Gửi bình luận
Theo nghiên cứu của Dweck, ông khuyên rằng nếu bạn muốn khích lệ con mình thì hãy động viên, khen ngợi chúng vì đã nỗ lực hơn là khen chúng thông minh. Nếu tập trung vào sự thông minh, bạn sẽ vô tình tạo ra kiểu tư duy cố định cho con trẻ, làm cho chúng trở nên "miễn cưỡng" khi phải chấp nhận rủi ro và dễ tổn thương khi thất bại.
Khen trẻ thông minh, những đứa trẻ đó sẽ nghĩ rằng tài năng và trí thông minh là chìa khóa thành công, từ đó đánh giá thấp tầm quan trọng của sự chăm chỉ.
Khen ngợi quá trình chứ không chỉ kết quả
Khi khen con, cha mẹ không nên chú trọng vào kết quả. Nếu cha mẹ khen ngợi kết quả một cách mù quáng sẽ khiến trẻ chỉ tập trung vào điểm số, thành tích và cố gắng đáp ứng mong đợi của người lớn. Lâu dần, trẻ sẽ nghi ngờ sự chân thành trong lời khen của cha mẹ.
Chẳng hạn khi trẻ làm bài tốt trong kỳ kiểm tra và nhận được lời tuyên dương: "Con đã là người đứng đầu trong lớp, thật tuyệt vời!". Trẻ sẽ không cảm thấy hứng thú vì lời khen mang tính đại khái. Thay vì đó, cha mẹ có thể nhấn mạnh hành vi cụ thể: "Gần đây con học hành chăm chỉ, điều này đã giúp con dành điểm cao trong kỳ kiểm tra vừa qua". Lời khen này tác động tích cực đến trẻ nhiều hơn.
Khi chỉ ra những biểu hiện, hành động cụ thể sẽ giúp trẻ hiểu được quá trình nỗ lực của mình. Từ đó, trẻ sẽ cố gắng để tiếp tục làm tốt hơn nữa.
Có nhiều bậc phụ huynh thường dành những lời khen như: "Con thật tuyệt vời", "Con làm tốt lắm",… Trẻ biết rằng bản thân đang được tuyên dương nhưng chúng không hiểu vì sao lại được khen. Những lời khen như vậy không có tác dụng, thậm chí còn khiến trẻ ỷ lại, chỉ thích khen ngợi. Dần dần chúng sẽ không chịu đựng được lời chỉ trích, làm suy giảm khả năng chịu áp lực, chịu thất bại.
Hãy khen ngợi trẻ vì những nỗ lực chứ không phải vì kết quả. Ảnh minh họa
Khen ngợi hiệu quả là mô tả biểu hiện, hành động cụ thể. Chẳng hạn như khi trẻ nhường đồ chơi cho bạn, cha mẹ có thể nói: "Việc con sẵn sàng chia sẻ đồ chơi của mình với bạn là rất tốt. Con là một đứa trẻ có trái tim ấm áp!". Hay khi trẻ dọn dẹp nhà cửa, cha mẹ hãy dành lời khen: "Hôm nay con đã lau sàn nhà, bàn ghế giúp không gian trở nên sạch sẽ, gọn gàng. Con làm rất tốt đấy!".
Cha mẹ càng khen ngợi cụ thể càng giúp trẻ hiểu được mình đã làm tốt điều gì. Từ đó trẻ thêm tin tưởng và nhận ra giá trị của bản thân.
Không nên khen về tính cách, nên tập trung vào điều trẻ thực hiện
"Con ngoan quá!", "con thật tốt!",… là những lời khen về nhân cách mà cha mẹ hay dùng. Tuy nhiên, "ngoan" và "tốt" là khái niệm rất khó nhận định, không ai có thể phân biệt chính xác được. Ngoài ra, lời khen kiểu này còn khiến trẻ cảm thấy khó chịu, tạo áp lực vô hình "con ngoan trò giỏi" cho trẻ.
Những đứa trẻ nhận lời khen về nhân cách nhiều sẽ trở nên tự mãn, hình thành tâm lý tự kiêu. Vì vậy, cha mẹ hãy khen ngợi về sự thật, về những việc trẻ làm tốt. Một điều quan trọng cha mẹ cần nhớ là không nên "keo kiệt" lời khen với trẻ.
Sự trưởng thành của con cái không thể tách rời sự đồng hành của cha mẹ. Một trong những cách giúp con phát triển, gặp thuận lợi trong học tập, công việc cũng như trong cuộc sống là nhận được nhiều lời động viên, khen ngợi từ đấng sinh thành.
