Gửi bình luận
Sau đó, chiếc xe bán tải nổ tung. Theo New York Times, có một điều không theo kế hoạch của nhóm ám sát. Vụ nổ nhằm mục đích phá nát mọi thứ để Iran không thể biết chuyện gì đã xảy ra. Tuy nhiên, khẩu súng máy về cơ bản vẫn còn nguyên vẹn.
Theo Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), vụ ám sát được thực hiện bằng súng máy điều khiển từ xa, có trang bị hệ thống vệ tinh thông minh và trí tuệ nhân tạo. Vì vậy, độ chính xác của nó là không phải bàn cãi.
Toàn bộ vụ ám sát diễn ra trong chưa đầy một phút. Khoảng 15 viên đạn đã được bắn ra. Các nhà điều tra Iran lưu ý, không có viên đạn nào bắn trúng vợ của ông Fakhrizadeh, người ngồi cạnh chồng lúc vụ ám sát xảy ra.
"Đây không phải là một vụ tấn công khủng bố đơn giản theo kiểu kẻ khủng bố xuất hiện và nổ súng. Vụ ám sát bố tôi phức tạp hơn nhiều so với những gì mọi người biết", Hamed, con trai nhà khoa học Fakhrizadeh, nói sau vụ việc.
Iran đáp trả các vụ ám sát như thế nào?
Sau loạt vụ các nhà khoa học bị ám sát, Iran luôn cáo buộc Israel và Mỹ đứng sau. Phản ứng của Tehran sau mỗi vụ việc đều là có động thái đáp trả nhưng hầu hết là vào các vị trí quân sự của Israel và Mỹ ở nước ngoài. Ngoại trừ cuộc tấn công gần nhất vào tối 13/4/2024.
Theo Reuters, do không muốn leo thang căng thẳng dẫn đến xung đột trực tiếp, toàn diện với Israel và Mỹ, ngoài đáp trả trực tiếp, Iran lựa chọn phương án đáp trả "gián tiếp", bằng cách hỗ trợ các lực lượng uỷ nhiệm thù địch với Israel ở Lebanon, Yemen, Iraq và Syria (Trục Kháng chiến), đồng thời phản đối các thỏa thuận bình thường hóa quan hệ của Israel với các nước Ả Rập.
Hezbollah ở Lebanon
Theo Reuters, Hezbollah được IRGC hỗ trợ thành lập đầu thập niên 80 của thế kỷ 20 với mục đích đối phó quân đội Israel khi đó đã chiếm nhiều khu vực ở Lebanon trong cuộc chiến tranh Lebanon 1982.
Nhóm vũ trang này, cũng giữ vai trò chính trị lớn, có cùng hệ tư tưởng Hồi giáo dòng Shiite như người Iran và còn được xem là quyền lực hơn nhà nước Lebanon.
Hezbollah từng là hình mẫu cho nhiều nhóm ủy nhiệm khác của Iran trong khu vực. Thậm chí, nhóm này còn cố vấn và huấn luyện cho một số nhóm vũ trang khác. Mỹ và một số nước khác đưa Hezbollah vào danh sách tổ chức khủng bố.
Kể từ khi xung đột Israel-Hamas nổ ra vào tháng 10/2023, Hezbollah gần như ngày nào cũng mở các đợt tấn công vào một số mục tiêu Israel ở khu vực biên giới Israel-Lebanon, gây ra các cuộc đọ súng dữ dội nhất giữa 2 bên kể từ cuộc chiến tranh Lebanon năm 2006.
Lực lượng Houthi ở Yemen
Lực lượng Houthi thiết lập quyền kiểm soát phần lớn lãnh thổ Yemen trong cuộc nội chiến năm 2014, sau khi lật đổ chính phủ Yemen do Ả Rập Saudi (đối thủ của Iran) hỗ trợ. Houthi gồm các thành viên thuộc trường phái Zaydi của Hồi giáo dòng Shiite (chiếm phần lớn ở Iran) và được cho là được Iran hỗ trợ để đối phó Israel.
Ngày 31/10/2023, Houthi tuyên bố can thiệp vào xung đột Israel-Hamas bằng cách phóng UAV và tên lửa về phía Israel.
Tháng 11/2023, lực lượng này mở rộng vai trò bằng cách tấn công tàu bè có liên kết với Israel khi các tàu này di chuyển qua Biển Đỏ.
Sau các động thái của Houthi, Mỹ và Anh đã tập kích nhằm vào các mục tiêu của Houthi ở Yemen. Đáp trả, Houthi tuyên bố, toàn bộ tàu thuyền và tàu chiến của Mỹ, Anh tham gia các đợt tập kích vào Yemen sẽ trở thành mục tiêu tấn công của Houthi.
