởi việc cắt giảm trợ cấp của liên bang.
Nhìn chung, ông cho biết số lượng sinh viên quốc tế có thể giảm xuống dưới 1 triệu người, lần đầu tiên kể từ năm học 2014-15.
Một phân tích của tờ The New York Times cho thấy chính quyền Tổng thống Trump đã hủy hơn 1.500 thị thực tại 222 trường học trên toàn quốc. Các nhân viên di trú cũng đã tìm cách bắt giữ và trục xuất một số sinh viên và nhà nghiên cứu.
Một số vụ thu hồi thị thực có vẻ liên quan đến vi phạm pháp luật trong quá khứ của sinh viên, một số liên quan đến hoạt động chính trị, nhưng trong một số trường hợp, sinh viên không biết lý do tại sao họ bị tước thị thực.
Nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump vốn đã khiến việc tuyển sinh sinh viên quốc tế có phần lạnh nhạt. Năm 2017, ông Trump đã cấm du lịch tới Mỹ đối với 7 quốc gia Hồi giáo chiếm đa số và nhiều trường đại học báo cáo lượng đơn xin nhập học nước ngoài giảm mạnh. Sự sụt giảm lớn hơn đã xảy ra trong đại dịch Covid-19.
"Một số trường đại học có thể vượt qua được cơn bão [Covid-19]. Nhưng các trường đại học khác không có đủ nguồn lực", Tiến sĩ Khanna cho biết. "Nếu bị cắt nguồn tài trợ lớn và đồng thời bị cắt nguồn thu từ sinh viên quốc tế, họ sẽ gặp rắc rối".