Mỹ cáo buộc IRGC đã giúp Houthi lập kế hoạch và thực hiện các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa. Tehran bác bỏ cáo buộc này. Houthi cũng bác bỏ sự liên quan đến Iran và Hezbollah.
Liên minh do Ả Rập Saudi dẫn đầu từ lâu cáo buộc Iran trang bị vũ khí, huấn luyện và tài trợ cho Houthi. Nhiều lần, Houthi phủ nhận việc nhóm này là nhóm ủy nhiệm của Iran.
Các nhóm vũ trang Hồi giáo Shiite ở Iraq
Một số nhóm vũ trang theo dòng Shiite ở Iraq có quan hệ với Iran đã nổi lên như những thế lực chính ở Iraq sau chiến tranh Iraq 2003. Các nhóm này phát triển lực lượng dân quân vũ trang với hàng chục nghìn tay súng.
Islamic Resistance, một nhóm vũ trang Hồi giáo Shiite ở Iraq, bắt đầu nhắm mục tiêu vào các lực lượng Mỹ đóng quân ở Iraq và Syria từ tháng 10/2023. Nhóm này tuyên bố, các vụ tấn công nhằm đáp trả việc Israel tấn công vào dải Gaza và đáp trả lực lượng Mỹ triển khai ở Iraq và Trung Đông.
Các vụ tấn công của Islamic Resistance dừng lại, sau khi một cuộc tấn công bằng UAV khiến 3 binh sĩ Mỹ ở Jordan vào ngày 28/1/2024 dẫn đến các cuộc không kích trả đũa lớn của Washington nhằm vào các mục tiêu liên quan đến Iran ở Syria và Iraq.
Vào tháng 2, Reuters đưa tin, người đứng đầu lực lượng Quds của Iran đã đề nghị các nhóm vũ trang Hồi giáo Shiite ở Iraq dừng tấn công để Mỹ dừng tấn công phá hủy cơ sở hạ tầng hoặc nhằm vào các chỉ huy cấp cao của Iran ở nước ngoài.
Syria
Theo Reuters, chính phủ Syria của Tổng thống Bashar al-Assad là một phần của "Trục Kháng chiến" nhưng không đóng bất cứ vai trò trực tiếp nào trong cuộc xung đột Israel - Hamas.
Tuy nhiên, lãnh thổ Syria là một đấu trường của sự leo thang. Cụ thể, Syria là nơi xảy ra các vụ tấn công của lực lượng do Iran hậu thuẫn nhằm vào quân đội Mỹ đồn trú ở phái đông và các cuộc không kích của Israel ở Syria nhằm vào nhân viên Iran cũng như thành viên lực lượng Hezbollah. Ngoài ra, Syria còn chứng kiến các cuộc đấu hỏa lực giữa quân đội Israel (kiểm soát cao nguyên Golan) và các nhóm vũ trang ở tây nam Syria.
Theo Reuters, chính phủ Syria trong nhiều thập kỷ là đồng minh thân cận của Iran và các nhóm do Iran hậu thuẫn ở Syria kể từ cuộc nội chiến Syria. Tehran và Damascus tuyên bố, quân đội Iran hiện diện ở Syria với vai trò cố vấn theo lời mời của chính phủ Syria.
Iran gay gắt khi Israel và các nước Ả Rập "làm lành"
Theo trang Radio Liberty, năm 2020, Iran đã phản ứng giận dữ trước quyết định bình thường hóa quan hệ với Israel của Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE).
Tổng thống Iran khi đó là Hassan Rohani chỉ trích động thái của UAE, đồng thời cảnh bảo nước này về việc cho phép "kẻ thù không đội trời chung" của Iran là Israel "có chỗ đứng vững chắc trong khu vực".
Tham mưu trưởng quân đội Iran Mohammad Bagheri cho rằng cách ứng xử của Iran với UAE sẽ thay đổi vì động thái của quốc gia Ả Rập.
Sau khi Hamas thực hiện cuộc tấn công vào Israel ngày 7/10/2023, Yahya Rahim Safavi, cố vấn quân sự hàng đầu của Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố, Iran ủng hộ cuộc tấn công của Hamas, đồng thời sẽ tiếp tục ủng hộ lực lượng này.
Theo tờ Politico, bình luận của ông Safavi được coi là một tín hiệu cảnh báo với Ả Rập Saudi (đối thủ lâu đời của Iran), rằng Tehran sẵn sàng khuấy động xung đột khu vực để ngăn việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Saudi.
----------------------------
Trong nhiều thập kỷ, một cường quốc hạt nhân hàng đầu thế giới đã tìm cách ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân. Nhưng trớ trêu thay, nền móng hạt nhân của Tehran lại do chính cường quốc hạt nhân này cung cấp theo một quan điểm "kỳ lạ" của giới lãnh đạo khi đó. Mời độc giả đón đọc bài tiếp theo, đăng ngày 19/4 để tìm hiểu sâu hơn.
